Akne vulgaris (sivilce)Akne vulgaris, derideki kıl unitesi ve yağ bezlerinin birlikte oluşturduğu, pilosebase birim adı verilen yapının hastalığıdır. Sıklıkla ergenlik doneminde gorulmekle beraber, her yaş doneminde ortaya cıkabilir. Ergenlik doneminde %85 oranında gorulur. Kadınlarda androgen adı verilen hormonların fazla uretilmesine bağlı olarak ergenlik sonrası yaşlarda da ortaya cıkabilmektedir.
AKNE VULGARİS NEDENLERİ
Akne gelişiminde birden fazla faktor rol oynar. Ergenlik donemiyle beraber uretilen hormonların etkisiyle kıl folikullerinde yağ salgılanması artar. Ayrıca kıl folikulundeki hucreler coğalarak ve birbirlerine yapışarak tıkaclar oluşturur. Bu durum, deri uzerindeki bakterilerin aşırı coğalmasına uygun bir ortam meydana getirir ve inflamasyon oluşur. Beslenme ile akne oluşumu arasındaki ilişki kesin olarak gosterilememiştir. Uzun sureli yağlı kozmetik urunlerin kullanımı akne oluşumunu tetikleyebilir.
AKNE VULGARİSİN BELİRTİLERİ
Akne vulgaris lezyonları en sık olarak yuze, sonrasında sırt ve goğuse yerleşir. Lezyonlar inflamatuar ve inflamatuar olmayan lezyonlar olarak ikiye ayrılır. İnflamatuar olmayan lezyonlar olarak bilinen komedonlar; siyah nokta şeklinde acık komedonlar veya beyaz nokta şeklinde kapalı komedonlar olarak gorulur. İnflamatuar lezyonlar ise deriden kabarık kırmızımsı veya cerahatli oluşumlar (papulopustuler akne) ve derin, sert, kistik lezyonlar (nodulokistik akne) şeklinde karşımıza cıkar.
AKNE VULGARİS TANISI
Akne vulgarisin tanısı, klinik gorunum ile konur.
AKNE VULGARİS TEDAVİSİ:
Akne vulgaris tedavisi lezyonların ceşidine ve yoğunluğuna gore değişir. Secilen tedavi her ne olursa olsun sabırlı ve duzenli bir şekilde kullanılmalıdır. Tedaviye yardımcı olarak temizleyici sabun, losyon ve jeller kullanılabilir. Tum tedavi yontemlerinde ilk bir ay icinde akne lezyonlarında artış gorulebilir.
1-Benzoil peroksit: Deri uzerindeki bakterilerin coğalmasını onleyici bir ilactır. Ayrıca deriyi hafif soyucu etkisi de vardır. Hafif-orta şiddetli aknede tek başına veya antibiyotiklerle birlikte kullanılabilir.
2-Azeleik asit: Antibakteriyel ve hafif soyucu etkili bir ilactır. Deri renginde acılma yapabilir.
3-Yerel retinoidler: Deriyi soyucu etkisi belirgin bir ilactır. Ozellikle komedonlu aknede etkilidir. Deride kızarıklık, tahriş, kuruluk yapabilir. Retinoidler derinin guneşe karşı hassasiyetini arttırır. Tek başlarına veya antibiyotiklerle beraber kullanılırlar.
4-Yerel antibiyotikler: Akne tedavisi icin eritromisin, klindamisin, tetrasiklin ve nadifloksasin kullanılır. Antibiyotik direncini onlemek amacıyla diğer ilaclarla birlikte kullanılırlar.
5-Oral antibiyotikler: Papulopustuler aknede tercih edilirler. Bu amacla tetrasiklinler ve makrolid grubu antibiyotikler kullanılır. Antibiyotik tedavisine genellikle 3 ay devam edilir. Direnc gelişimini onlemek icin diğer ilaclarla birlikte kullanılırlar.
6-Oral isotretinoin: Şiddetli papulopustuler veya nodulokistik aknede etkilidirler. Hastanın kilosuna gore alınması gereken toplam doz hesaplanır ve 6-8 aylık bir surede hastaya verilir. En belirgin yan etkisi deri ve mukozalarda kuruluktur. Kas-eklem ağrıları yapabilir. Karaciğer enzimleri ve kan yağlarını yukseltebileceğinden hastaların belli aralıklarla kan tetkiki yaptırmaları gerekmektedir. Gebelikte kullanımı bebek icin tehlikelidir; bu yuzden tedavi boyunca ve tedaviden 1 ay sonrasına kadar hastalar gebelikten korunmalıdır. Ayrıca hastalar yine bu sure boyunca kan bağışında bulunmamalıdırlar.
AKNE VULGARİSİN SEYRİ
Akne vulgaris ergenlik doneminde başlar ve coğunlukla 23-25 yaşlarında iyileşmiş olur. Nadiren 40 yaşına kadar devam eden olgular da vardır. İz gelişimini onlemek amacıyla tedaviye mumkun olduğunca erken başlanmalıdır.


[h=2]İstanbul Dermatolog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]