Rota virus, tum dunyada her yıl milyonlarca cocuğu etkileyen bir virus. Rota virusu cocukluk cağındaki ishalin ortaya cıkmasındaki en buyuk etken olarak biliniyor. Kolay bulaşan ve gelişmekte olan ulkelerde olumlere varan ciddi vakalara yol acan rotavirus ishallerinden artık aşı ile korunmak mumkun. Yapılan calışmalar aşının, rotavirus vakalarını yuzde 74 azalttığını ortaya koyuyor. Sema Hastanesi Cocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Hamza Yazgan ve Cocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Amerikan Pediatri Akademisi Uyesi Dr. Hayriye Aygar konuyla ilgili merak edilenleri anlatıyor.

Rota virus ince bağırsağa yerleşerek, rahatsızlıklara sebep oluyor. Cok şiddetli ishal ve kusmayla ortaya cıkan rota virusu enfeksiyonları, vucutta sıvı kaybına sebep oluyor. İleri derece sıvı kaybı, bobrek yetmezliğine hatta olumlere bile sebep olabiliyor. Sema Hastanesi Cocuk Hastalıkları Uzmanı Dr. Hamza Yazgan, “Rota virus ishalleri en cok kış aylarında goruluyor. Her yaş gurubunda gorulebilmekle birlikte, daha cok 4–24 ay arası cocukları etkiliyor. Rota virusu enfeksiyonuna ozellikle iyi beslenemeyen cocuklarda rastlanıyor.” Diyerek bulaşma yollarıyla ilgili şunları soyluyor: “Rota virus solunum yoluyla ve dışkı bulaşmış su ve yiyeceklerin tuketilmesiyle bulaşıyor. Virus, vucudun sıvı kaybetmesi sonucu vucutta kolayca yayılıyor ve kısa surede cocuklarda baş donmesi, ateş ve mide bulantısıyla etkisini gosteriyor.”
Butun dunyada bebeklerdeki ishallerin yuzde 10 – 20’si rotavirusune bağlı olarak gelişiyor. Turkiye’de ise bu oran yuzde 16.6. Dr. Hayriye Aygar, şoyle diyor: “Sıvı kaybıyla seyreden ağır ishal ve kusma nedeniyle hastaneye yatışlarda ilk sırada rotavirus enfeksiyonları yer almaktadır. Ulkemizde genellikle kış aylarında en sık olarak Aralık ayında gorulur. Neredeyse her cocuk 3 yaşına kadar enfekte olur. Yenidoğan ve 3 ayın altındaki bebekler anneden gecen antikorlar ile enfeksiyondan korunurlar. Bu sebeple ilk enfeksiyon 3 - 36 aylık bebeklerde gorulur Tekrar gorulme olasılığı sıktır ve ilk enfeksiyona gore daha hafif olma eğilimindedir. Sut cocukları genelde 1 ila 3 rotavirus enfeksiyonundan sonra bağışıklık kazanır.”


Korunmada En Etkin Yol: Aşı

Rotaviruse karşı aşı, ulkemizde 2007 yılında kullanılmaya başladı. Bu aşıların etkinliği ve guvenirliği yaklaşık 130.000 bebekte yapılan geniş calışmalarla değerlendirildi. Bunun sonucunda da bircok ulkede ulusal aşı programında rotavirus aşısı yer alıyor. Yapılan calışmalar, aşılarının rotavirus vakalarını yuzde 74, ağır vakaları yuzde 98 ve hastane yatışlarını yuzde 96 azalttığını ortaya koyuyor. 5 yaş altı cocuklarda olum oranının 2 / 3 oranında azalttığı goruluyor. Dr. Hayriye Aygar, aşının uygulanması konusunda şunları soyluyor: “Aşının ilk dozuna bebek 6-12 haftalıkken başlanır. Sonraki dozlar 4-10 hafta ara ile 2 veya 3 doz halinde ağız yoluyla uygulanır. 6 aylık olmadan aşılamanın bitirilmiş olması gerekiyor.Diğer aşılarla birlikte uygulanmasında bir sakınca yoktur.”