Bilsenkraut / Jusquame / Herbane / Konca / Bangootu / Hyoscyamus niger

Yumusak tuylu, otsu bir bitki. Gavurhashasi adiyla da anilmaktadir. Yapraklari yumusak, sapli veya sapsizdir. Cicekleri sapsiz veya kisa saplidir. Tac yapraklari alt tarafta tup seklinde, ust tarafta biraz egri olarak genislemis ve yayilmis olup, tepede bes lopludur. Meyve cok tohumlu ve bir kapakla acilip tohumlarini sacan bir kapsuldur.
Memleketimizde alti banotu turu bilinmekle beraber, bu turlerden yalniz Hyoscyamus niger (Siyah banotu) ile H.muticus (Misir banotu) tedavi sahasinda kullanilmaktadir. Misir banotu memleketimizde Malatya civarinda bulunmaktadir. Bilhassa alkaloit endustrisi icin onemlidir. Siyah banotu hemen hemen butun Anadolu ve Trakya’da bulunur. Tibbi maksatlar icin kullanilir.

Hyoscyamus niger (Siyah banotu): Mayis-eylul aylari arasinda sarimsi renkli cicekler acan, 30-80 cm boylarinda, 2 senelik, otsu ve ozel kokulu bir bitkidir. Govdeleri dik, basit veya dallanmis ve yapiskan tuyludur. Yapraklari, donuk yesil renkli, kenarlari girintilidir. Cicekler cok kisa saplidir. Canak yapraklari tup seklinde, uzeri damarlidir. Tac yapraklari huni seklinde, bes parcali, kirli sari renkli ve mor damarlidir. Meyvalari canak yapraklar tarafindan sarilan, kapak ile acilan bir kapsuldur. Bu kapsul icinde gri esmer renkli, oval veya bobrek seklinde, uzerinde kucuk cukurcuklar bulunan cok miktarda tohum bulunur.


Turkiye’de yetistigi yerler: Memleketimizde alti turu vardir.Hemen hemen her tarafta, tarla ve yol kenarlarinda tesaduf edilir.

Kullanildigi yerler: Bitkinin kullanilan kismi; yapraklari, koku ve tohumlaridir. Yapraklar, bitki cicekli iken toplanir ve kurutulur. Tohumlar tamamen olgunlastiktan sonra alinir, guneste veya daha iyisi 40-50 derecelik firinlarda kurutulur. Yaprak, tohum ve bilhassa koklerde alkaloitler bulunmaktadir. Kuvvetli bir uyusturucu ve agri kesicidir. Bazi mushillerin tesir edebilmesini kolaylastirir. Cesitli merhemlerin terkibinde kullanilmaktadir. Bilmeden kullanildiginda zehirlenmelere sebeb olan bir bitkidir.





alıntıdır