BOŞANMA VE COCUK RUH SAĞLIĞI
Hukuki olarak boşanma, evlilik sozlemesinin sona ermesi olarak tanımlanırken psikolojik olarak butun aileyi etkileyen, sarsan bir olay olarak tanımlanabilir. Boşanmada en cok zarar goren ve etkilenen kucuk yaştaki cocuklardır.
Boşanma oncesinde ve boşanma aşamasında en cok adı gecen, ortaya konulan, uzerinde tartışılan cocukladır ama sonunda da ortada kalan cocuklardır. Anne vebabalar bilincli veya bilincsiz olarak cocuklarını bu tartışmaların ortasına atarlar. Cocuk bu tartışma ortasında zaman zaman taraf tutmak, zaman zaman arabuluculuk gorevini ustlenmek zorunda bırakılırlar.
Boşanmanın ardından bu kez de cocuğun duyguları kullanılır, anne baba cocuğu yanlış bilgilendirerek cocuğun kendi tarafını tutması icin diğer tarafı kotuler.
Bazen anne ya da baba diğer taraftan oc almak icin cocuğu kullanır ve cocuğun karşı tarafı gormesini engeller. Burada asıl zarar goren, etkilenen yine cocuk olur.
Anne ve babaların cok sık yinelediği hatalardan birisi; Ozellikle cocuktan ayrı kalan tarafın cocuğun uzerine aşırı duşmesi, onu aşırı hoş gormesi, sevgiye boğup onu şımartması, hediyelere boğmasıdır. Bu davranışlar karşısında surekli sorumluluğu taşıyan taraf daha hırcın, daha hoş gorulu, hayırı olmayan bir tutum icine girer. Bu aşırı rahat, cocuğun tum isteklerinin yerine getirildiği, "HAYIR"ın tanınmadığı ortan cocuğun terbiyesine ve eğitimine buyuk bir darbe olur.
BOŞANMA KARŞISINDA COCUĞUN TEPKİLERİ NE OLUR?
Boşanmış ailelerde cocuklarda gorulen değişiklikler pek cok yonuyle ayrılan eşlerdekilere benzer ozellikler taşır.Genellikle ilk iki yılda duygusal ve davranışsal bozukluklar ortaya cıkar veya varsa artar, fakat bunu izleyen yıllarda bu bozuklukların duzeldiği gozlenir.
Bazı cocuklarda evde ve okulda sosyal ilişkiler bozukmuş, bazılarında yetişkinlerle karşı agresif bir tutum gozlenirken onlara karşı gelme veya tam tersi bir yakınlaşma gorulebilir. Erkek cocuklar diğer erkeklere daha yakın davranır ve onlardan yardım ister ya da aşırı saldırgan olurlar. Kızlar hem fiziki hem de sozel saldırgan bir tutum icine girerler.
Cocuklar boşanmayı kolay kolay kabullenemedikleri gibi bunu anlamada da gucluk cekerler. Cocuklar tedirgindir, kimsenin kendisini sevmediğine inanırlar, ortada kalma korkusu yaşarlar, anne veya baba arasında bir tercih yapma konusunda kendilerini zorunlu hissederler. Kimse cocuklara bir şey acıklamadığı gibi en ufak şeylerine buyuk tepki gostermektedirler, ortam gergindir. Bir sure sonra cocuk anne baba arasındaki kavgalardan kendini sorumlu tutmaya başlar. Eşlerin ayrılık kararı vermeden once cocuk uzerinde tartışmaları cocukta bu duygunun ortaya cıkmasına neden olur.
Cocuk karışık duygular yaşar, genelde itsede, dovsede annenin yanında olmayı tercih eder. Sıkısık yaramazlıklar, hırcınlıklar ve bedensel yakınmalarla dikkat cekmayi başarır. Annenin kendisini sevmediğini sık sık soyleyerek anneyi etkiler.
Okul oncesinde cocuk boşanmayı tutanılacak bir şey olarak goruur ve bunu arkadaşlarından saklamayı tercih eder.
Boşanma bazı cocuklar icin terk edilmekle aynı anlama gelmaktedir. Annenin en ufak bir ayrılışı, gec kalışı cocuğun panik yaşamasına neden olur.
Her cocuk anne ve babasının ayrılması karşısında farklı tutum icine girer. Ortak tutum hırcınlık,huysuzluk, huzursuzluk,tedirginlik, saldırganlık ve davranış bozukluklarıdır. Bu belirtiler cocuğun yaşına boşanma olayının cocuğa anlatımına, boşanma oncesi, sırası ve sonrasında anne ve babanın tutumuna, ilgisine bğlı olarak değişim gosterir.
Her boşanmanın ardından cocukların psikolojik sorun yaşayacağı soylenemez. Ancak her boşanma ufakta olsa cocuk icin bir travmadır. Bu travmanın en hafif duzeyde atlatılması anne ve babanın tutumlarına bağlıdır. Evliliklerini yurutemeselerde anne ve babalar bu rollerinde cok başarılı olabilirler.
BOŞANMA ONCESİNDE ANNE VE BABALAR NELERE DİKKAT ETMELİLER?
Eşler birbirlerini kotulemeden, birlikte yaşamalarının mumkun olmadığını basit bir dille cocuğa anlatmalıdırlar Boşanma ile cocuk anne ve babasın yitireceği duygusunu hissetmemeli, Bu kararın ona karşı olan sevgiyi azaltmadığı, bu kararda cocuğun bir payı olmadığı vurgulanmalıdır Cocuk eşler arasında arabulucu, barış sağlayıcı goreviyle yuklenmemeli Cocuğun belirli bir evi olmalı Diğer tarafı duzenli, belirli aralıklarla gorebilmeli Cocuğun eğitiminde acıma, şımartma gibi olumsuz duygular yeralmamalı Cocukta gelişebilecek olumsuz davranışlar icin eşler birbirini suclamamalı Cocuk diğer taraftan kacırılmamalı ya da karşı taraf tehdit ogesi olarak kullanılmamalıdır