Diş eti cekilmesi hakkında bilgi

Diş eti cekilmesi, ağızın yumuşak dokusunda en sık gorulen problemdir. Ağızın sadece bir kısmında gorulebileceği gibi yaygın şekilde gorulduğu durumlarda vardır. Kok yuzeyinin acılmasından dolayı genellikle hassasiyet hissedilir ve bu şekilde fark edilir.

http://www.ezberim.biz/dis-sagligi/

Coğunlukla bu hassasiyetin nedeni kok yuzeyinin ağız ortamına acılması ve sıcaklık farklarından etkilenmesidir. Ayrıca bu yuzey "mine" dediğimiz dişin sert tabakasıyla kaplı değildir ve kolaylıkla curuyebilir. Boyle bir durumda hassasiyet curuk kaynaklı da olabilir. On bolgede gorulen diş eti cekilmeleri estetik problem yaratabilir. Dişler olduğundan daha uzun ve buyuk gorunur. Aslında estetik kayıp dışında diş sağlığında da kayıplar olduğu unutulmamalıdır. Diş eti cekilmelerinin bazıları diş kayıplarıyla sonlanmaktadır.

Diş eti cekilmesinin cok ceşitli nedenleri vardır. Doğru bir tedavi icin oncelikle nedeninin iyi belirlenmesi gerekmektedir.

1. Dişin ağız icindeki yeri

Bir diş surduğunde kokunun etrafı yeterli kalınlıkta kemikle cevrili olmalıdır. Bu sayede yeterli kalınlıkta diş eti ile ortulur. Diş, surmesi esnasında ağız dışına doğru surduğu taktirde kokun etrafındaki kemik ve dolayısıyla onu kaplayan diş eti ince olacaktır. Boyle bir durumda ince diş eti normal kuvvette fırcalama ve hafif sertlikteki yiyeceklerden bile etkilenecek ve kolaylıkla cekilecektir. Bu tip cekilmelerde, ileri vakalarda ortodontik tedavi (tel tedavisi) ile dişler duzgun konumlarına alınmaktadır.

2. Diş taşı birikimi

Diş taşları sert, sungerimsi yapıdadır. Bu sungerimsi yapı bakterilerin birikeceği ortam sağlar. Diş ve diş eti arasına biriken diş taşları uzun donemde diş eti iltihaplarına ve diş eti cekilmelerine neden olur. Erken donemde fark edildiği taktirde diş taşı temizliği ile etken ortadan kaldırılır ve diş eti eski yerine doner.

3. Yuksek kas bağlantıları

Yanaklar, dudaklar ve dil birbiriyle uyumlu ve bağlantılı bir kas sisteminden oluşmaktadır. Genellikle bu kas sistemi diş etinin kenarına kadar uzanmaz. Ancak bazı durumlarda bu kas bağlantılarının diş eti kenarına kadar uzanması her dudak hareketinde diş etinin cekiştirilmesine neden olur. Bu tip diş eti cekilmeleri, kas bağlantısının kucuk bir operasyonla veya lazerle alınması sonucu tedavi edilmektedir.

4. Travma

a) Diş sıkması ve gıcırdatması

Ozellikle gece uyurken, bazen de gunduzleri farkında olmadan dişlerin sıkılması veya gıcırdatılması dişlere kaldırabileceklerinden cok daha fazla yuk yukler. Aşırı strese maruz kalan dişi kemiğe bağlayan lifler bir sure sonra kopmaya başlar. Kemik dokusu zarar gorur ve diş etleri cekilir. İleri vakalarda destek dokularını kaybeden dişler sallanmaya başlar. Bu tip cekilmelerin tedavisinde hastalara ozel yapılan gece plağı ile dişlerin zarar gormesi engellenir. Ancak diş sıkma ve gıcırdatmanın psikolojik olduğu ve kalıcı tedavinin yaşamımızdan stresi uzaklaştırmakla sağlanabileceği unutulmamalıdır.

b) Hareketli protez vurukları

Ağız dokuları yıllar icinde değişime uğrar. Yaşın ilerlemesiyle kemiklerde erime gorulur. Belli aralıklarla hareketli protezlerin yenilenmeleri gereklidir. Uzun sure hareketli protez kullanımında ağızın şeklinin değişmesine ramen protez aynı kalır ve bazı bolgelerde diş etine kuvvet uygular. Surekli uygulanan bu kuvvete diş etinin karşı koyamaması sonucu diş eti cekilir.

c) Diş fırcası travması

Sert diş fırcası kullanımı ve yanlış fırcalama tekniği, diş-diş eti birleşim bolgesinde ince olan diş etinin cekilmesine ve dişlerde aşınmalara neden olmaktadır. Bu tip cekilmeler genellikle sağ elini kullananlarda cenenin sol tarafında, sol elini kullananlarda ise cenenin sağ tarafında gorulmektedir. Bunun nedeni diş fırcalama sırasında farkında olmadan fazla kuvvet uygulamamızdır. Bu tip diş eti cekilmeleri genelde birden fazla dişi etkiler. Diş etinin cekilmesinin yanında dişlerin kok yuzeylerinde "V" şeklinde aşınmalar gorulur. Bu aşınmalar diş hassasiyetine ve curuklere neden olursa dolgu yapılması gerekir. Erken donemde farkedilen cekilmeler muayenehane ortamında yapılabilecek ameliyatlarla tedavi edilebilir.

Dr. Dt. Muge Tirali Turkkan
Diş Eti Hastalıkları ve Cerrahisi Uzmanı (Periodontolog)