COCUĞUNUZUN ATEŞİNİ NASIL DUŞURURSUNUZ * Cocuğunuzun vucudunu ılık suyla ıslatılmış bir sunger veya el beziyle silin. Su ciltten buharlaştıkca ateşin duşmesine yardım edecektir,

* Cocuğunuza kesinlikle soğuk duş yaptırmayın. Bu uşume ve titremeye yol acarak ateşin daha da yukselmesine neden olur,

* Suya alkol eklemeyin veya cocuğunuzun cildini alkolle silmeyin. Alkol ciltten emilerek ciddi yan etkilere yol acabilir,

* Cocuğunuzun ateşini hızla duşurmeye calışmayın. Bu ateşin tekrar ve daha hızlı yukselmesine neden olabilir.

Anadolu Sağlık Merkezi Cocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bolumu Direktoru ve Pediatrik Endokrinoloji Uzmanı Dr. Neslihan Gungor, anne-babalar icin faydalı bilgiler vermeye devam ediyor. Bugunku konumuz ateş. Soz Gungor’de...

ATEŞ NEDİR?
Ateş, vucut ısısının normalin uzerinde olmasıdır. İnsan vucudunun normal şartlardaki ısısı 36,5 derecedir. Bu değer bebeklerde ve kucuk cocuklarda 36,8 olabilir. Vucut tum fonksiyonlarını bu ısı değerleri arasında yerine getirdiği icin ‘ateş’ diye adlandırılan vucut ısısının yukselmesi vucudun normal dengelerinde bir bozulma olduğunu gosterir.

* Ateş, kendi başına bir hastalık değil, hastalık belirtilerinden biridir.

* Normal vucut ısısını; yaş, genel sağlık durumu, hareketlilik seviyesi, gun icindeki zaman ve giysiler etkiler. Vucut ısısı sabah erken saatlerde daha duşuk, akşam uzeri ve akşam daha yuksek olup egzersiz sonrası da hafif artış gosterir.

* Genel olarak, 38 derece uzerine cıkan vucut ısısı ateş olarak kabul edilir. Ancak bu eşik değer, ateş olcumunde kullanılan yonteme gore de değişir. Doktorunuza ateşi nereden olctuğunuzu bildirin. (Koltuk altı, kulak, ağız, rektum). Koltuk altı olcumler icin 37-37.3, rektal veya oral olcumler icin 38-38.3 derece eşik değer olarak alınabilir.

NEDEN YUKSELİR?
* Kulak enfeksiyonu, soğuk algınlığı, ust solunum yolu ve idrar yolları enfeksiyonu ile zaturree gibi hastalıklar,

* Bazı durumlarda bir ilac, yaralanma ya da zehirlenme ateşin yukselmesine neden olabilir.

* Cok sıcak ortam sıcak carpmasına yol acabilir ki, bu potansiyel olarak tehlikeli bir vucut ısısıdır.

* Ateş genel anlamda cocuğunuzun enfeksiyonla savaştığını ve onun bağışıklık sisteminin calıştığını, vucudun enfeksiyondan kurtulmaya calıştığını gosteren iyi bir belirti olarak kabul edilebilir.

* Cocuğunuzun ateşi yukselince doğal olarak kalp hızı artar. Yanakları kızarabilir veya normaldan daha fazla terleyebilir. Bazı cocuklar ateşliyken de kendilerini iyi hissedebilir. Ancak coğunda ateşe neden olan hastalığın belirtileri de gorulur. Cocuğunuzun kulağı veya boğazı ağrıyor olabilir, cilt dokuntusu veya karın ağrısı olabilir. Bunlar cocuğunuzun ateşinin nedeninin anlaşılması icin onemli ipucları verirler.

* 1-6 yaş arasındaki bazı cocuklarda yuksek ateşle birlikte havale gorulebileceğini bilerek dikkatli olmak gerekir.

BOL BOL SU VE MEYVE SUYU İCMESİNİ SAĞLAYIN
Cocuğunuz 6 aylıktan buyukse, ateşi hafif yukseldiyse (38.3 derecenin altında), hasta veya duşkun gorunmuyorsa, uykulu veya huzursuz değilse, suregelen başka bir rahatsızlığı veya ateşli havale oykusu yoksa, yemesi, uykusu, oyun oynaması olumsuz etkilenmediyse doktora goturmeden once ilk yapılacaklar şunlardır:

* Serin bir ortamda tutun,

* Hafif giysiler giymiş olmasına dikkat edin,

* Su, sulandırılmış meyve suları gibi sıvılar icmesi icin teşvik edin,

* Cok hareket edip yorulmamasını sağlayın,

* Ateş duşurucu verebilirsiniz;

Parasetamol (ağızdan verileni de fitil şekli de mevcut) veya ağızdan ibuprofen verilebilir. Doz acısından doktorunuzun onerilerini ve ilac bilgilerini takip edin. Cocuğunuza herhangi bir ilac vermeden once mutlaka ilac bilgilerini okuyun. Eğer cocuğunuz kusuyorsa ve sıvı kaybettiğini duşunuyorsanız ibuprofen vermeyin.

Cocuğunuzun ateşi varsa aspirin vermeyin. Cocuklarda viral hastalıklarda aspirin verilmesi ‘Reye sendromu’ adında tehlikeli bir komplikasyona yol acabilir. Ayrıca aspirin midede rahatsızlık ve mide-bağırsak kanaması gibi yan etkilere de yol acabilir.

COK YUKSELDİYSE
* Vucudunu ılık su ile ıslatılmış bir sunger veya elbezi ile silin. Su ciltten buharlaştıkca ateşin duşmesine yardım edecektir.

* Bu işlem icin kesinlikle soğuk su kullanmayın veya soğuk duş yaptırmayın. Bu cocukta uşume ve titremeye yol acarak ateşin daha da yukselmesine neden olur.

* Suya alkol eklemeyin veya cildini alkolle silmeyin. Alkol ciltten emilerek ciddi yan etkilere yol acabilir.

* Cocuğunuzun ateşini hızla duşurmeye calışmayın. Bu ateşin tekrar ve daha hızlı yukselmesine yol acabilir.

COCUĞUNUZ 6 AYLIKTAN KUCUKSE NE YAPMALISINIZ?
Cocuğunuz 6 aylıktan kucukse veya ateşi 38.3 derecenin uzerindeyse, hasta veya duşkun gorunuyorsa, uykulu veya huzursuzsa, suregelen başka bir rahatsızlığı veya ateşli havale oykusu varsa, yemesi, uykusu, oyun oynaması olumsuz etkilendiyse suratle doktorunuza goturmeyi planlarken yukarıdaki ılık su uygulaması ve ateş duşurucu verme işlemlerini yapmanız uygun olur.

Hangİ durumlarda doktora gİtmelİsİnİz?
Ateşi yukselen cocuklarda ve ozellikle bebeklerde aşağıdaki belirtilerden bir veya birkacı ateşe eşlik ediyorsa hemen bir doktora gidilmelidir.

* Ateş ozellikle 2 yaş altındaki bebeklerde goruluyorsa,

* Ateş 40 derecenin uzerindeyse,

* Bebek ve cocukta ağlama, inleme ve dokunulduğunda huzursuzlanma varsa,

* Ateşin yanında uyku eğilimi varsa,

* Ciltte mor dokuntuler oluşuyorsa,

* Cocuk zor nefes alıp veriyorsa,

* Yutkunma gucluğu cekiyorsa,

* Daha once “havale” gecirdiyse,

* Kusma ve ishal varsa hic vakit kaybetmeden hastaneye gidilmelidir.

ATEŞLİ HAVALE
Bazı cocuklarda ateş, havaleye yol acabilir. Ateşli havale, 6 ay-5 yaş arasındaki cocukların yuzde 2-5’inde gorulmektedir. Coğu ateşli havale zararsız ve gecicidir. Ateşli havale genellikle ateşin yukselmesinden sonraki ilk 1-2 saat icinde gorulur. Cocuk birkac dakika sureyle cevresindekileri tanımıyormuş gibi davranabilir, daha sonra kasılarak titremeye başlar ve gozleri kayar. Kısa bir sure dış uyarıya yanıt vermez, nefes alıp veremeyebilir ve morarabilir. Havale gectikten hemen sonra tekrar normal hale doner. Bu tip havaleler genellikle 1 dakikadan kısa surmekle birlikte 15 dakika suren ateşli havaleler de gorulebilir. Ateşli havaleler genellikle 24 saat icinde bir daha tekrarlamazlar. Cocuğunuz ateşli havale geciriyorsa hemen şunları yapmalısınız :

* Cocuğunuzu sert veya kesici aletlerden uzakta, yere veya yatağa yatırın,

* Havale sırasında ağızdan gelen salgıların (mide iceriği ya da tukuruk) solunum yollarına kacmaması icin başını derhal yan tarafa cevirin,

* Cocuğunuzun ağzına bir şey koymaya calışmayın,

* Ve derhal acile goturun.


.