Hazımsızlık (dispepsi), karnın ust bolgesinde ağrı, erken doyma, şişkinlik, bulantı hissi gibi yakınmalarla tarif edilen bir rahatsızlıktır. Oldukca yaygın olan bir durum olan hazımsızlıktan hemen herkes yaşamının bir doneminde yakınır. Ancak toplumun ortalama dortte birinde bu yakınmalar uzun sureli olarak bulunur ya da sık nukseder.

Acıbadem Maslak Hastanesi İc Hastalıkları ve Gastroenteroloji Uzmanı Doc. Dr. Bahattin Cicek, hazımsızlık diye tarif edilen durumun tek bir hastalık olmadığını, bazı durumlarda hazımsızlığı yapan gorulur ve organik bir hastalık olduğunu belirterek şunları soyledi:

Yemek borusunda reflu olması
Safra kesesi hastalıkları
Pankreas hastalıkları
Mide ulser veya kanseri
Aspirin veya romatizma ilaclarının kullanımı

Az Hareket, Kilo Almak da Hazımsızlık Yapar

Hastaların ucte ikisini oluşturan fonksiyonel hazımsızlıkta ise kesin bilinen bir neden yoktur. Ancak bu kişilerde de buyuk oranda sorumlu olduğu duşunulen durumlar vardır. Orneğin bu kişilerin buyuk kısmı yakınmalarının yemeklerle ilişkili olduğunu belirtirler. Az yemekle hemen doyduklarını, şiştiklerini bazen de aclıkla midelerinin ağrıdığını belirtirler. Dolayısı ile mide hareketlerinde, boşalmasında sorun olması veya mide asidine kişinin duyarlı olması fonksiyonel hazımsızlıktan sorumlu olabilir. Hareket azlığı, kilo alımı mide barsak hareketlerinin yavaşlaması sonucu hazımsızlığa neden olur.

“Helikobakter pylori” mikrobu ulkemizde yaygın olarak bulunmaktadır. Bu mikrobun hazımsızlıktaki rolu net değildir. Helikobakter mikrobu ortadan kaldırıldığında hastaların ancak onda birinde kalıcı rahatlama sağlanabilmektedir. Stres muhtemelen kişinin hazımsızlığı daha ciddiye almasına, daha cok sorun etmesine neden olmaktadır. Anksiyetesi olan kişiler diğerlerine gore daha cok hekime başvurmaktadır.

45 Yaş Uzerindekilerde Hazımsızlık Araştırılmalı

Oncelikle hazımsızlığın altta yatan ciddi bir hastalığın yansıması olup olmadığının bilinmesi gerekir. Hekimin gorevi hazımsızlık şeklinde belirti veren mide ya da mide dışı ciddi organik nedenleri fonksiyonel hazımsızlıktan ayırt etmektir. Hazımsızlık sık gorulduğu ve genellikle tetkiklerde ciddi bir bozukluk saptanmadığı icin her hazımsızlık tanımlayan kişinin araştırılması onerilmez. Kişide ciddi bir hastalık varlığını duşunduren sebepsiz kilo kaybı, lokma yutmada gucluk, inatcı kusmalar, kansızlık, dışkı veya kusmukta kan olması durumunda veya hazımsızlık tanımlayan kişi 45 yaşın uzerinde ise araştırılması gerekir. Yemek borusu, mide ve oniki parmak bağırsağının goruntulenmesini sağlayan endoskopi, hazımsızlıkta tercih edilmesi gereken testtir. Organik hastalıkların dışlanması durumunda fonksiyonel hazımsızlığın kişi icin onemi yaşam kalitesini bozması, işgucu kaybına neden olabilmesidir. Fonksiyonel hazımsızlık ilerleyici bir hastalık değildir. Ancak calışmalar gostermiştir ki zaman zaman rahatlamalar olmasına rağmen fonksiyonel hazımsızlığı olan kişilerin onemli kısmında uzun donemde de bu yakınmalar devam etmektedir. Hazımsızlığın giderilmesinde ilac tedavisi uygulanırken, mide asidini baskılayıcı ya da mide hareketlerini uyarıcı ilaclar kullanılmaktadır. Eğer uygun bir ilac tedavisi ile yakınmalarda belirgin bir duzelme sağlanamıyorsa hekimin yeniden değerlendirmesi gerekir.

Hazımsızlık Cekenlere Oneriler:

Yeme alışkanlığınızı gozden gecirin
Hazımsızlık yaptığını bildiğiniz besinlerden sakının
Ağır, yağlı yiyecekler yemeyin
Fazla yemeyin
Akşam gec saatlerde yemeyin
Hızlı yemeyin
Egzersiz oncesi yemeyin
Sigara icmeyin
Alkolden sakının, ozellikle akşamları fazla almayın
Sağlıklı bir kiloda kalın
Haftanın 4-5 gunu en az yarım saat egzersiz yapın

alıntıdır