Otorite cocuğa yapması lazım geleni yaptırabilmemiz, yapmaması lazım geleni de yaptırtmamamızdır. Bu konuda irade kullanıp başarılı olabilmemizdir. Tabii bunun bilimsel ve doğru olması gereklidir. Şimdi bunları kısaca acıklayalım

Cocuk her şeyi bilemez. Kaldı ki buyukler de şuphesiz her şe*yi bilemez. Bu nedenle cocuk surekli olarak cevreden birşeyler oğrenmektedir. Onun yaptıkları arasında iyi, doğru, gu*zel olan davranışlar olabileceği gibi yanlış hatalı, suc teşkil edecek hatta tehlikeli olanlar da bulunabilecektir.

Evde yan*gın cıkarmak, pişmekte olan yemeği devirmek, musluk suyu*nu acık bırakmak ve daha niceleri gibi hayatî oneme haiz iş*ler de yapabilmektedir. ışte otorite bu kabil durumları cocu*ğun yapmasına engel olunabilmesi icin gereken iradenin an*ne ve baba da var olması anlamındadır.

Cocuğun herşeyi bilemiyeceğini soylemiştik. Cocuk hata yaparak aradığı doğru*yu bulmaya calışır. Zaten cocuk da hatalı, yanlış tutum ve davranışlarında aileden ve ilgililerden her zaman yardım gor*mek ister. Cocuk psikolojsinin temel cizgileri itibariyle du*rum boyledir.

Nitekim literaturde bilim adamları cocuğun isteklerini cocuğun ağzındanmış gibi mektup halinde yaz*mışlardır. Burada cocuk "yaptıklarımın hepsinin doğru ol*madığını biliyorum, siz mani olmadıkca onları yapmaktan da kendimi alamıyorum, yaptıklarımın hatalı olduğunu bana soylemezseniz -yahut buna mani olmazsanız- bunları nasıl duzeltirim" demektedir.

Ne yazık ki gercekler boyle olması*na rağmen pekcok anne baba cocuklarının eğitiminde otori*te denilen altın kuralı yeterince kullanamamaktadırlar. Ya aşırı otorite noksanlığı, yahut da aşırı otorite cocuklara karşı yanlış olarak ailelerde mevcut bulunmaktadır. Bunun denge*sini bulmak zorunluluğu vardır. Aşırı otorite, otorite nok*sanlığı kadar tehlikelidir. Bunun onemli olduğu daima bilin*meli ve gercek bilimsel otorite tanınarak cocuk icin sağlana-bilmelidir.

Nice durumlar olmaktadır ki cocuk aşırı şımartıldığı icin evde her dediği harfiyyen yerine getirilmektedir. Tabii aile bundan hic memnun değildir. Ama adeta eli mahkum bu esaret hayatını cekmektedir. Evde bulunan saati, teybi, radyoyu cocuk kac kez yere carpmıştır. Hatta bu dav*ranışını alışkanlık haline getirmiştir fakat aile cocuk inciniverir diye bu masrafa katlanmış ve otoritesini ortaya koyama*mıştır.

Bir dindar aile de bana şoyle anlatmıştı "cocuk Kur'an-ı Kerim istemektedir, tutup tutup onu yere atmak is-temekdedir, mani olmak istersek de ağlamaktadır, Kur'an-ı Kerim'in kapağı suslu ya onun icin onu istiyor sanıyoruz, başka birşeyi atsa bu kadar aramam ama yuce kitabımızı alıp oynamak istemesi ailecek bizi cok uzuyor, cok sakladık ise de ağlıyarak yine bize cocuk Kur'an'ı getirtmektedir, care ne*dir".

Care cocuk kucukluğunden itibaren hoşgorulmemesi gereken yerde hoşgorulmemelidir. Yahut hoşgorulmediği ilk o olayı yaptığında ihsas edilmelidir. Aynı hareketi yineledi*ğinde anne baba otorite prensibine gore buna mani olmalı*dır. O şeyi elinden almalı veya o şeye mani olmalıdır. Bunda kesin ve kararlı olmalıdır. Zaten kesinlik, kararlılık olduğunu cocuk gorduğunde birkac ısrardan sonra onu elde etmek icin ısrar edemiyecektir.

En tehlikeli olay şudur: Cocuğu aynı ha*reketinden dolayı bir defasında hoş gormek diğerinde hoş gormemektir. Ailenin morali iyi ise o davranışı hoş gormek*te, o gun canı birşeye sıkılmışsa aynı davranışı veya işi hoş-gormemekte cocuğa bağırıp cağırmakta cezalandırma yoluna gitmektedir. Haklı olarak cocuk da "aynı hareketi dun yap*tım birşey demediler, obur gun yaptım yine ses cıkarmadılar, bugun yaptığımda onlar dan farksız, nicin acaba bugun ba*na bağırdılar, bu insanlar tuhaf birşey, gidip bir tedavi olsun*lar" diye duşunur.

Aile ona kızarken cocuk da onlara belki onlardan fazla kızar. ışte bu hal cok hatalıdır. Cunku cocuk olayı kavrıyamamış ustelik de kendinin haklı olduğunu du*şunmektedir. Zira olay meydandadır. Aynı hareketine uc kere musamaha gosterilmiş, aynı hareketine dorduncude şid*detli tepki gosterilmiştir.

Bu tutarsızlık buyuk insanları da aynı şekilde kızdırır. Buyukler arasında bu tur davranışlar ol*sa acaba aynı anne baba olayı nasıl değerlendirirler. Tehlikeli olan davranışlarında cocuk kesinlikle engellenmelidir. Tehli*keli olmayan ama hoş olmayan davranışları icin en başında kendisine işin doğrusu soylenerek oğretilmelidir. Aynı olayı yaptığında bu oğretilen bilgi hatırlatılmalıdır. Yine de aynı davranışı yapıyorsa en fazla iki kere hoşgordukten sonra co*cuk ailenin otoritesini karşısında bulabilmelidir.

Dediğim gibi otorite cocuğa yapması lazım geleni yaptırt*mak, yapmaması gerekeni yaptırtmamaktır. Otoritenin kazanılması ve surdurulebilmesi icin cocuğa sucuyla ilgili olarak ceza verilmesi de normaldir. Sevdiği şeylerden bir sure icin onu mahrum etmek en iyi ceza yollarındandır.

Ama mutlaka ceza cocuğun yaşına ve sucuna uygun olmalıdır. Cocuk mut*laka cezayı hak ettiğini kavramalıdır sonra ceza verilmelidir. Ancak bu şekilde ceza ıslah edici olabilir. Cocuk sucunu an*lamalı, kabul etmeli ve hatta " şimdi ben şoyle bir cezayı hak ettim" diyebilmelidir. O ceza verilince de "ben dememiş-miydim işte oldu" bir daha yapmıyayım bu işin sonu işte boyle ceza oluyor" diyebilmelidir.

Cocuk eğitimi zannedildi*ği kadar zor ve guc değildir. Bunun kuralları da karmaşık ol*maktan uzaktır. Ancak ne var ki cok iyi ozetlenmiş yuzelli sahifelik, hatta daha ozetlenmiş bunun yarısındaki bilgiyi an*ne ve babanın cocukla ilgili bireylerin oğrenip kavrıyabilme-leri buyuk bir gelişimdir. Ancak bu alanda ilim adamlığı şup*hesiz en zor mesleklerdendir.

Burada anne babayı amator bir şofore, ilgili uzmanları da o otomobili imal eden muhendise benzetmek mumkundur. Amator şofor olmak 3-5 saatte bile oğrenilebilirken bir makina muhendisi olmak herhalde cok uzun yıllar suren eğitim sonunda olacağını herkes bilebilir. Bu bir ornektir, ama kanaatımızca olayı anlatması yonunden oldukca iyi değerlendirilmelidir. Cocuk eğitiminde otorite prensibinin de varolduğunu hatırlamak bile anne ve baba icin doğruyu bulmada başlı başına bir murşit olabilir. Onem*li olan cocuğun ciddiye alınması ve olayın akademik bir calış*ma alanı olduğunun benimsenebilmesidir.

Prof.Dr.Kemal Cakmaklınetten alıntı