İnsanlar istemli olarak dişlerini gıcırdatabilirler, fakat daha cok sinir, gerilim ve korkuya bağlı olarak ortaya cıkar. Bruksizm, ozellikle 5-6 yaşlarındaki cocuklarda ve geceleri istem dışı olarak gelişir. Kişi, aynı horlama gibi diş gıcırdattığının farkında değildir. Gıcırdatmanın gece olması iki bakımdan onemlidir. Birincisi, uyku sırasında gıcırdatmanın kontrol edilmesinin mumkun olmaması, ikincisi ise, uyku sırasındaki gıcırdatmanın şiddetinin daha fazla olmasıdır.

Diş gıcırdatma masum mudur?


Diş gıcırdatma, şiddetli olmadığı zaman dişlere herhangi bir zarar vermez, ama aşırı olduğunda ceşitli olumsuzluklar ortaya cıkar. Bunların başında dişlerde yıpranma, hassasiyet ve ağrılara neden olabilir. Gıcırdatma surekli ve şiddetli ise diş minelerinde hasar ve hatta ileri durumlarda diş boylarında kısalma meydana gelir. Dolguların duşmesine ya da zarar gormesine yol acabilir. Diş etlerinde hassasiyet ve kanamalar gorulebilir. Bazı kişilerde, cene kaslarında gerginlik, yorgunluk, baş ağrısı yapabilir. Ayrıca gıcırtı sesi o ortamda bulunan kişileri rahatsız eder, uykusunu bozar.
Diş gıcırdatma nedenleri

Diş gıcırdatmanın kesin nedeni belli değildir, fakat coğu zaman stres, korku gibi psikolojik faktorlerin etkisiyle ortaya cıktığı sanılır. Bazı kişilerde cene yapısındaki bozuklukların ve alt ve ust dişlerin birbiriyle uyumlu olmamasının rolu olabilir. Anne veya babalarında diş gıcırdatma olan cocuklarda bu alışkanlık daha fazla gorulur.



Bruksizm, bazen ağır beyin travmalarından sonra ya da yuzu ilgilendiren noromuskuler hastalıklarda da gelişebilir. Depresyon tedavisinde kullanılan bazı ilacların yan etkisi olarak da karşımıza cıkabilir. Diş gıcırdatanların coğunun aynı zamanda horlamaları da vardır ve bunlar Uykuda Solunum Durması Sendromu’ na adaydırlar. Kahve, kola gibi kafeinli icecekler, alkol ve sigara icilmesi diş gıcırdatma icin risk faktoru olarak kabul edilir.
Diş gıcırdatma alerjiyle ilgili mi?

Son yıllarda yapılan araştırmalar, diş gıcırdatmanın alerjik cocuklarda uc misli daha fazla gorulduğunu gostermektedir. Gıcırdatma, saman nezlesi, sinuzit, burun kemiği eğriliği, burun polipleri olanlarda daha fazladır. Bunlar genellikle geceleri ağzı acık yatan, horlayan ve salyaları akan cocuklardır. Bu cocuklarda kulak ağrısı ve kulak iltihaplarına da cok sık rastlanır. Alerjik cocuklardaki diş gıcırdatmalarının, Ostaki Borusu’ nun mukozasındaki odemden dolayı orta kulakta negatif basınc oluşumuna bağlı bir refleks olarak geliştiği duşunulmektedir.

Nasıl tedavi edilir?

Oncelikle, bruksizme neden olan beyin travması, alerji… gibi esas hastalık tedavi edilmelidir. Dişlerdeki bir bozukluğa bağlı olan gıcırdatmalarda gerekli duzeltmeler yapılmalıdır. Dişlerinde harabiyet gelişen hastalar, uyku sırasında dişlerin birbirlerine surtunmelerini onleyecek ağız ici protezlerden yararlanılabilirler. Stresi olanlarda psikiyatristlerden yardım istenmelidir. Alkol, kahve ve sigara icilmesi onlenmelidir. Depresyon ilaclarına bağlı diş gıcırdatmalarda gabapentin isimli ilacla iyi sonuclar alındığı bildirilmiştir.

Prof. Dr. Ahmet Rasim Kucukusta
Cerrahpaşa Tıp Fakultesi
Goğus Hastalıkları Bolumu Oğretim Uyesi