Anne ve babalar cocuklarına harclık verip vermeyecekleri, vereceklerse ne zaman ve miktarın ne kadar olacağı konusunda kararsızlık yaşayabilirler.
Psikolog Merve Soysal’ın verdiği bilgiye gore; cep harclığının verilmesi, aileden aileye değişiklik gosterse de sizin bu konuda ona kılavuzluk edeceğiniz ve cevresindeki arkadaşlarından cok farklı kalmayacağı bir yaşta başlamalıdır. Bu konudaki asıl amac cocuğun kucuk yaşlardan itibaren para idaresi konusunda sorumluluk almasıdır. Bunun yanı sıra, cep harclığının cocuğa sağladığı başka yararlar da vardır. Parayı nereye harcayacağı konusunda alternatifleri olan cocuk bu sayede secimler yapmayı da oğrenir.
Orneğin, almayı cok istediği herhangi bir şey icin para biriktirmeyi ne kadar erken yaşta oğrenirse ileride de hedeflediği şeye sahip olmak icin belirli bir sure sabretmesi gerektiğini daha kolay oğrenecektir. Bunlara ek olarak, ailenin bir bireyi olduğu icin verilen cep harclığı kendini daha değerli gormesine sebep olacak ve bir birey olduğunun farkındalığını yaşayacaktır.
Cep harclığının cocuk uzerindeki olumu etkilerinden bahsettik. Aileler icin bir diğer onemli konu da uygun harclık miktarıdır. Verilecek harclığın miktarını ailenin genel gelir duzeyi belirlese de dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Cocuğa verilen cep harclığı arkadaşlarından ne cok fazla ne de cok az olmalıdır.
Cebinde cok fazla para olan cocuk her istediğini alabileceğini duşunebilir, bu konuda savurgan davranır ve para konusunda sorumluluk sahibi olamaz, fazla harclık ileriki yaşlarda tatminsizlik duygusu da yaşatabilir. Az miktarda para alan cocuk ise arkadaşları arasında yetersizlik duygusuna kapılabilir veya sahip olmak istediği ufak tefek şeyler icin zaman zaman calma davranışı sergileyebilir.
Verilen harclık, cocuğun yaşıyla doğru orantılı bir şekilde arttırılmalıdır. Bunun yanı sıra, cocuk ilkokula başladıktan sonra ufak miktarlarla gunluk para verilmesine başlanmalı ortaokulda haftalık olarak verilmelidir.
Aileler verdikleri harclık verirken cocuklara bu konuda kılavuzluk edebilmelidir. Bu durumda, verilen parayı nereye harcamaları gerektiğine mudahaleci olmadan beraberce karar alınabilir. Paranın ne anlama geldiği, nasıl kazanıldığı, değerinin alım gucu kadar olduğunu ve nelere harcanabileceği cocuğa anlatıldıktan sonra ilk zamanlarda yaptığı secimleri eleştirmemek gerekir. Fakat, cocuğa verilen paranın bir miktarı ile tasarruf yapması ceşitli yollarla oğretilebilir.
Orneğin, ailenin karşıladığı temel ihtiyaclarının haricindeki marka kıyafetler, cok istediği ama anne ve baba tarafından pahalı bulunan veya alınması gerekli gorulmeyen bir oyuncak icin para biriktirmesi teklif edilebilir ya da daha onceden belirlenen bir surenin sonunda istediği herhangi bir şey alınabilir. Biriktirdiği parayı saklamak icin kilitli bir kumbara alınması da teşvik edici olacaktır.
Bircok cocuk bu sayede hedef koymayı ve hedefe ulaşabilmek icin neler yapması gerektiğini oğrendiği icin harclık konusunda kılavuzluk etmek onemlidir.
Ailelerin karşılaştığı harclık problemlerinden birisi de normal duzeyde harclık alan cocuğun aldığı paraya itiraz veya isyan etmesidir. Bu durumlarda yakın arkadaşlar baz alınır ve “ Ali, şu kadar alıyor, ben niye bu kadar az alıyorum.” gibi ornekler verilir. İlk olarak, ailenin cocuğa kendi ekonomik durumları hakkında kısa ve net bir acıklama yapması, kendini başka cocuklarla kıyaslamaması gerektiği, kendi yaşı icin gerekli miktarın verildiği ve durumun yaptığı bu itirazlarla değişmeyeceğinin anlatılması gerekir. Cocuğun isyankar tavrına anne ve baba ortak bir tutarlılık gostermeli, ailenin diğer buyukleri de bu konuda uyarılmalı ve harclık belirlenen miktarda tek elden verilmelidir.
Ailenin verilen harclık konusundaki beklentilerini kendi icinde de netleştirmiş olması gerekir. Cocuğa verilen para temel ihtiyaclarını karşılaması icin değil hoş vakit gecirmesi icindir. Orneğin beslenme cantası hazırlamak yerinde cocuğa para verip yemek almasını soylemek, cocuğa ozguvenini sağlamlaştırmaktan cok kendi ile yeterince ilgilenilmediğini duşundurebilir.
Cocuk, hazırlanan yemeğin uzerine cikolata alarak cok mutlu olurken tum beslenmesini okul kantininden almakla kendini uzgun hissetmesine sebep olabilir. Bu sebeple ailenin harclık verirken bu paranın onun sorumluluk duygusunun gelişmesine ve ozguveninin sağlamlaşmasına yardımcı olduğu unutmamalı, yetersiz veya cok miktarlarda para verme ile cocuğun ic dunyasının etkileneceği, ailenin hemen her konuda olduğu gibi bu konuda da kılavuz ve yol gosterici olduğu unutulmamalıdır.
Kaynak:haber7