Zehirli melamin riski taşıyan gıdalar?

Cin'de onlarca bebek olumlerine neden olan Melamin maddesi tehlike sacıyor. Turkiye'de de marketlerde satılan bazı gıdalarda melamin bulunuyor.

Uzmanlar Cin'den ithal edilen bu bu tur gıdaların tuketilmemesi konusunda uyarıyor. Peki melamin nedir, hangi gıdalara karıştırılabiliyor ve nasıl hasta ediyor? Memorial Hastanesi Klinik Laboratuvarlar Bolumu'nden Biyokimya Uzmanı Dr. Nilgun Tekkeşin, "Melamin maddesi ve zararları" hakkında bilgi verdi.

Melamin nedir?

Melamin, sıklıkla beyaz kristal formda olan ve nitrojenden iceriğinden zengin organik bir kimyasaldır.

Melamin, genellikle nerelerde kullanılır?

Melamin, plastik urunlerde, yapıştırıcılarda, tezgahlarda, tabak-canakta, beyaz yazı tahtalarında yaygın olarak kullanılır.

Neden melamin sut ve bebek toz mamalarına eklendi?

Gıdanın hacmini arttırmak amacıyla melaminin ciğ sut ve bol miktarda su ile karıştırılması, sulandırmanın etkisine bağlı olarak sutun protein miktarını azaltır. Bu sutu, yoğurt, dondurma, kahve, cikolata gibi ileri urunleri uretmek uzere kullanan şirketler, normalde protein iceriğini tespit etmek amacıyla nitrojen miktarını olcen bir test kullanırlar. Ortama melamin eklenmesi, sutun nitrojen miktarını artıracağından protein miktarını da gorunurde yukseltir. Gıdalara melamin eklenmesi, hem Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Organizasyonu (FAO)/Dunya Sağlık Orgutu (WHO) tarafından hem de herhangi bir ulusal otorite tarafından onaylanmamaktadır.

Melamin diğer hangi gıdasal urunlerde bulunur?

2007 yılında, Birleşik Devletler'de kedi ve kopek mamalarının hazırlanmasında kullanılmak uzere Cin' den ithal edilen buğday ve pirinc protein konsantrelerinde melamin tespit edilmiştir. Bunun sonucunda da bobrek yetmezliğine bağlı buyuk sayıda kedi ve kopek olumleri meydana gelmiştir. Bu olay sonrasında, piyasada melamin ile muamele edilmiş bir dizi bebek mamaları, yoğurt ve kutu kahveler tespit edilmiştir. Tum bu urunler, buyuk olasılıkla melamin ile bulaşmış sutten uretilmişti.



Dipnot: Gıda Guvenliği Derneği (GGD) Başkanı Samim Saner, icinde yuzde 15'ten fazla sut bulunan urunlerden melamin iceriği kilogramda 2,5 miligramın uzerinde olanların ithaline izin verilmemesi gerektiğini bildirerek, 'Kontroller yapılmazsa Turkiye'de de melamin faciası yaşanabilir' dedi.



Kanser yapıcı etkiye sahip



Melamin tuketiminin insan sağlığı uzerindeki etkileri nelerdir?

Henuz insan sağlığı uzerindeki direkt etkileri bilinmese de; hayvanlar uzerinde yapılan calışmalarında yan etkileri ile ilgili bilgiler izlenmiştir. Hayvan deneylerinde melaminin tek başına mesane taşı oluşumuna neden olduğu gosterilmiştir. Melamin tozunda yer aldığı ihtimalinden yola cıkılarak siyanurik asit ile bir araya gelen melamin, kristaller oluşturarak bobrek taşı gelişimine neden olurlar. Bu kucuk kristaller, bobrekteki kucuk kanalları tıkayarak idrar uretimini engeller, bobrek yetmezliğine ve hatta olume neden olurlar. Melaminin bazı durumlarda hayvanlarda kanser yapıcı etkisi olduğu da gosterilmiştir. Ancak, insanlarda karsinojenik olduğunu gosteren kanıtlar yeterli değildir.



Bobreklerde taşa neden oluyor



Melamin zehirlenmesinin bulguları nelerdir?

Huzursuzluk, idrarda kan gorulmesi, cok az veya hic denecek kadar idrara cıkma, bobrek enfeksiyonlarının bulguları, yuksek kan basıncı.

Bobrek taşı ve yetmezliği nasıl tedavi edilir?

Bobreklerin tutulum derecesine bağlı olarak hastalara bir dizi tedavi verilir. Bol sıvı verilmesi ve idrarın alkilleştirilmesi ile elektrolit ve asit-baz dengesinin sağlanması, ileri donemde de hemodiyaliz veya periton diyalizi uygulanması ve gerekirse taşların cerrahi yoldan alınması gerekebilir.

Yeni Şafak