İştahsızlık Nedir?
Tıbbi sorunlar varlığında hekimler hastalarını damar yoluyla veya sondayla besleyebilseler de normal koşullarda insanlar ağız yoluyla beslenirler. Cocuğun ağız yoluyla beslenmesinde karşılaşılan/yaşanan isteksizlik iştahsızlık olarak tanımlanabilir.

İştahsızlık neden onemlidir?

Soz konusu isteksizlik nedeniyle cocuğun yeterli ve dengeli beslenmesi zorlaşır. Bu nedenle de iştahsızlık beslenmeyle ilişkili pek cok durum icin risk doğurur. Cocuğun ağız yoluyla yeterli/dengeli beslenememesi sonucunda onemli sorunlar ortaya cıkar.

İştahsız cocuğu bekleyen tehlikeler nelerdir?

İştahsız cocuğu bekleyen ilk tehlike, yetersiz kilo artışıdır. Cocuk yeterli kalori-protein-vitamin ve mineral alamadığı icin vucut ağırlığı artışı az ve yetersiz olur. Az beslenen cocuk az kilo alır, az buyur. Oysaki buyume cocukluk yaş grubunu simgeleyen en onemli biyolojik fonksiyondur. Bilindiği gibi anne karnında başlayan buyume ergenlik donemi sonunda durur. Bu durumda cocuk, erişkin ozelliği kazanmış olur. Buyume başlıca iki yonde gercekleşir. Bunlardan biri vucut ağırlığı artışıdır. Cocuğun kilo alması takip edilir. Diğeri ise boy uzunluğunun artışıdır ki bu da boyu olculerek izlenir.

İştahsızlık nedeniyle yeterli beslenemeyen cocukta kısa sure icinde ilk ortaya cıkan sorun kilo almada yetersizliktir. Bu durum uzun surecek olursa boy uzunluğu artışı da yetersiz olur. Boyu akranlarına gore daha geriden gider.

İştahsızlık bazen daha da ağır ve uzun sureli olup, cocuğun kilo almasına engel olduğu gibi kilo kaybetmesine de yol acabilir. Bu durumda konu daha da onem kazanır. İştahsız cocuk doktora muracaat ettiğinde mutlaka vucut ağırlığı ve boy uzunluğu değerlendirilmeli, beslenme yetersizliği gelişip gelişmediği belirlenmelidir.

Bazı durumlarda da, yine beslenmenin yetersizliğine bağlı olmak uzere, cocukta bazı vitamin ve minerallerin eksikliğine bağlı ozel belirtiler de gelişebilir. Bu nedenle iştahsızlığın derecesi, suresi cok onemlidir. İlk donemde vitamin ve minerallerin vucut depoları kullanılarak belirtilerin ortay cıkması onlenir ama uzun sureli olursa, depolar tukenir ve ihtiyacını karşılayamayan cocukta soz konusu vitamin veya mineralin eksikliğine bağlı belirtiler ortaya cıkar.

Yine beslenme ve hastalıklara karşı direncli olma ile yakın ilişki vardır. Yetersiz beslenmiş cocuklarda immun sistem zayıf duşer ve bu cocuklar başta mikrobik hastalıklar olmak uzere hastalıklara daha yatkındırlar. Daha sık ateşli enfeksiyon hastalığı gecirirler.

Yine yapılan calışmalar, iştahsızlık nedeniyle yeterli ve dengeli beslenemeyen cocuklarda algılama, duygulanım sorunlarının daha sık gorulduğunu gostermiştir. Bu cocukların akademik başarıları da daha duşuk olur.

“Yemek yemeği reddetme” veya “yiyecek reddi” nedir?

Gercek iştahsızlık ile “yemek yemeği reddetme” veya “yiyecek reddi” dediğimiz durumu birbirinden ayırt etmek gerekir. İştahsızlıkta coğunlukla altta yatan organik bir neden vardır. Cocukluk yaş grubunda gorulen pek cok hastalık iştahsızlığa neden olur. Cocuk daha onceden daha iyi yediği halde daha sonra yiyeceklere karşı isteksizleşir. Genellikle hastalık oncesinde normal yemek yeme donemi vardır. Yiyecek reddinde de ise cocukta organik bir hastalık yoktur, hasta değildir. Cocuk kendisi icin stres kaynağı olan bir şeye, bir şeylere tepki gostermekte ve bunu değişik psikolojik neden ve mekanizmalarla yemek yemeği reddetme şeklinde ortaya koymaktadır. Burada sorun psikolojik kaynaklıdır. Sorunun cozumunde soz konusu sorunun belirlenmesi cok onemlidir. Ancak, sonuc olarak bu cocuğu bekleyen tehlikeler de yine yetersiz beslenme ile ilgilidir. Alınacak tedbirler ve uygulanacak beslenme tedavisi ile olumsuzlukların onune gecilmeli, oluşmasına engel olunmalıdır.

İştahsızlık Ne Sıklıkla Gorulur?

Tum cocukların % 25–40, buyume geriliği olanların % 80’ininde iştahsızlık yakınması vardır.

İştahsızlık ve mide işlevlerinde bozukluk arasında ne gibi ilişki vardır?

İştahsızlık şikÂyetiyle muracaat eden cocuklarda yaptığımız calışmada bu cocuklarda % 86 oranında erken tokluk hissi, % 33,3 oranında yemek sırasında karın ağrısı, % 27,8 oranında yemek sonrası şişkinlik, % 19,4 oranında tekrarlayan geğirme ve % 13,9 oranında bulantı olduğunu belirledik. Ayrıca calışmamızda bu cocukların midelerinin boşalma suresini inceledik. Ve sonucta iştahsızlık şikÂyetiyle başvuran cocuklarda mide boşalmasının yavaş olduğunu, buyume geriliği olanlarda ise bunun daha belirgin olduğunu belirledik. Uygun tedavi ile gunluk enerji-protein alımlarında artma, vucut ağırlığı ve boy uzunluğunda arma, mide boşalmasında hızlanma ve duzelme sağladık.

Midenin sindirim işlevinde bir sorun olduğunda erken tokluk hissi, yiyecek reddi, iştahsızlık ve oğun saatlerinde huzursuzluk, bulantı, aşırı geğirme, hazımsızlık, kusma, karın şişliği, gaz, karın ağrısı ve kabızlık gorulur.

İştahsız Cocuk Merkez’i Turkiye’de ilk ve tek merkezdir. Ozel teknik donanımı ile, midenin işlev bozuklukları ile ilgili calışmalar yapılabilmekte ve sorunlu hastalar başarı ile tedavi edilebilmektedir.