2-3 yaş cocuklarında ofke krizleri sizi korkutmasın!


2-3 yaş, cocuğunuzun kendine odaklandığı bir donemdir. Cocuğunuz bu surecte kendi istek ve arzularıyla meşguldur. Hayal kırıklığı ya da kendilerini engellenmiş hissettiklerinde, duygularını fiziksel olarak ifade etmeleri bu yaştaki cocukların ortak ozelliğidir.

Ofke krizi nedir?
İki yaş cocukları ofke krizleriyle unludur, fakat gunluk hayatta bu daha cok cocuğun bireysel kişiliğine, mizacına ve gelişimine bağlı olarak duygularının ustesinden gelip gelemeyeceğine bağlıdır. Cocuk kucuk yaşta, ofke krizleriyle anne-babasının ya da bakıcısının dikkatini cekebileceğini oğrenmişse bunları daha fazla dikkat cekmek icin duygusal bir manevra olarak kullanabilir.

Ofke krizleri cocuğunuz duygularından bunaldığında ortaya cıkar. Bu durum genellikle hayal kırıklığından kaynaklanır. İnsanlar onun soylemeye calıştığı şeyi anlamadığında ya da kapasitesinin uzerinde bir şey yapmaya calışıp da başarısız olursa, bu onda buyuk hayal kırıklığı yaratabilir. Tutarsızlık kucuk bir cocuğun kafasını karıştırabilir. (Orneğin, supermarkete bir gidişinde şeker verilip, sonraki alışverişlerde ise bu tarz davranıştan kacınılırsa.) İki yaş cocuğu sıkıntı hissettiği zaman, kendisini sakinleştirmesi cok zordur, cunku bunu henuz oğrenmemiştir. Butun bunlar zaman zaman oldukca şaşırtıcı ve bunaltıcı olabilir. Bu donemler cocuğun gercekten bir yetişkinin yardımına gereksinim duyduğu zamanlardır.

Ofke krizlerini tetikleyen nedenleri tanımak
Bazı cocuklar sıkıntı ve korkuya benzer şekillerde tepki gosterseler de, duygusal patlamalar genellikle hayal kırıklığının ifadesidir. Hayal kırıklığı ile başa cıkmak ve ortaya cıktığında şartlar ve cevredeki zorlukları gormek kazanılan bir beceridir. Cocuğunuz da sizin nazik rehberliğinizle bunun nasıl olduğunu keşfedecektir. Cocuğunuz buyudukce ofke krizleriyle başa cıkmak da bir o kadar zor olur. Bu nedenle, ofke krizlerinin alışkanlığa donuşmesini onlemek icin bazı yaklaşımları deneyebilirsiniz:

• Deneyiminize dayanarak, durumu bir ofke krizine vardıran tetikleyicileri araştırın. Cocuğunuz gunun sonuna doğru yeni şeylerin ustesinden gelmekte ya da oyuncaklarını paylaşmakta zorlanıyor mu? Kapasitesini aşan şeyleri yapamamak guvenini sarsarak onu bunaltıyor mu? Gun sonu isteklerinden kacının. Paylaşmaya karar verdiği oyuncaklara oncelik verin, diğerlerini şimdilik kaldırın.

• Yorgun, susuz, ac ya da hasta mı? Bu şartlar altında cocuğunuzdan cok şey beklemeyin. Fiziksel gereksinimlerinin karşılandığından emin olun; boylece cocuğunuzun dikkati daha az dağılır ve duygusal beklentilere daha kolay odaklanabilir.

• Durumu onun bakış acısından değerlendirin. Stresle baş etmek belirli bir olgunluk seviyesi gerektirir ve cocuğunuz bunu henuz yapamaz. En onemsiz gibi gorunen şeyler bile kendini hassas hisseden bir cocuğu etkileyebilir. Kurabiyesinin kırılması size gore cok şey ifade etmeyebilir, fakat cocuğunuza bu dunyanın sonu gibi gelebilir ve onun icin tesellisi olmayabilir. Cocuğunuzun duygularına saygı gosterin.

• Bazen ofke krizleri kacınılmazdır. Bu yaşta bazı cocuklar bazı olayları atlatabilmek icin gercekten duygusal patlamalara gereksinim duyar gibi gorunur. Eğer bu sizin cocuğunuz icin de gecerliyse ve şaşırtma taktikleri denemek icin gec kaldıysanız, farklı bir yontem deneyin. Cocuğunuzun guvende olduğundan emin olun ve dikkatinizi ona vermeden yanında durun. Sakinleştiği zaman da orada olacağınız konusunda ona guvence verin. Sorunu daha sonra cozebilirsiniz.

Guveninin tazelendiğini hissettirin
Bircok cocuk ofke krizlerini oldukca korkutucu bulur ve guveni tazelemenize gereksinim duyar. Cocuğunuzu keyifle yapabileceği şeyleri yapması icin surekli cesaretlendirin. Bu yolla kendine guveni ve oz saygısı artar, kendinde daha buyuk mucadelelere girişecek cesareti bulur.

Geciş sureci
Cocuğunuzun yaşadığı ofke krizleriyle ilgili unutmamanız gereken belki de en onemli şey, bunun bir surec olduğu ve gececeğidir. Bu nedenle cocuğunuzun doğru davranışlarını doğal karşılamak yerine mutlaka alkışlayın ve odullendirin.

Bir şeye her zaman “hayır” dememek de yardımcı olabilir. Eğer cocuğunuz zamansız olarak bir şey isterse, “hayır” demek yerine “İyi bir fikir, sonrası icin biraz alalım mı?” ya da “evet, bunu yaptıktan sonra onu da yaparız” diyebilirsiniz. Bu yolla cocuğunuzun onerisini duyduğunuzu ve daha sonrası icin onayladığınızı gosterebilirsiniz; bunların hepsi de onun kendini iyi ve değerli hissetmesini sağlar. Cocuklar kendilerini guvende hissederlerse, daha az yaramazlık yapar ve boylece daha seyrek ofke krizi yaşarlar.

Kriz nasıl onlenir?
Cocuğunuzu sevdiğiniz ve sıkıntısını onlemek istediğiniz icin ona vereceğiniz guven tazeleyici bir kucaklama ve şakacı bir yaklaşım zor bir krizi atlatmaya yardımcı olabilir. Ya da ilgisini cekecek bir şeyi gostererek dikkatini başka yone cekmeye calışın ve konuşmayı o yone yoneltin.