Kadınların evde oturmaları asıldır. Dışarı cıkmaları; ana baba ve akraba ziyareti, vaaz dinlemeye gitme zarureti ve ihtiyaclarını temin gibi dinen meşru sayılan mazeretlerden biri sebebiyle verilmiş istisnai bir musaade olmaktadır. Bu esasa ilaveten şu hususlara dikkat etmesi de zaruridir:

a) Kocasından (veya aile reisinden) izin almak:

Musluman bir kadın; akraba, dost ve komşulardan birinin evine gideceği zaman, kocasının iznini almalı; onun musaade etmediği bir yere gitmemelidir. Zira “Hangi kadın, kocasından izinsiz olarak evden cıkarsa, hanesine donesiye kadar veya kocası kendisinden razı olasıya dek Allah Teala’nın gadabı icinde kalmış olur”(1).

b) Guzel koku (parfum) surunmemek:

Kadın, evinde otururken, alkolsuz bir koku surunebilir. Sokağa cıkacağı zaman ıtriyat cinsinden hicbir şey kullanamaz. Tahrik edici parfum, erkeğin burnuna giderse onun kalbi temayullerini ve şehvani hislerini kendisi uzerine cekmiş olur. Boyle bir durum, goz zinasına yol acabilir. Bu noktada biz ummetlerini uyaran Peygamberimiz, “Bir kadın, koku surunur ve bunu hissetsinler diye bir (erkek) topluluğu(nu)n yanından gecerse’, o kadın, (sanki) zina etmiş (gibi)dir”(2) buyurmaktadır.

c) Tesetture dikkat etmek:

Musluman bir kadın; sokağa cıkarken altını gostermeyen bir ortu ile başını, kalın dokunuşlu bir corapla ayaklarını, vucut hatlarını belli etmeyen manto ile bedenini ortmelidir. İnce dokunuşlu eşarplar, altını gosteren coraplar ortu huviyetini taşımamaktadır.

Bu iddiamıza belge teşkil edecek bir vakayı buraya aktarmak istiyoruz: Muminlerin annesi Hz.Aişe’nin huzuruna kardeşi Abdurrahman’ın kızı Hafsa gelmişti. Yeğeninin başında ince bir ortu bulunuyordu. Aişe (r.a.) onu aldı ve yırttı. Kendisine kalın (dokunuşlu) bir başortusu verdi.(3)

d) Gozlerini etrafa cevirmeden yola devam etmek:

Daha acık bir ifade ile etrafa bakmayıp ancak yolunu gozetleyerek yurumek. Goz, nefsanî heveslerin postacısı ve zina fiilinin haberleşme vasıtasıdır. Goz goze gelen kadın ve erkek, istemeyerek de olsa, bu bakışların tesiri altında kalırlar. Bir erkeğin yabancı kadına bakması nasıl haram ise, bir kadının da yabancı bir erkeğe bakması da aynen haramdır. Peygamber (s.a.v.)’in huzurunda Ummu Seleme ve Meymune (r.anhuma) validelerimiz bulunurken iki gozu ama İbni Ummi Mektum geldi ve izin alarak Peygamber (s.a.v.)’in huzuruna girmek istedi. Resulullah her iki zevcesine hitaben, “Ondan (sakınmak icin) ortunun” buyurdu. Ummu Seleme (r.a.): “Ey Allah’ın Resulu! 0, ama değil mi? (Nasıl olsa) Bizi goremez (ve tanıyamaz)” dedi. Resul-i Ekrem: “sizler de mi amasınız, siz onu gormuyor musunuz?” buyurdu.(4)

e) Seyahatlerini mahreminden biri ile yapmak:

Musluman bir kadın; yanında kocası, baba, oğul, oğlan kardeş, amca ve dayı gibi nikÂhı ebediyen haram olan erkeklerden biri bulunmadıkca yolculuğa cıkamaz. Hatta kendisine farz olmuş haccı ifa icin yapacağı seferi, ancak bu derece yakın bir erkeğin veya kocasının refakatinde yapabilir. Bu engelleyici hukmun sebebi, onun iffetinin korunması ve eşler arasındaki itimadın sarsılmamasıdır.

Dinimizin getirdiği bu sınırlama, kadının iffetini koruyucu bir tedbir olmaktadır. Bu iddiamızın belgesini teşkil eden bir hadis-i şerifte şoyle buyrulmaktadır: “Kadın, beraberinde mahremi bulunmadıkca uc (gun)luk (bir yere) yolculuk yapamaz”.(5)

Uc gunluk mesafe, gunahın asli sebebi olarak duşunulmemelidir. Bu mesafe, gunahın buyumesine ve sorumluluğun artmasına amil olan bir sure olmaktadır. Seyahatin uc gunden aşağıya duşmesi, yasağın kalkmasına değil gunahın derecesindeki farka delil olabilir. Bu mevzu ile alakalı hadis-i şeriflerin ittifak ettikleri nokta, kadının yanında kocası veya nikÂhı muebbeden haram olan erkeklerden biri bulunmadıkca seyahate cıkmasının haramlığıdır.

- Muslumanca Yaşama Sanatı - Mehmed EMRE - I/233 - 235 -


(1) Feyzu’I-Kadir, c. 3, sh. 138.
(2) Feyzu’t-Kadir, c. 1, sh. 276.
(3) Muvatta şerhi, Zurekani, c. 4, sh. 270.
(4) Mişkatu’l - Mesabih c. 2, sh. 934.
(5) Muslim c. 4, sh. 102