diyanet imsak vakti hesaplama
Sevgili melekler, her yıl ramazan ayında konusu edilen ve son gunlerde tekrar gundeme gelen imsak vakti hesaplamasıyla ilgili olarak Diyanet İşleri Başkanlığı bir acıklama yaptı. İşte o onemli acıklama...
Diyanet İşleri Başkanlığı, imsak vakitlerinin hicri ucuncu asırdan itibaren hesapla belirlendiğini, Musluman astronomi alimlerinin, gecmişten gunumuze imsak vakitlerinin hesaplanmasında genellikle bugun Diyanet İşleri Başkanlığının esas aldığı kriterleri benimsediğini bildirdi.
Diyanet İşleri Başkanlığı'ndan yapılan yazılı acıklamada, imsak vaktinin belirlenmesi konusunda oteden beri birbirine tamamen zıt iki tur eleştiri olduğu belirtildi.
"Birincisi imsak vaktinden temkini kaldırarak insanların oruclarını riske attığı yolundaki eleştiridir. Nitekim ulkemizde yayınlanan bazı takvimler temkin suresini kullanmaya devam ettikleri icin imsak vaktini Diyanet takviminden 20 dakika once vermektedirler. Diğeri ise imsak vaktini cok erken belirleyerek insanlara fazla oruc tutturduğu yolundaki eleştiridir" ifadelerine yer verilen acıklamada, Diyanet İşleri Başkanı Prof. Dr. Mehmet Gormez'in ramazanın başlangıcında gercekleştirdiği basın toplantısında gerekli acıklamaları yapmasına rağmen her hangi bir acıklama yapılmamış gibi haber ve değerlendirmelerin surdurulduğu kaydedildi.
Acıklamada şoyle denildi:
"İmsak vaktinin hesapla belirlenmesi yeni bir hadise değildir. Namaz vakitlerinin hesaplarla belirlenmeye başladığı hicri ucuncu asırdan itibaren imsak vakitleri de hesapla belirlenmektedir. Musluman astronomi alimleri gecmişten gunumuze imsak vakitlerinin hesaplanmasında genellikle bugun Diyanet İşleri Başkanlığının imsakin hesaplanmasında esas aldığı kriterleri benimseyerek 'Fecri sadık'ı tespit edegelmişlerdir.
Gecmiş İslam alimlerinin buyuk coğunluğu, imsakin hesaplanmasında Diyanet İşleri Başkanlığının esas aldığı 18º yi benimseyerek 'fecri sadık'ı hesaplamışlardır. Bazıları ise daha ihtiyatlı davranmak uzere 19º yi esas almışlardır. 1949 yılında Diyanet İşleri Başkanı Ahmet Hamdi Akseki'nin talimatıyla Kandilli Rasathanesinin kurucusu Prof. Fatin Gokmen başkanlığında Kamil Miras, İstanbul Muftusu Omer Nasuhi Bilmen, Eyyup Muftusu İsmail Habib Erzen ve Muvaakıt Yusuf Ziya Gokce'den oluşan komisyon da imsakin belirlenmesi icin 19º yi esas almıştır. Ancak Başkanlığımız, 1982 yılında imsak vaktinden temkini kaldırdığı sırada İslamın kolaylaştırma ilkesi doğrultusunda 19º yerine bilimsel bir kriter olan 18º'yi benimsemiştir."
-"En ihtiyatlı goruş tercih edildi"
İslam dunyasının neredeyse tamamına yakınının imsak vaktinin hesaplanmasında Diyanet işleri Başkanlığının imsakin belirlenmesinde esas aldığı olcuyu benimsediği vurgulanan acaklamada, bu itibarla gecmişteki İslam astronomlarının bu meseleyi anlamadığı, İslam dunyasındaki onlarca İslami Astronomi cemiyetinin bu işi bilmediği, şimdilerde birilerinin bu işi doğru anlamaya başladığı gibi bir sonuca goturecek yaklaşımlarla milletimizin zihninde tereddutler uyandırmaya calışılmasının isabetli olmadığı belirtildi.
Diyanet İşleri Başkanlığı'nın, orucun başlangıc vakti konusunda fıkıh kitaplarında yer alan farklı goruşleri bildiği dile getirilen acıklamada şu goruşlere yer verildi:
"Ancak Başkanlık, sorumluluk sahibi bir kurum olarak fetvaya esas olan en ihtiyatlı goruşu tercih ederek imsak vakitlerini hesaplamaktadır. Başkanlığın bu tercihi, vaktin ilk sınırını tespit esasına dayanmaktadır. Bunu da bilimsel bir kriteri esas alarak gercekleştirmektedir.
Diyanet İşleri Başkanlığı, imsakin belirlenmesinde bilimsel bir kriter olarak astronomik tanın başlangıcı olan 18º'yi esas almaktadır. Boyle bilimsel bir kriter olcu alınmadığı takdirde toplum icinde birliğin sağlanması asla mumkun değildir. Bu hususta bugun şikÂyet edilen tablo gibi manzaralar ortaya cıkar. Nitekim gunumuzdeki uygulamalarda kimi takvimler imsak vaktini Diyanet takviminden yaklaşık 20 dakika once başlatırken kimileri Diyanet takviminden bir saatten daha fazla bir sure sonra başlatmaktadır.
Başkanlığımız ibadet vakitlerine ilişkin olarak dile getirilen her turlu goruş ve duşunceyi ciddiyetle takip etmenin bir gereği olarak imsak ve yatsı vakitlerinin bilimsel gozlem yontemleriyle belirlenmesi icin Ankara Universitesi Fen Fakultesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bolumu ile ortak bir gozlem projesi yurutmektedir.
Şu ana kadarki gozlemler Ankara BÂl ilcesindeki bin 500 rakımlı Beynam ormanları, Bolu'nun Gerede İlcesindeki bin 900 rakımlı Arkut Dağı ile Turkiye'nin guneyinde ve deniz seviyesindeki Mersin'in Anamur ilcesinde yurutulmuştur.
Gozlem calışmalarının insan gozune endeksli aletlerle yapılan kısmında sonuca ulaşılmıştır. Buna gore; Başkanlık takvimlerinde hesaplanan imsak vakitleri ile fecirde ortalama tan beyazlığının başlama vakti arasında ise -0.8 +- 3.5 dakika fark gorulmuştur. Bu sonuc, guneşin 17.8 derece ufka yaklaştığı zamana denk gelmektedir. Başkanlık takvimlerinde yatsı vakti icin guneşin 17º ufkun altına inişinin, imsak vakti icin ise guneşin ufka 18º yaklaşması olcusunun esas kabul edildiği dikkate alındığında insan gozune endeksli aletsel rasatlarla yapılan gozlem sonuclarının Başkanlık takviminde verilen imsak vakti ile ortuştuğu gorulmuş ve bu sonuclar Ramazandan once Diyanet işleri Başkanımız tarafından halkımızla ve basınımızla paylaşılmıştır.
Gerek aletsel gozlemlerle ve gerek cıplak gozle yapılan rasatlarla ulaşılan sonuclarda şu ana kadar, gunumuzde seslendirilmeye başlayan ve imsakin guneşin 10º ufka yaklaşmasından daha az bir zamana tekabul eden bir vakitte başlatılması yolundaki goruşu destekleyen en ufak bir bulguya rastlanmamıştır. Zaten soz konusu iddia sahiplerinin dile getirdiği goruşleri İslam tarihi boyunca kabul eden hicbir ciddi ilim insanı olmadığı gibi gunumuz İslam dunyasında bu alanda soz sahibi olan hicbir ilim insanı ve astronom da benimsememektedir."
Şer'î vakitlerin belirlenmesinin, Diyanet İşleri Başkanlığının en onemli vazifelerinden biri olduğu belirtilen acıklamada, en başta ibadetler olmak uzere muminlerin dini hayatı ile ilgili pek cok hususun, şer'î vakitlerle irtibatlı olduğu, yatsı namazı vaktinin sonu, sabah namazı vaktinin ve orucun başlangıcı olan imsak vaktinin belirlenmesinin de bu vazifenin bir parcası olduğu bildirildi.
Acıklamada, halkın ibadet hayatlarıyla ilgili hususlarda bir tereddut yaşamaması ve bu hususta Diyanet İşleri Başkanlığına guvenmeye devam etmeleri istendi.