Aft ağız icerisinde sıklıkla yanak ve dudak mukozasında, dil uzerinde, yumuşak damakta, farenkste, diş eti uzerinde gorulen solgun sarı-kırmızı hale ile cevrili oldukca ağrılı ulserleşmiş lezyonlara verilen isimdir. Toplumun %18-20 az ya da cok aft sorunu ile karşılaşmaktadırlar. Bayanlarda daha sık bir şekilde izlenmektedir. Aft genellikle tek olarak seyretse de aynı anda birkac bolgede birden izlenim gosteriyor.


Aftın oluş nedenini belirlemek icin ceşitli araştırma yapılmıştır. Ancak aftın oluşumunu hızlandırıcı ve seyrini kotuleştirici bircok faktor faktor saptanmasına karşın oluş nedeni tam olarak belirlenememiştir.

Bu nedenle aft oluşumunu hızlandıran ve iyileşmesini geciktiren faktorlerden bahsetmek mumkundur.

Aft oluşumunda hangi faktorler onemlidir?

* STRES
Gunumuzde migren, yuksek tansiyon ve gastrit gibi bircok hastalığın nedenleri arasında kabul edilen stres aft oluşmasının en onemli nedenlerinden birisidir.
Hanımlarda premenstural gerginlik(adet oncesi donem) de aft oluşumunu hızlandıran faktorlerdendir.
* YİYECEKLER
Turuncgiller, sirke, turşu, patates cipsi, tuzlu ve baharatlı cerezler gibi ağız mukozasını tahriş edebilen yiyecekler aft oluşumunu hızlandıran onemli faktorler arasında sayılmaktadır.Bunların yanı sıra bazı bunyeler icin alerjik olabilen kara buğday, cavdar, arpa, cikolata, fındık, kabuklu deniz hayvanları, soya, domates, bazı patlıcan, elma, incir, peynir gibi yiyecekle.de aft oluşumunu hızlandırırlar.
* TRAVMA
Yanak dil dudak ısırma, sert yiyeceklerin tahrişi ve yumuşak olmayan diş fırcalama işlemleri ve iyi adapte olmayan protezlerin neden olduğu vuruklar aft icin uygun zeminin oluşmasına yardımcı olurlar.
* DİŞ MACUNU
Diş macunlarının temizleme ozelliğini artırmak icin kopuk yapıcı olarak yapılarına katılan “sodyum lauryl sulhate” ( SLS ) mukoza hucrelerinin yıkımını artıran tahriş edici bir kimyasaldır. SLS bu ozelliği ile aft oluşumu uzerine direkt etkili olan bir maddedir.
Ozellikle aft sorunu olan kişilerin kullanabilmesi icin gunumuzde daha az oranda (%1.25) SLS iceren diş macunları uretilmektedir. (Toms of Maine Natural Toothpaste , Oral-B Sensitive Fluoride Toothpaste.)
* SİSTEMİK HASTALIKLAR
Behcet Hastalığı: Genital ulser, konjuktivit, retinit, lokositoz gibi, bircok sistemik belirtiler yanında ağız icerisinde oluşan tekrarlayıcı aftlarla kendini gosteren bir hastalıktır.
Bircok malign ve otoummin hastalıklarla birlikte de tekrarlayıcı aftlar gorulebilmektedir.
* DİĞER NEDENLER
B12 vitamini ve demir noksanlığı,sigara icme, tutun ciğnemenin gibi alışkanlıkların de aft oluşumuna katkıda bulunan onemli faktorler olduğu bilinmektedir.