Kekemelik, konuşmanın akıcılığı ve ritmi ile ilgili bir iletişim bozukluğudur.

Akıcı konuşmada ritim ve zamanlama buyuk onem taşır. Hız, vurgulama ve doğru yerde duraklamalar acısından farklılıklar olsa da akıcı konuşmada sozcukler ve sozcuk grupları kendiliğinden akar. Akıcılıkta ortaya cıkan bozukluklar, uygun olmayan duraklamalar, tekrarlar ve benzer problemler konuşmanın doğal akışını etkiler.

İşte ses, hece ve sozcuklerde uzatmalar, tekrarlar veya duraklamalarla ortaya cıkan konuşmanın akıcılığının bozulduğu bu durum "kekemelik" olarak adlandırılır. Artık, kişinin ne konuştuğundan cok nasıl konuştuğu dikkat cekmeye başlar. Konuşan kişi de dinleyenler gibi durumu fark ettiğinde, konuşma gucluğune korku ve endişe de eşlik eder. Bazı durumlarda belirgin yuz ve vucut hareketleri konuşma cabası ile birlikte gorulebilir.

Her kekemelik bir diğerinden farklıdır. Ancak ozelliklerini aşağıdaki şekilde gruplamak mumkundur:

● Normal sayılamayacak şekilde seslerin, hecelerin, sozcuklerin ve cumlelerin tekrar edilmesi; p- p-..peki, ol-ol olmaz, ben de- ben de- bende geleceğim... gibi.

● Sozcuklerin bitirilmeden bırakılması.

● Duzensiz solunum ve kararsız konuşmaya bağlı olarak sozcuklerde alışılmadık vurgulamaların ortaya cıkması: Patlamalar gibi.

● Seslerin olağan dışı uzamaları f f f fare gibi.

● Belli bir sesin cıkartılması ve konuşma sırasındaki gerginliğin atılmaması, nefesin engellenmesine ve tıkanmasına yol acar. Karşılıklı konuşmayı kontrol edebilmek icin gosterilen mucadelenin işaretleri acık olarak gorulebilir. Konuşmanın akıcılığı ve ritmi bozulmakla birlikte yuzde gerilim, kaş-goz oynatma, başın anî hareketleri, butun bedende istenmeyen jestler gozlenebilir ve her ses birimi bu tıkanmalardan etkilenebilir.

● Konuşmada gucluk yaşandığı anda bazen fazladan sozcuk ve sesler eklenir: Aman!, ya!, yani!, şey! gibi.

● Bazı ortamlarda sozcukler, konuşulan konuya uygun olmayacak şekilde dolambaclı yollarla soylenebilir. Kekemeliği olanlar hangi sozcuk ve seslerin onlar icin problem yaratacağını bilirler ve bu durumdan sozcuk oyunlarıyla kacmaya calışırlar. Ya da sozel iletişime girmeyip sessiz kalmayı tercih ederler.

Kekemeliğe Ne Yol Acar?

Kekemeliğin nedenleri konusunda ileri surulen goruşler oldukca değişik ve coktur. Kimi uzmanlar, kekemeliği yapısal bir bozukluk olarak ele alırken, kimi oğrenilmiş bir davranış, bir direniş belir*tisi olarak tanımlamakta, bir başkası da cevresel nedenlerin kekemelikte onemli bir rol oynadığı goruşunu savunmaktadır. Son zamanlarda genler uzerinde yapılan calışmalar onem kazanmakta ve umut verici calışmalar devam etmektedir. Ancak, yaygın olarak kekemeliğin tek bir nedene bağlı olarak ortaya cıkmadığı goruşu hÂkimdir.

Kekemelik Genellikle Hangi Yaşta Ortaya Cıkar?

Kekemelik, genellikle dil gelişiminin erken donemlerinde ortaya cıkar (2-6 yaş).

Bazı durumlarda, okul cağında, nadiren yetişkinlikte de ortaya cıktığı gorulebilir.

Kekemelik Cinsiyete Gore Farklılık Gosterir mi?

Evet... Kekemelik erkek cocuklarda, kız cocuklarda gorulduğunden daha yaygın olarak gorulur, şiddeti ve surekliliği de kız cocuklara gore fazladır.

Herkes Zaman Zaman Kekeler mi ?

Evet... Pek cok cocuk dil ve konuşma gelişiminde "normal" olarak değerlendirilebilecek bir kekemelik donemi yaşar. Okul oncesi pek cok cocuğun kekemeliğin sınırlarından kekeme olmadan dondukleri gorulmuştur. 2-6 yaş arasında cocuğun duşunme hızı sozcukleri cıkarabilme hızından fazladır. Bu nedenle cocukta gecici bir kekemelik, konuşma gelişiminin doğal bir sonucu olarak gorulebilir. Bu hemen kekemelik olarak etiketlenmemelidir. cocuk konuşurken duraklar, ses, hece ve sozcuk tekrarlan yapar, ama kendisi bunun farkında değildir. Kucuk cocukların dili oğrenme sureclerinde bu turden konuşma sorunları yaşamaları doğaldır. Cocuğun cevresindekiler konuşmasını duzeltmesi icin baskıda bulunmazsa, cocuğun dikkati konuşması uzerine cekilmezse bu durum kendiliğinden duzelir.
Kekemelik Surekli midir?
Hayır.. Kekemeliği olan insanların konuşmalarının akıcı ve duzgun olduğu zamanlar da vardır. Orneğin, İletişim ile ilgili kaygının olmadığı ortamlarda, şarkı soylerken, oyun oynarken, hayvanlarla konuşurken vb. normal akıcılıkta konuşabilirler
T.C. Milli Eğitim Bakanlığı,

"Kekeme Bir Cocuğum Var", Aile El Kitabı