DİŞ DOSTU YİYECEKLER ve İCECEKLER
Bazı yiyeceklerin dişi curuttuğunu biliyoruz. Bu yiyecekler karbonhidrat iceren yiyeceklerdir.
-Her turlu sekerlemeler.
-Kolalı icecekler. Şeker katılmış her tur icecek. Buna cay da dahil.
-Pasta, kek, kurabiye, joleli pastalar, dondurma vb. gıdalar bu grubdadır.
Eminim ki artık bu konuda hemen hemen herkes az yada cok bilgi sahibidir.
PEKİ: DİŞİN CURUMESİNİ ENGELLEYEN GIDALAR YA DA CAYLAR VAR MI?
Bilincli beslenmenin oldukca populer olduğu gunumuzde bu konu pek de bilinmemekdedir.
Sut ve sut urunleri kalsiyumdan zengin oldukları icin diş ana yapısını guclendirirler. Ama peynirde bulunan bir madde var ki bu diş curumesini engeller.
KAZEİN
Kazein, sut icindeki baskın olan bir grup proteine verilen addır. Kazeinler, insan sutu de dahil olmak uzere hayvansal sutlerin tumunde mevcutturler. Peynirin icindeki KAZEİN diş curumesini engelleyicidir.
Oğun aralarında peynir atıştırmak, kolalı bir iceceğin yanında kasarlı tost yemek ya da portakal suyunun yanında kaşarlı tost yemek oldukca faydalıdır.
Bir cok yeme kulturunde yemeğin uzerine tatlı yenir. Bu diş fırcalanmadığında dişin curumesini kolaylaştıran bir yeme kulturudur. Bazı ailelerde de yemek ustune peynir ekmek yenir. Bu da dişin lehine bir durumdur.
XYLİTOL
Yapılan araştırmalarda XYLITOL isimli bir şekerin curuk onlediği bulunmuştur. Şeker benzeri yapısından dolayı bakteriler tarafından hucre icine alınırlar, ama hicbir metabolik olaylarını yurutemeyeceklerini olum sınırına gelince anlayan bakteriler tarafından hucre dışına atılmak istenseler de, bakterinin olumune sebep olurlar.
Bu şeker tat olarak normal şekerle hemen hemen aynı tatdadır. Uretici firmalar bunu farkedince xylitolu sakızların icinde kullanmışlardır. Oğun aralarında bu tip sakızlar ciğnendiğin de diş curumelerinde azalma kaydedilmiş. Uzerinde diş dostu amblemi olan sakızlar bu tip sakızlardır.
POTASYUM
Dİşler ağız ortamının asidik olduğunda curur. Tukrukdeki potasyum; asit ortamı tamponlamakda etkendir. Yani agızdaki ortamın asidik olduğunda tukrukdeki potasyum devreye girer. Asidik olan ortamı potasyum notrler. Tukruğunde yeterince potasyum olan kişilerde curuk oranının duşuk olduğu tespit edilmiştir. Bu yuzden potasyumdan zengin gıdalarla beslenmek gerekir. Ozellikle kuruyemişler bu konuda oldukca faydalıdır. Ayrıca kuruyemişlerin icerisindeki yağ da dişlerin uzerinde kaygan alan oluşturduğundan gıda artıklarının dişe yapışmasını engellerler. Yer fıstığı potasyumdan en zengin kuruyemişlerdendir. Ekonomik ve kolay bulunan bu gıda maddesi yemek aralarında da atıştırılabilir. Okul cocuklarının okula giderken ceplerine konulabilecek faydalı besinlerdendir.




SU
Her şeye faydası oldugu gibi curuk oluşmasını da engelleyen su saf icilmelidir. Yani cayın icindeki su da faydalıdır ama gunde 2 litre su sade olarak tuketilmelidir. Su:
1. Tukruğu sulandırarak dişleri yıkama gorevini yerine getirmesini sağlar.
2. İcerdiği mineraller tukruğun yapısına girerek tukruğun kalitesini yukseltir.
3. Dişin fırcalanmadığı durumda su ile yapılan calkamada koruyucu onlemdir.
ADA CAYI
Halk arasında eskiden dişotu diye bilinen bu ot anadoluda bolca yetişmektedir.
Gerek cay gibi demlenerek gerekse de et yemeklerine baharat gibi konularak kullanılır.
Antibakterial yapısı nedeniyle ozellikle diş ve diş eti iltahaplanmasında rahatlıkla ağız gargarası olarak kullanılabilir. Ayrıca şekersiz icimi de faydalıdır.
BAKLAGİLLER
Curuk oluşturmayan gıdalar olduklarından kullanımları dişde curuğe sebebiyet vermezler. Aslında kuruyemişlerde bakliyat grubudurlar. Dişlerin fırcalanmadığı durumda yenilen yiyecek curuk oluşturmasada dişin uzerine yapıştığından mikroorganizmaların cokelmesi icin ortam sağlayacağından diş ve dişeti problemine neden olmaktadır.
O yuzden bu yazının iceriği bu yiyecekleri yersem ya da oğun aralarında sakız ciğneyip peynir atıştırırsam dişim curumez tarzında anlaşılmamalıdır. Ağız bakımı olmadan diş curumesi engellenemez. Mutlaka aksam yatmadan once sabah kahvaltıdan sonra dişler fırcalanmalıdır. İdeal olanı oğle yemekten sonrada dişin fırcalanmasıdır. Fakat şartların uygun olmadığı yerlerde sakız ciğnemek gibi onlemler o zaman devreye girer.
Tost yiyeceksiniz kaşarlı tosttu tercih etmek cocugunuza şokella surulmuş ekmek yerine peynir ekmek vermek gibi davranışlarda bilinc geliştirmek amaclı yazdığım bu makaledeki bilgileri dostlarınızla paylaşırsanız daha sağlıklı bir toplum oluşmasına katkıda bulunmuş olursunuz.

Kaynak: doktor sitesi​