Adet doneminin başlamasıyla birlikte bayanların coğunda kanamalar ağrılı olabilir. Adet sancısının nedeni rahim kasılıp kanı dışarı atarken kasılmanın ağrı olarak algılanmasıdır. Ağrının bir nedeni de yumurtlamayla birlikte prostaglandin denilen ağrı hissini uyaran doku faktorlerin salınmasıdır. Yumurtlamanın olmadığı ilk adet kanamalarında ve menepoz oncesi donemde ağrı olmaması bunun kanıtıdır. Prostaglandinlerin salgı miktarı ve kişilerin bu maddeye olan duyarlılıkları da ağrı hissinin miktarını belirler.
Adet sancısı genellikle adet kanamasının başlama belirtileriyle başlar ve adetin ilk birkac gununde gorulur. Bazen adet başlamasından gunler oncede gorulebilir ve cok uzun surebilir. Bu gibi durumlarda adet sancısına neden olan başka sebeplerde olabilir.
Adet sancısına neden olabilen hastalıklar: Endometriozis rahmin kanayan en ic tabakasının rahim dışındaki cevre dokularda da bulunması ve adetle birlikte karın icine bir miktar kanama olmasına bağlıdır.
Rahim ağzı darlıkları, rahim ağzına yapılan mudahaleler ve rahim ağzındaki enfeksiyonlara bağlı ağrı olabilir.
Rahim yapısının farklı olması, ozellikle rahmin arkaya doğru belirgin olarak donuk olması rahim kasılmalarını ve icerideki kanın dışarıya akışını zorlaştırarak ağrıya neden olabilir.
Rahimde, yumurtalıkta yada rahim ağzındaki iyi ve kotu huylu kistler ve tumorler de adet sancısı sebebi olabilir.
Psikolojik nedenlerde adet sancısına neden olabilir. Kadın olmak ve adet gormek bazı kişilerde olumsuz duyguları cağrıştırabilir. Bazı kadınlarda adet donemini sosyal ve cinsel yaşamları icin bir engel olarak gorurler. Kulturel olarak da farklılıklara bağlı adet donemi kirli olmak olarak empoze edilen kişilerde de adet sancısı daha fazla gorulebilir.
Premenstruel Sendrom: Adet donemine yakın genelde 5-10 gun oncesinde başlayan ruhsal durumda ve bedendeki değişiklikler iceren bir durumdur. Bu kişilerde sinirlilik , gerginlik, ofke , ağlama krizleri gibi ruhsal değişiklikler olabilir. Fiziksel olarak da karında şişlik, migren atakları, bacaklarda, kasıkta ve karın bolgesinde ağrı olur..
Premenstruel sendromun nedeni ve şiddeti hormonal ve kişinin ruhsal yapısı ile ilgilidir. Serotonin duyguları ve davranışlarımızı duzenleyen bir hormondur. Depresyon ve sıkıntı hissini azaltırken mutluluk hissini arttırır. Premenstruel sendrom yaşayan kişilerde serotonin hormonu duşuk bulunmuştur fakat bunun nedeni acıklanamamıştır. Serotonin azalması depresyon ve ofke duygusuna neden olur. Bazı araştırmalarda da beyinde endorfin seviyesinin azalmış olarak bulunmuştur. Endorfin doğal ağrı kesici hormondur. Serotonin seviyesini arttırıcı ilaclar duygusal durumun ve davranışların duzeltilmesinde faydalı olur. Adet oncesi donemde yapılan egzersiz ve aktiviteler de serotonin ve endorfin salgısını arttırarak şikayetlerin azalmasında faydalı olabilir.
Kadın olmak ve adet gormek bazı kişilerde olumsuz duygulara neden olabilir. Bu kişiler de bireysel terapilerle kadın cinsiyetini kabul etmesi ve kendi kimliği ile ozdeşleşmesi sağlanabilir.
Adet kanamasını kirlenme ve hastalanma olarak algılayan kulturel bir yapı varsa bu inanışların değiştirilmesi ruhsal ve fiziksel semptomların gerilemesine neden olur.
Kadınlarda bu donemde iştah artışı ve kilo alma varsa psikoterapi ile duzeltilebilir. Buradaki aclık ruhsal aclıktır. Bir şeyler yemek kısa sureli de olsa beyinde serotonin salgısını arttırarak mutluluk verir fakat yemek yedikten sonra oluşan pişmanlık ve kilo artışı daha buyuk cokuntuye neden olur ve kısır dongu oluşur.
TEDAVİ: Adet sancısını kesmek icin prostaglandin inhibitor etkisi olan ağrı kesiciler tercih edilmelidir. Ağrı kesicilerin yetersiz kaldığı ve cocuk isteğinin olmadığı durumlarda doğum kontrol hapları ovulasyonu engelleyerek daha etkili olurlar.
Ruhsal sıkıntıların tedavisi icin beyinde serotonin miktarını arttıran ilaclar ve antidepresanlar tercih edilir.
B ve E vitamini, rezene ve papatya cayı, magnezyum ağrının azaltılması ve ruhsal sıkıntıların azaltılmasında etkili olabilir.
Yoga, nefes terapisi, akupunktur, gevşeme egzersizleri de dismenore ve premenstruel sendromda faydalıdır.




[h=2]İstanbul Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]