Allerji; vucuda temas eden ya da solunum veya sindirim yoluyla vucuda giren bir maddeye karşı vucudun aşırı reaksiyon gostermesidir. Bu reksiyonlar normal duzeyde ise vucudu korumak icindir. Ancak alerjik kişilerde reaksiyonlar zararlı olacak derecede fazladır. Burun bu tur alerjik reaksiyonlardan en fazla etkilenen organlardandır.
Burun icini doşeyen mukozanın iltihabına rinit denir. Eğer bu iltihap, alerjik faktorler ile oluşmuşsa buna alerjik rinit denir.
Alerji yapabilecek bilinen ya da bilinmeyen cok fazla etken vardır. Bunlar arasında en sık gorulenler; toz, polenler, kuf mantarları, bazı yiyecekler (sut, yumurta, cilek vs.), kimyasal maddeler ve ev hayvanları epitelleridir.
Allerjik rinitte en sık gorulen belirtiler burun akıntısı, hapşırma, burun tıkanıklığı, burunda, genizde ve damakta kaşıntı, geniz akıntısı, boğazda gıcık hissi, kronik oksuruk, orta kulakta basınc problemleri sayılabilir. Alerjik kişilerde alerjik olmayan kişilere gore daha cok sinuzit enfeksiyonu gorulur, ayrıca burunda et buyumesi (konka hipertrofisi veya polip), astım ve cilt reaksiyonları gorulebilir.
Allerjiden şuphelenildiğinde en sık uygulanan tetkik allerji deri testleridir(deri prick testi). Ancak bu testlerin negatif cıkması hastada alerji olmadığını gostermez. Deri testlerinde calışılmayan bir allerjene reaksiyon olma ihtimali veya bir allerjenin ciltten girdiğinde alerji yapmayıp solunumla girdiğinde alerji yapıyor olma ihtimalleri vardır. Bunun dışında kanda IgE denilen bir maddenin miktarı olculebilir. Allerjik Rinit tanısının konmasında en onemli konu hastanın şikayetleri ve muayene bulgularıdır. Bu bulgularla alerji tanısı duşunuluyorsa o hasta alerjik olarak kabul edilir. Deri testeleri ve diğer kan testleri allerjiye neden olan etken ya da etkenlerin (allerjen) ne olduğunu tespit etmeye yoneliktir. Bu testler negatifte cıksa da allerji tanısı konulup tedavi başlanabilir.
Tedavide en onemli basamak, eğer tespit edilebiliyorsa, allerji oluşturan etkenlerden uzak durmaktır. Allerjenden korunma alerjik rinitin temel tedavi yontemidir. Ancak allerjenin her zaman tam olarak saptanamaması. birden fazla maddeye alerji olması ya da allerjen belirlense bile hastanın bu maddeden uzak durmasının mumkun olmaması gibi faktorler tedaviyi zorlaştırır. Yine de hastanın alabileceği bazı onlemler vardır;
- Polenlerin yoğun olduğu mevsimlerde mumkun olduğunca iceride olmak ve kapı pencereleri kapalı tutmak
- Tozlu ve dumanlı ortamlarda bulunmamak, eğer zorunlu ise maske takmak
- Ev icinde mumkun olduğunca halı, kilim battaniye yerine deri, vinlex ve plastik eşyalar kullanılmalı
- Evde bitki bulundurmamak
- Ozel hazırlanmış nevresim ve carşaflar kullanılması ,eğer temin edilemiyorsa tum carşaf ve nevresimlerinduzenli olarak sıcak su ile yıkanması
- Elektrik supurgesinin dışarıya toz vermediğine dikkat edilmesi
- Tuylu oyuncaklardan uzak durulmalı
- Hasta hangi ortam ve durumlarda şikayetlerinin başladığını veya arttığını hissederse ona gore onlemini kendi almalıdır.
İlac tedavisi olarak en sık kullanılan madde antihistaminic denilen ilaclardır ve cok faydalıdırlar. Allerjene maruz kalmadan once kullanıldığında daha etkilidirler. Ozellikle kaşıntı, akıntı ve hapşırma uzerine etkilidirler.
Allerjide diğer bir ilac grubu kortikosteroidlerdir (kortizon). Bu ilaclar ağızdan ya da kalcadan uygulandığında etkisi daha fazladır ancak yan etkilerinin fazlalığı nedeni ile cok fazla kullanılmazlar. Bu nedenle burun spreyi olarak kullanılırlar. Burun spreyi olarak kullanıldığında yan etkisi yok denecek kadar azdır ve etkinliği iyidir.
Diğer bir tedavi yontemi ise immunoterapi denilen aşı tedavisidir. Hastanın alerjik olduğu maddeyi duşuk dozdan başlayarak artacak şekilde hastanın vucuduna verme tedavisidir. Bu şekilde vucudun bu maddeyi tanıyarak alerjik reaksiyon gostermemesi prensibine dayanır. Ancak her zaman iyi sonuc vermez. Başlangıcta haftada bir olmak uzere senelerce aşı olmayı gerektirir. Bazen iyi sonuclar alınmasına rağmen her zaman onerilmez.
Eğer allerjiye bağlı et buyumeleri (konka hipertrofisi ve/veya nazal polip) ve sinuzitin kronikleşmesi, ilac ile tedavi edilemiyorsa ameliyat gerekebilir.

[h=2]Denizli Kulak Burun Boğaz uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]