Ayakta sallayarak uyutmak onemli sağlık sorunlarına yol acabiliyor



ABD'de bulunan Lowa Devlet Universitesi Tıp Fakultesi'nin Turk oğretim uyesi Prof Dr Resmiye Oral, annelerin ağlayan cocukları icin sıklıkla başvurduğu ayakta sallama veya battaniye icinde sallama yonteminin bebeklerde ciddi beyin hasarı veya sonu olumle sona erecek gelişmelere neden olabileceğini soyledi
Kapadokya Dedeman Otel'de Sinir Sistemi Cerrahisi Derneği tarafından gercekleştirilen 5 Bilimsel Kongre'ye katılan ve burada uzman doktorlara 'Sarsılmış Bebek Sendromu' ile ilgili bir kurs veren Lowa Devlet Universitesi Tıp Fakultesi oğretim uyesi Prof Dr Resmiye Oral, ozellikle 2 yaş altındaki bebeklerin, kendilerini ağlayarak ifade ettiklerini ve buna tahammul edemeyen kimi ebeveynlerin bebeklerini sarsarak 'Sarsılmış Bebek Sendromu'na neden olduklarını, bununda bebeklerde ciddi sağlık problemlerine neden olduğunu soyledi 1 yaş altındaki kafa travmalarının ucte birinin Sarsılmış Bebek Sendromu'na bağlı olarak saptanabildiğini kaydeden Oral, "Cocuk istismarına bağlı travma olumlerinin yuzde 80'i Sarsılmış Bebek Sendromu sonucunda meydana gelmektedir
Bebek 2 yaş oncesinden konuşması sınırlı olduğu icin kendini ağlayarak ifade ediyor Eğer ebeveyn veya cocuğa bakan kişi ağlamakta olan bir cocuk veya bebek karşısında ne yapacağını bilemiyor ise, bir ofkeye kapılıp yakaladığı gibi bebeği sarsmaya başlıyor ve hatta o sarsma daha da ileri giderek fırlatma ile son bulabiliyor Dolayısıyla, cok hassas olan beyin o sarsma eylemi sırasında zedeleniyor ve hem de sonundaki fırlatma olayında da aldığı darbe de sarsma nedeniyle oluşan yaralanmayı daha da artırıyor Bu nedenle ailelerimize, ozellikle pediatri de aile hekimliği polikliniklerinde ağlayan bebek ile baş etmenin yontemlerini anlatmamız son derece onemli" dedi

ANNELER AĞLAYAN BEBEKLERİNİ NASIL SAKİNLEŞTİRMELİ?
Ağlayan bebeklerine mudahale eden annelerin son derece sakin ve sabırlı olmaları gerektiğini vurgulayan Prof Dr Resmiye Oral, bebeklerin ceşitli yontemlerle sakinleştirmelerinin mumkun olduğunu ifade etti Prof Dr Oral, "Ebeveynler ağlayan bebek karşısında bebeği sakin bir şekilde kucaklarına alıp, cok sık yaptığımız 'şiiiiiiii' tarzında beyaz gurultu denilen bir oyalama tekniği ile oyalamaya calışmalı, kollarında hafif hafif sağa sola doğru sallamaları, bebek arabaları varsa bebek arabasına koyarak evin icerisinde ileri geri dolaştırmaları, otomobilleri olanların bebeği araba koltuğunda olmak şartı ile biraz dolaştırmaları sıklıkla yapılması gerekli hareketlerdir ve yararlıdır Bunların yanı sıra cocuk ac mıdır? Susuz mudur? Altı mı kirli mi? Uşumuş mudur, yoksa sıcaklamış mıdır? Bu tur sorunların da cozumu elbette onemlidir Eğer bebeğin hasta olmadığına emin isek butun bunlara karşın halen ağlaması devam ediyorsa, bebeği guvenli bir ortama koyup orneğin duşmeyeceğinden kesinlikle emin olduğumuz beşiğine koyup dışarı cıkıp, ebeveynin azıcık rahatlamasını icin bebeğe fırsat vermesi gerekir" diye konuştu
Ebeveynlerin buyuk bir kısmının ağlayan bebekleri karşısında caresizlikten bebeklerini sarstıklarını ve bunda amaclarının bebeklerine zarar vermek olmadığını ifade eden Prof Dr Resmiye Oral, sozlerini şoyle surdurdu: "Bebeklerini sarsan bireylerin hemen hemen cok kucuk bir kısmı bebeğe zarar vermek icin bebeği sarsıyorlar
Kalan buyuk coğunluğu sadece ağlayan bebek karşısında ne yapacaklarını bilemedikleri ve cok buyuk bir ofke bunalıma girdikleri icin bir anda kendilerini kayıp edip bebeği sarsıyorlar Sarsmanın da bebeğe vereceği zararı bilmeden sarsıyorlar Ben bu uygulamanın şahsen Turkiye genelinde yaygın olduğunu duşunuyorum, ama henuz bunu bilimsel manada kesin olarak saptayamıyoruz Ben yıllar once asistan iken, 5-6 aylık bebeklerde beyin kanaması saptadık, hicbir acıklama bulamazdık Hocalarımız gecikmiş yeni doğanın K vitamini eksikliği tanısı koyup taburcu ederlerdi Halbuki yeni doğanın gecikmiş K vitamini hastalığı bir bilemediniz en fazla iki aya kadar, doğumda K vitamini almamış ve tamamen anne sutu ile beslenen bebeklerde gorulurler
Oysa artık bizim hastanelerimizde de ve hatta o donemde bile 5-6 butun bebeklere K vitamini yapılıyor zaten Dolayısıyla 5-6 bebeklerde boyle bir tanı konulması abesle iştigaldi Ama o donem ben asistandım, bilemezdim boyle bir durumu Ne zamanki ben Behcet Uz Hastanesi'nde ilk cocuk istismarını izleme ekibini kurdum, o gozle bakmaya başladığımda acil servisimize her ay gelen bir iki tane sarsılmış bebek tanısını koymaya başladık"
BEBEĞİNİZİ KESİNLİKLE AYAĞINIZDA SALLAMAYIN
Sarsılmış Bebek Sendromu'nun bebekte kalıcı beyinsel sorunlar ortaya cıkartabileceği gibi bebekte ani olumlere de neden olabileceği uyarısında bulunan Prof Dr Resmiye Oral, aileleri bebeklerini ayakta sallama veya battaniye icinde sallama yonteminden vazgecmeleri konusunda uyardı Prof Dr Oral, "Aileler icin ulkemiz genelinde benim genclik yıllarımda bazen ağlayan bir bebeği bir battaniyeye koyar, bir ucundan biri diğer ucundan bir kişi tutar ve bebek sallanmaya başlardı, hatta oyle bir sallama yapılır ki bebek bir obur uca doğru tepetaklak hale geliyordu Sarsmanın zararını duşunemezdim de bebeğin battaniyeden yere duşeceği korkusu yaşardım
Bu tur bir sarsma olayı, sarsılmış bebek sendromunun bulgularını ortaya cıkartabilir Bir de ayakta sallama pratiğimiz var Ağlaması durmadığı icin canhıraş şekilde sallanan bebekler gordum Zaman zaman o canhıraş şekilde ağlayan bebek birden bire susar adeta baygın bir şekilde uykuya dalar O baygın şekilde uykuya dalmanın hafif bir beyin hasarı olup olmadığı ondan emin değilim
Dolayısıyla canhıraş ayakta sallama ve vahşi şekilde battaniye icerisinde salmama şeklinin ulkemizde bırakılması gerekir Sarsılmış bebek sendromu bebeklerin kafaları vucutlarına oranla daha buyuktur, dortte birinin vucudu bir yaş altında kafa yapar Ama boyun kasları cok zayıftır Bebekler baş kontrolunu 3-4 ayda civarında sağlayabilirler O zamana kadar surekli bebeği başının arkasından desteklememiz gerekir Taşırken gibi Birinin ofkelendiğini duşunun Bebeği sarsmaya başlıyor, kocaman kutle harekete geciyor Ama o kutlenin oturduğu temel cok zayıf ve o temel o kutleyi kontrol edemiyor Cocuğun başı one arkaya, sağa sola deli gibi hareket etmeye başlıyor Bu sırada kafatasının icerisinde birbirinin sıkı sıkıya bağlı olan organlar ceşitli yonlerde hareket etmeye calışıyorlar, birbirini cekiştiriyorlar, sonunda beynin icerisindeki kucuk damarlardan birkacı yırtılıyor ve beyin etrafında bir beyin kanaması tablosu oluşuyor
Bir başkası da beynin kendi dokusu icerisindeki sinir lifleri ile cekiştiriliyor sağa sola ve sinir lifleri kopmaya başlıyor yavaş yavaş Ve bu kopmalar ozellikle de beyin sapı dediğimiz solunum dolaşım merkezinin bulunduğu bolgede olduğu takdirde, cocuğun solunumu durabiliyor, bazen kalbi durabiliyor veya aniden olen cocuklar olabiliyor Solunumu duran cocukta beynin oksijenlenmesi giderek bozulduğu icin komaya ilerliyor Bu tur cocuklarda korluk, sağırlık, beyin felci, havale bozukluğu gibi beyin ile ilgili her turlu kalıcı hastalıklar ortaya cıkıyor Bu nedenle bu konunun uzerinde gerektiği gibi durulması gerekiyor" şeklinde konuştu