FETİŞİZM NEDİR

-Cinsel fetişizm, ilk olarak Alfred Binet tarafından ‘’Le fétichisme dans l’amour’’de (bakınız: 1) tanımlanan ama kokeni daha eskilere dayanan, cansız bir nesnenin veya bir beden parcasının tahrik edici olarak algılanmasına denir. Kok olarak antropolojide doğaustu guclere sahip olduğuna inanılan nesneler icin kullanılan fetiş teriminden gelir.(1)
-Bir insanın belirli bir yerine (goğusler, baldırlar, gozler, saclar, vb.)ya da bu kişiyle ilgili, bedeninin bir bolumune ilişkin bir eşyaya (butun giyim eşyaları, ayakkabılar, hatt gozlukler) duyulan aşırı isteği belirtiyordu.Bu fetişizm cinsel simgelerle ilgili olduğu olcude, fetişlerin sınırsız sayıda olduğu gorulmuştur.(2)

Başlıca Fetişizm Ceşitleri:
-Ayak Fetişizmi
-Ayakkabı Fetişizmi
-Giyim-Aksesuar Fetişizmi (deri,latex,kurk vs)
-İc Camaşırı Fetişizmi
-Boyun Fetişizmi vs

CİNSEL FETİŞİZMLE KARIŞTIRILAN TERİM VE OLGULAR

-Kucuk putlara ve heykellere tapma Âdeti. Putculuk. Kadın resimlerine veya heykellere fazlaca sevgi beslemek hastalığı." (3)
-"Herhangi bir cansız objeden veya vucuttaki cinsel organlar haricinde herhangi bir bolumden tahrik olmak ve bazen de bunsuz cinsel hazza ulaşamamak."(4)

Cinsel Fetişizm ile putculuk ve tapınma terimlerinin bir arada kullanılmasının sebebi,fetiş teriminin eski medeniyetlerde hakim olan guc ve totem olgusunun baskınlığından kaynaklanan tabu kavramıyla ozleştirilmesidir..(bakınız: 2)
Fakat medeniyetler ilerledikce bu kavramlar birbirinden tamamen ayrılmış olmasına rağmen fetişizmin cinsel bozukluklar icerisinde değerlendirilmesinden dolayı ayrı bir mana kazanamamış ve eski kaynakların acıklamaları baskın bir şekilde yaşamımızda yerini almıştır
Yukarıdaki diğer yanlış algılamaya sebep olacak tanımlamalardaki sebep, Fetişizm ile Parafili kavramının karıştırılmasıdır
Halbuki parafili, “temel olarak, bir kişinin cinsel acıdan uyarılabilmesi icin, alışılmadık nesneler, eylemler ya da durumları iceren tekrarlayıcı ve yoğun cinsel durtu, fantezi ve davranışlara gereksinim duyması ile ortaya cıkan bozukluklardır”(5)
Bu tanıma gore,cinsel acıdan uyarılabilmek şartı onemlidir.Cunku Fetişist kişiler sadece fetiş nesne ile uyarılmazlar,sadece fetiş nesneyle ereksiyon haline gecmezler.Dolayısıyla fetişizmi parafili icerisinde incelemek doğru olmaz.
Nitekim:“Cinsel uyarı ve tatmin aracı olabilen fetişizmin normal cinsel yaşamı etkilememesi durumunda problem yoktur ve herhangi bir bozukluk olmadığı icin bir tedavi de soz konusu değildir. Ancak ince coraplar gibi fetiş objeler, kişinin cinsel uyarılma ve orgazmı icin bir
zorunluluk oluşturmuşsa ve bir takıntı halini almışsa, bu durum, Amerikan Psikiyatri Birliği`nin parafililer başlığı altında sınıflandırdığı cinsel obje secimindeki bir sapkınlıktır.”(6)

FETİŞİZMİN KAYNAĞI

Fetişizmin, Oidepus kompleksinin (bakınız:3) aşılmasından ileri geldiği soylenmekle beraber,anne-baba karakterlerinin baskın bir altyapısından,ebeveyn hiyerarşisinin etkisiyle duşunsel sapkınlıktan meydana geldiği duşuncesi vardır.
Fakat oldukca paylaşımcı ve adalet iceren bir aile yapısından cıkan veya anne-baba karakterleriyle hayatında hic karşılaşmamış fetişist kişilere rastlandığıda gorulmuştur.
Diğer goruşlerden biride,”temelinde genellikle cocukluk doneminde libidoyu ozel olarak etkileyen guclu bir heyecan şokunun yattığı gorulur” (7) dur.
Bu goruşu Freud’un ayak fetişizmini,emekleme doneminde bebeklerin sık sık annelerinin ve başkalarının ayaklarıyla yuzyuze kalmalarından kaynaklanan bir durum olarak yorumlamasıyla anlaşılabilir bir hale getirebiliriz.
Ancak,fetişizmin kendisine doğuştan geldiğini savunan kişiler olduğu gibi,’’sonradan edinilen bir şey’’ diyen fetişistlerde vardır.




Bakınız 1 : Alfred Binet
Le fétichisme dans l’amour 'un yazarı.Fransız psikolog (1857-1911) Binet-Simon Olceği, Stanford-Binet Olceği, zekÂ, zek yaşı, zek katsayısı, diğer calışmalarıdır(8)

Bakınız 2 : Tabu,Totem,Totemizm
Tabu : insan davranışlarının belli alanları ya da belli normlarla ilişkili olarak kutsal veya dokunulmaz olarak tanımlanmış oldukca guclu sosyal yasaklara denir.Kutsal nesnelerde olduğu gibi celişkili bir yapısı vardır, iki karşıt anlamı da taşır. Hem "kutsal" hem "kirlenmiş" şeyler tabu olabilirler. Orneğin "kirlenen" kişiler, nesneler "kutsal" olandan ayrı tutulmalıdır. "Tabu" karşılığında bircok dilde kullanılan sozcukler de iki zıt anlamı birden taşırlar.Hastaları ve oluleri toplumun geri kalanından ayırmak en eski zamandan beri bir gelenektir. Bazı tabular ise kadınlara, cinselliğe,doğuma veya belli olaylara yoneliktir. Dovuşte olmuş bir horozu yemek, reisi silah altında olan bir evin erkek hayvanını oldurmek vb.Bazı tabular gecici, belli donemler icinken bazıları sureklidir. Bazı kozmik ya da kutsal sayılan bolgeler, kimsenin yaklaşmaya cesaret edemediği yerler, bazı mezarlar gibi.Bugun farkında olmadan uygulanan bazı gelenekler de tabulardan kaynaklanmıştır. Bazı bolgelerde hukumdar toprağa dokunmamalıydı, cunku gucleriyle toprağın olmesine neden olabilirdi; bu nedenle taşınmalı ya da halı uzerinde yurumeliydi.(9)
Totem : İlkel toplumlarda topluluğun ondan turediği sanılan ve kutsal sayılan hayvan, ağac, ruzgÂr vb. herhangi bir doğal nesne, ongun. Bir insan topluluğunun ya da tek bir kişinin gizemsel ve buyusel duygularla bağlı bulunduğu hayvan, bitki, doğasal olay ya da cansız bir nesne.(10)
Totemizm: Bir toteme inanma uzerine kurulu toplumsal bir birlik veya din uygulama bicimidir.(11)

Bakınız 3 : Oedipus kompleksi veya Karmaşası
Cocuklukta gelişen bazı nevrozların kokenini acıklamak icin Sigmund Freud tarafından geliştirilen kavram. Cocuğun anne ve babasına karşı beslediği sevgi ve duşmanlık duygularının bir butun halinde toplanması.Olumlu ve olumsuz olmak uzere iki şekilde acığa cıkar. Olumlu bicimi, kompleksin (karmaşanın) adını aldığı eski Yunan efsanesine uygunluk gosterir, yani oğlanlar babalarına ve kızlar annelerine rakip-duşman kimse gozuyle bakarak, icten ice onların yok olmasını ister, oğlanlar annelerine, kızlarsa babalarına karşı aşırı bir cinsel ilgi-eğilim (libido) gosterir. Olumsuz şekliyse bunun tam tersidir. Freud'un adlandırdığı penis (fallus) doneminde (uc ila beş yaşlarında) bu karmaşa yaşanır. Beş yaşından sonra bu karmaşıklık etkisini yitirerek bir duraklama-uyuklama (latens) doneminden sonra buluğla birlikte yeniden canlanma gosterir ve dışta sevisel (cinsel denebilir) obje secimiyle az ya da cok bir başarıyla bu yıkım gercekleştirir.(12)





Not:Bu yazı size internet aracılığıyla ulaşacağı icin kaynakları ozellikle internetten sectim.Teyit etmek isteyen kuşkuya mahal vermeden bakabilir.Sadece linkleri belirttim.Yazıların sahipleri sizinde goreceğiniz uzere konusunda uzman ve coğunlukla tanınan zumreden kişilerdir..hazırlayan:monarshy

Facebook’ ta, FETİŞİZMİN NE OLDUĞUNU HERKES BİLSİN grubuna katılabilirsiniz

Etkinlik; 13 Mart FETİŞİZM GUNU