NESLİHAN BEYHAN

Gevşek tutum nasıl zararlıysa aşırı baskıcı tutum da bir o kadar olumsuz sonuclar doğurur. Cocuklarına karşı baskıcı ve otoriter tutum sergileyen anne-babalar bir şekilde cocuğun kişiliğini hice saymış olurlar. Bu tarz davranış modelinde anne-baba, cocuğu kendi dunyalarında yaşattıkları ideal kalıplara sokma niyetinde bulunduğundan davranışlarını sıkı bir kontrol altına alırlar. Onun her turlu davranışına mudahale edilir, sık sık eleştirilir, kendi duygu ve duşuncelerine değer verilmez. Ne de olsa anne ve baba her şeyin en iyisine onun adına karar vermişlerdir. Boyle yaklaşım karşısında cocuk ilk etapta dirense de zamanla boyun eğme eğilimindedir. Duygularına ve isteklerine onem verilmediğini gorunce, bunları icinde tutup duygu ve duşuncelerini bastırabilir.
***

ELEŞTİRMEK YERİNE BİLGİ VERİN

Anne ve babanın cocuğu surekli eleştiriyor olması onu cekingen yapar. Cocuk, attığı her adımda yanlış yapma korkusuna burunur. Hassas, kırılgan, hastalıklı kişilik yapısına yatkın hale gelir. Aşağılık duygusu ust seviyede, kendine guveni az, pasif, zorluklar karşısında teslimiyetci ve kendini ifade etmede zorlanan bir yapıya sahip olabilir.

Cocuk, odasının ışığını acık unuttuğunda, “Sana kac defa soyledim, ışığı acık bırakma diye” şeklinde azarlamaktansa, “Ayşe, odanın ışığı acık kalmış” şeklinde bilgi verebilir, her turlu olumlu ve guzel uyarılara rağmen kapatmayı unutuyorsa odasının cıkışına, “Lutfen ışığı kapatmayı unutma!” gibi bir not yapıştırabilirsiniz. Ayrıca ‘sen’ dili yerine ‘ben’ dilini kullanarak, “Işığın acık kalması beni cok uzuyor” gibi ifadelerle davranışının sizdeki yansımasını dile getirebilirsiniz. Cocuğu olumlu yonlendirmelerle eğitmenin yollarını aramalısınız.

Cocuğunuza davranış modelinizde baskı ve otorite hakimse onun başkaları tarafından kolayca kandırılabileceğini aklınızdan cıkarmayın. Zira, anne-babası tarafından surekli cezalandırılan, suclanan ve her davranışına mudahale edilen cocuklar, kendisine ait kişilik ozelliği geliştiremiyor. Zamanla kim, nereye cekse o yana yoneliyor. Saldırgan ebeveyn tutumu karşısında cocuk korkutulmuş, sindirilmiş ya da isyankÂr bir kişilik modeline burunebiliyor.

Kucuk notlar

* Anne ile baba oyle bir duruşa sahip olmalı ki cocuk, her an onları yanında hissetsin, hem de ebeveynini hic gormeyerek kendini ozgur hissedebilsin.

* Cocukların korkak olmaması icin, onlara sihirden, buyuden, peri masallarından, Kaf Dağı’nın ardındaki devden, kotu kalpli cadıdan bahsetmeyelim.

* Cocuğumuzun inatcılık yapmamasını istiyorsak onun her isteğini yerine getirmeyelim. Zamanla her isteğini almaya alışabilir ve istekleri yerine gelmediğinde inatlaşabilir. Yalnızca haklı isteklerini reddetmeyelim.


Sayı: 245
Bolum: Cocuğum
Ailem Dergisi