Cocukta Aşı ve Aşı Takvimi
Gunumuzde ileri teknoloji


ile uretilen aşıların yan etkileri yok denecek kadar azaltılmıştır.Gorulen yan etkiler aşı yerinde ağrı kızarıklık ve ateşten ibarettir.Bu yan etkiler genelde kısa sureli olup tedavi gerektirmez.Tum aşı reaksiyonları hastalığın oluşması ile ortaya cıkan ağır sonuclardan cok daha onemsiz ve hafiftir.

Memorial Hastanesi Pediatri Bolumu hekimlerinden Dr.Hulya Caner aşıların yararları ve uygulanan aşı ceşitleri icin şunları soyluyor: ‘Bazı durumlar aşı yapılmasına engel olmadığı halde yanlış bilgilerle aşılanma ertelenmektedir. Hafif ateşli veya ateşsiz ust solunum yolu enfeksiyonları, ishal, antibiotik kullanımı,onceki aşılamada gorulen orta şiddette reaksiyonlar gibi hafif hastalıklar sırasında aşının yapılması o aşının guvenirliğini ve etkinliğini azaltmaz.

Aşılarda anlaşılması gereken diğer bir konuda oluşması beklenen bağışıklık her zaman kesin değildir.Yani kişi aşılanmış olmasına rağmen hasta olabilir.Bunun olmaması icin bazı ozelliklerin bilinmesi gerekmektedir.Her aşının kendi ozelliğinden veya uretim teknolojisinden gelen bir koruyuculuk yuzdesi vardır.Bazı aşılarda %100 yakın koruyuculuk olduğu halde bazılarında bu %60 civarındadır.Maksimum sonuc alabilmek icin aşıların uygun doz,uygun teknik ve saklama koşullarında uygulanması gerekmekte ve aşılar uretimden uygulamaya kadar gecen surede soğuk zincir sistemi korunarak saklanmalıdır.

Yine aşıların istenilen etkinliği sağlaması icin belirli bir program doğrultusunda yapılması gerekir.Aşı programının herhengi bir nedenle aksaması halinde kalınan yerden devam edilmeli, tekrar baştan aşılamaya gerek yoktur.Eskiden belirli sureler aşıldığında yapılan aşılar yok sayılıp tekrar başlanmakta idi fakat bugunki anlayış aşılamanın aksaması arzu edilmemekle beraber kalan yerden devam edilmesi yonundedir.

Eskiden beri uygulanan difteri boğmaca tetanoz ,cocuk felci ,verem ve kızamık kızamıkcık kabakulak ve hepatit B aşıları yanında son yıllarda uygulamaya başlanan HİB ,hepatit A,su ciceği,zaturre, grip aşıları ve gerektiğinde uygulanan kuduz aşısı en cok uygulanan aşılardır.

HİB aşışı Hemofilus influenza B bakterisi ile meydana gelen ozellikle iki yaşın altındaki cocuklarda sık gorulen enfeksiyona karşı koruyan bir aşıdır.Bu bakteri menenjit zaturre orta kulak iltihabı vb. enfeksiyonlara neden olmaktadır .HİB'in neden olduğu menenjitler en uygun şekilde tedavi edilse dahi 30%lara varan oranda sakatlık ve 10% oranlara varan olume yol acmaktadır.Hastalık en cok iki yaşın altındaki cocuklarda gorulduğu ve bağışıklık sistemi henuz guclenmemiş bu cocuklarda ciddi seyrettiği icin prematurelerde dahil olmak uzere cocuklara iki aylıktan itibaren ikişer ay ara ile uc doz uygulanmakta ve 18. ayda hatırlatma dozu yapılmaktadır.Koruyuculuğu 90%-95% olarak bilinmektedir.HİB aşısı tek veya dortlu ,beşli kombine aşılar şeklinde bulunmaktadır.

Su ciceği aşısı hastalığı gecirmemiş ve aşı yapılmasında sakınca olmayan bir yaşından buyuk cocuk ve erişkinlere onerilmektedir.1-13 yaş arası tek doz 13 yaşın ustundekilere birer ay ara ile iki doz şeklinde uygulanır .Su ciceği geciren kişi ile karşılasıldığında hastalığın bulaşma ihtimali 90% in uzerindedir.Karşılaşmadan sonra ilk uc gun (beş gune kadar uzayabilir) icinde aşı yapılırsa hastalık onlenebilir veya hafif gecmesi sağlanabilir.

Hepatit A aşısı iki yaşından buyuk cocuklara 6-12 ay ara ile iki doz olarak onerilmektedir.Koruyuculugu 100%dur.

Zaturre aşısı pnomokokların neden olduğu zaturre,orta kulak iltihabı ust solunum yolu enfeksiyonlarına karşı koruma sağlayan bir aşıdır.İki yaşından sonra tek doz şeklinde uygulanıyor ve beş yıl koruma sağlıyor.Etkinliği 75-84% olup iki yaş ustu tum cocuklara ve erişkinlere onerilmekte ,dalağı alınmış veya bağışıklık sistemi baskılanan kişilere kesinlikle yapılması gerekmektedir.

Grip aşısı her yıl uygulanması gereken bir aşıdır.Nedeni grip virusunun hemen her yıl genetik yapısını değiştirmesi ve farklı bir virus olarak ortaya cıkmasındandır.Altı ay ustu risk grubundaki herkese uygulanabilir.Etkinliği dolaşımdaki virus tipleri ile uyumu ve kişinin sağlık durumu ile 70-90% arasında değişmektedir.Eylul Ekim ve Kasım ayları en uygun uygulama zamanıdır.

Her biyolojik urunde olduğu gibi aşıların uygulanmasından sonra allerjik reaksiyonlar gorulebilir.aşılar her zaman teşekkullu sağlık merkezinde veya hekim kontrolunde yapılmalıdır.’

AŞI TAKVİMİ

Bebek doğduğunda: Hepatit B 1. Doz


- 1. Ay : Hepatit B 2. Doz

- 2. Ay : 5’li karma aşı (Difteri-Tetanoz-Boğmaca-Cocuk felci-HI 1. Doz

- 3. Ay : BCG (Tuberkuloz aşısı)

- 3. veya 4. Ay : 5’li karma aşı 2. Doz

- 4. veya 6. Ay : 5’li karma aşı 3. doz + Hepatit B 3. Doz

- 9. Ay : Kızamık aşısı*

- 12. Ay : 3’lu karma aşı (Kızamık, Kızamıkcık, Kabakulak) (MMR) + Hepatit A aşısı 1. Doz

- 15. Ay : Su ciceği aşısı (Varisella)

- 18. Ay : 5’li karma aşı 4. Doz + Hepatit A aşısı 2. Doz