Aile ve Evliliğin Tanımı (*)
Toplumun oluşmasının temel taşlarından biri ailedir ve ailenin meydana gelmesinde evliliğin onemi buyuktur. Evlilik, kişiliğin gelişmesinde ve kişilerin ihtiyaclarının karşılanmasında buyuk işleve sahip olan ilişki bicimidir.
“Aile ve evlilik kurumu, boyutları ve iceriği değişime uğramakla birlikte insanlık tarihi boyunca toplumun temel birimi olma ozelliğini korumuştur. Ailenin, tum toplumlarda buyuk benzerlik gosteren yedi temel işlevi vardır. Bunlar uremek, ekonomik gereksinimleri karşılamak, statu sağlamak, cocukların eğitimini planlamak, din eğitimi vermek, boş zaman etkinliklerini gercekleştirmek, aile uyelerinin birbirlerini korumalarını sağlamak, karşılıklı sevgi ortamı oluşturmak ve cinsel doyum sağlamak gibi işlevlerdir. (Ozguven 2001)”.
Ozankaya’ya (1976) gore aile, icinde insan turunun uretildiği, topluma hazırlanma surecinin ilk ve etkili bicimde oluştuğu, cinsel ilişkilerin duzenlendiği, eşler ve ana-babalarla cocuklar arasında sıcak, guven verici ilişkilerin kurulduğu, ekonomik etkinliklerin yer aldığı toplumsal bir kurumdur. Ozguven’e (2001) gore aile, karşı cinsten iki yetişkinin yasal ve torel bağlara uyarak kurdukları biyolojik, psikolojik ve sosyolojik işlevleri olan bir kurumdur. Tan’a (1979) gore aile, genel olarak belli bir evlilik ve kan bağına dayanan, bu kan bağına gore en yakın sayılan kişilerden oluşan akrabalık birimidir.
M.O. 2000 yıllarında Mısır’da başlayan aile kurumu, toplum duzenini, kultur ve geleneklerin surekliliğini, yeni nesillerin bakım ve eğitimini sağlayan bir kurum olarak suregelmiş, dini kurumlar ve devlet tarafından da desteklenmiştir. Aile kurumunun her kulturde gorulen zayıflık ve aksaklıkları bunyesinde taşımasına karşın vazgecilemeyen bir yonunun de olduğu kabul edilmektedir (Ozguven 2000).
“Evlilik” ile “aile” kavramları anlamları karıştırılan, ancak birbirinden farklı iki terimdir. “Aile” bir grup ya da orgut, “evlilik” ise karşı cinsten iki kişinin birlikte yaşamak, yaşantıları paylaşmak, cocuk yapmak ve yetiştirmek gibi amaclarla yaptıkları bir “sozleşme”dir. Birleşmiş Milletler Nufus Komisyonu’nda evlilik, “erkek ve kadının yasal birleşmesinden doğan bir kurum” olarak tanımlanmaktadır (B.A.A.K. 1990).
Evlilik, gecmiş birikimleri, iclerinden yetiştikleri aileler, eğitim ve oğrenimleri, kulturlerin birbirinden farklı olan iki kişinin hayatlarının geri kalan bolumunu birlikte gecirmeye karar vermesidir (Ersevin 2008).
Ozguven (2000)’e gore evliliğin toplumsal işlevleri arasında, cinsel yaşamın sağlıklı olarak duzenlenmesi, soy cizgisinin, cinsiyet rollerinin ve iş bolumunun belirlenmesi, ekonomik uretim ve tuketim etkinliklerinin duzenlenmesi gibi temel gorevleri sayılabilir. Glenn (1990) evliliğin, bireyin yaşam suresine olumlu etki ettiğini, psikolojik ve bedensel sağlığını koruyup, mutluluğunu arttırdığını vurgulamaktadır. Cooklin (1987) evliliği, birbirleriyle etkileşim halinde olan, aralarında yakın ilişkilerin bulunduğu fertlerden oluşan dinamik bir birim olduğunu vurgulamaktadır. Framo (1996) evliliği, birbirlerine derin duygularla bağlanan, bireylerin sevgi, ait olma, mutlu olma gibi psikolojik ihtiyaclarının giderildiği bir birim olduğunu acıklamıştır.
Birey, sosyal bir varlık olduğu icin yaşamını başka bir insanla paylaşma ihtiyacı hisseder. Bu sayede birey neslin devamını, guvende olma ihtiyacını, duygusal ve cinsel ihtiyaclarını karşılayabilir. Eşlerin sağlıklı bir cinsel hayatlarının olması, cinsellikle ilgili birbirlerine geribildirim vermeleri eşleri ilişkilerinde mutlu kılacak ve bu ilişki her uyeye etki edecektir. Bu etkileşim sistemin devam etmesine katkıda bulunacaktır.
Eşler arasındaki iletişim bicimi sistemin diğer uyelerini de etkileme gucune sahip olup ailenin diğer bireylerine ornek teşkil etmektedir (Orvin 1997). Eşler arasında kurulamayan yakın ilişki cocuklara kotu bir ornek teşkil edecek ve onların mutsuzluğuna sebep olacaktır.
Genel olarak evlilik iki basit şekilde değerlendirilir: Evliliğin surekliliği ve kalitesi. Surekliliği olan evlilik eşlerden birinin doğal olumu ile sonlanır. İstikrarsız evlilik eşlerden birinin ya da her ikisinin isteği ile sonlandırılır. Diğer bir terim ise, evlilik kalitesi kavramıdır. Bu kavram evlilik suresince evlilik ilişkisinin nasıl olduğu, eşlerin bu konuda ne hissettiği ve bu durumdan nasıl etkilendiği ile doğrudan ilişkilidir (Erbek ve diğer. 2005). İki farklı bireyin bir araya gelip birliktelik surdurme surecinde catışmalar yaşaması da doğaldır. Ciftlerin bu catışmalarla yaşamayı surdurmek yerine baş etme becerileri kazanarak evliliğin kalitesini artırmaları gerekmektedir.
(*) KUL, H. “Evlilikte Cinsel İşlev Bozuklukları, Uyum ve Benlik Saygısı”, Yuksek Lisans Tezi, İstanbul Ticaret Universitesi, 2014.


[h=2]Bursa Psikoloji uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]