Yenidoğan bebeklerde hipotiroid taramasını mutlaka yaptırın

Tiroid bezinin salgıladığı T3 ve T4 hormonları, vucuttaki tum metabolizmanın işleyişi, buyume ve sinir sisteminin gelişimi gibi cok onemli fonksiyonlara etki ediyor.
Eksikliği ise ciddi sorunlara yol acıyor. Tum yenidoğan bebeklere, doğumu izleyen uc ile beşinci gunlerde, hipotiroid taraması yapılması gerekiyor.

Tiroid bezi, boynumuzun on - alt kısmında yer alan ve salgıladığı tiroid hormonları ile metabolizmamızın işleyişini ayarlayan bir hormon kaynağı. Tiroid bezinden salgılanan tiroid hormonlarının az salgılandığı duruma ''hipotiroidi'' adı veriliyor. Hipotiroidi, hayatın her yaşında rastlanılabilir bir hastalık. Halsizlik, yorgunluk, uykuya meyil, uşume, buyume geriliği gibi belirtilerle seyrediyor.

Acıbadem Hastanesi Cocuk Endokrinolojisi, Buyume ve Ergenlik Bolum Sorumlusu Prof. Dr. Atilla Buyukgebiz, doğumsal hipotiroidinin doğuştan itibaren tiroid bezinin az calışması nedeniyile tiroid hormonlarının az salgılanması olduğunu soyluyor.

''En onemli ozelliği tedavi edilmediği takdirde kalıcı beyin hasarına yol acmasıdır'' diyen Prof. Dr. Atilla Buyukgebiz, şu bilgileri veriyor:''Beyin gelişiminin yuzde 95’i ilk uc yaşta tamamlanır. Beyin gelişimini sağlayan en onemli madde ise tiroid hormonudur. Bu nedenle tiroid hormonu eksik olan bebeklerde değişik oranlarda zeka ve gelişim geriliği gozlenir.''

Zek gelişimini olumsuz etkiliyor

Doğumsal hipotiroidi hastalarının yaklaşık yuzde 70’i doğumda herhangi bir belirti vermiyor. Bebekler son derece normal gorunuyor. Sık rastlanılan belirtiler ise şoyle:

- Pelte gibi az hareketli bebek

- Dil buyukluğu

- Ses kalınlığı

- Uzamış yeni doğan sarılığı

- Gobek fıtığı

- Emme gucluğu

Zamanla tanı konamayan ve tedavi edilmeyen bebeklerde akranlarından geri kalma gozlenir. Bu bebekler boynunu tutma, anneyi tanıma, oturma, emekleme gibi faaliyetlerde akranlarından geri kalırlar. Beslenme guclukleri ve ses kalınlıkları vardır en onemlisi de zeka gelişimlerinde gerilik gozlenir.

Doğar doğmaz test yapılmalı

Doğumsal hipotiroidili bebeklerin erken teşhis ve tedavi edilmeleri gerekiyor. Butun gelişmiş dunya ulkelerinde doğumdan sonra topuktan alınan bir damla kanla tiroid fonksiyonları inceleniyor. Bunun rutin bir sağlık hizmeti olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Buyukgebiz, şoyle devam ediyor:

''Ulkemizde bazı universite hastaneleri ve bazı ozel hastanelerde verilen bu hizmet dışında, ne yazık ki her doğan bebeğin doğumsal hipotiroidi inceleme şansı yoktu. Uzun suren calışmalar sonucunda Sağlık Bakanlığı, yeni doğan fenilketonuri taramasına ilaveten butun illerde doğumsal hipotiroidi hastalığı taramasını da zorunlu hale getirdi. Her yıl 1 milyon 400 bin doğum olduğu duşunulurse ve doğumsal hipotiroidinin 3200 doğumda bir saptandığı varsayılırsa, yılda ortalama 440 bebeğin doğumsal hipotiroidi riski olduğu gerceği ortaya cıkar. Tanı konmaz ve tedavi edilmezlerse 440 bebek de zeka geriliği potansiyeli taşıyor demektir.

Bu nedenle ailelerin her yeni doğan bebekte doğumsal hipotiroidi icin topuktan kan alınıp alınmadığını sorgulaması ve bu konunun takipcisi olmasında son derece fayda var. Erken tanı konup tedavi edilen hastalar, tamamen normal olarak hayatlarını surdurebildikleri icin anne ve babaların bu konuda hassas olması gerekiyor.''

Kan uyuşmazlığı olu doğuma neden olabilir

Annenin kan grubunun RH negatif, babanınkinin ise pozitif olduğu durumlarda ortaya cıkan kan uyuşmazlığının, gebeliğin sağlıklı bir şekilde tamamlanması icin yakından izlenmesi gerekiyor. Kan uyuşmazlığı yuksek riskli gebelik olarak değerlendiriliyor.

Yenidoğan sarılığına ve olu doğuma neden olabildiğinden bu konuda uzman klinikler tarafından takip edilmesi gerekiyor.

Ulkemizde kadınların yuzde 67.5’i kontrolden gecmiyor. Hamilelik donemindeki rutin kontroller, oluşabilecek bir riskin onceden saptanması acısından buyuk onem taşıyor.

Acıbadem Sağlık Grubu’nda hizmet veren risk taşıyan gebelere yonelik ozel bir bakım programı olan ''Yuksek Riskli Gebelik Unitesi'' problemli gebeliklerin takibini ustleniyor. Unitede, tekrarlayan duşuk ve genetik hastalık oykusu olan gebeler, ilac kullanan ya da rontgen ışını alan, diyabet, tiroit, kalp hastalığı, hipertansiyon gibi sağlık sorunları olan gebeler takip ediliyor. Ele alınan en onemli konulardan birini de kan uyuşmazlığı oluşturuyor. alintidir (Milliyet )