Bebeğini kucağına alan her yeni annenin dikkatini ceken noktalardan biri, bebeğin başındaki yumuşak bolgelerdir. Bebeğin kafasındaki kemikler karşı karşıya geldiğinde, arada oluşan boşluklara bıngıldak adını veriyoruz. Aslında, yenidoğan bebeklerin başında 6 adet bıngıldak mevcuttur, ancak bunların ikisini ( on ve arka bıngıldak ) farkedebiliriz. Arka bıngıldak daha kucuktur ve 1-2 ay icinde kapanır. Coğunlukla annelerin farkettiği, bebek izleminde doktorun takip ettiği on bıngıldaktır.

Bebeklerin kafatası tek bir parca kemikten değil, henuz birbirine tam olarak kaynamamış birden fazla kemikten oluşur. Bu yapı, kemiklerin ustuste gelmesiyle kafatasına esneklik kazandırıp kafanın doğum kanalına girebilmesini, boylece doğumun gercekleşebilmesini sağlar. Doğum sonrası da, beyin buyumesi kafatasının buyumesiyle mumkun olur. Beynin buyumesinin yaklaşık 2/3 'u hayatın ilk 2 yılında gercekleşir, kafatasının esnek yapısı bunu mumkun kılar. Kafatasını oluşturan kemik parcaları arasında kalan bolum de bıngıldaktır.

Bazen anneler,bıngıldak kafanın diğer bolumleri gibi sert olmadığı icin o bolgeye dokunmaya bile korkarlar. Oysa ki, bıngıldağı oluşturan sağlam bağ dokusu alttaki beyin icin guvenli bir koruma sağlamaktadır. Banyo yaptırırken, dokunararak veya sacını tararken bebeğe zarar vermezsiniz. Bıngıldağa dokunmak guvenlidir. Hatta bıngıldak bebeğin guvenliği icin gereklidir, cunku kafa travmalarında koruyucu kask gibi fonksiyon gormektedir.

Bıngıldağın boyutları bebekten bebeğe değişebilirse de, on bıngıldak doğumda ortalama 2.1 cm olarak kabul edilebilir. Cocuk doktorunuz, bebek takiplerinde bıngıldağın buyukluğunu, ne zaman kuculup kapandığını gozleyecektir. Bebek kucakta dik pozisyonda tutulurken, bıngıldak uzerinden hafif bir nabız hissedilmesi normaldir. Bebek ağlarken bıngıldak dışa doğru bombeleşmiş olarak hissedilir. Ancak sakin donemde, bu bulgu normal değildir, kafa ici basıncını arttıran bazı onemli sorunlara işaret edebilir. Benzer şekilde; cok ice cokmuş bir bıngıldak ta, bebeğin susuz kalmış olabileceğine işaret eder. Her iki durumda da, bebeğin cocuk doktoru tarafından değerlendirilmesi uygun olacaktır.

On bıngıldak genellikle 6-18 ay arasında kapanır. Bıngıldağın normalden buyuk olup gec kapanması da, kucuk olup cok erken kapanması da altta onemli bir sorun olduğuna işaret edebilir veya tamamen normal de olabilir. Bu nedenle bıngıldağın cocuk doktoru tarafından takibi cok onemlidir.

Normalden buyuk ve kapanması geciken bıngıldak, erken doğan veya anne karnında buyumesi geri kalan bebeklerde gorulebilir. Ayrıca; D vitamini eksikliğine bağlı raşitizm, doğumsal hipotiroidi ( tiroid bezinin az calışması ), Down sendromu gibi kromozom anomalileri, bazı iskelet anomalileri de nedenler arasında sayılabilir. Gunumuzde tum bebekler D vitamini takviyesi aldığı, doğumdan sonra yapılan tarama testlerinde hipotirodi erken saptanabildiği icin bu sorunların gorulme sıklığı azalmış veya bebeğe sorun yaratmadan tedavi başlanmış olmaktadır. Kromozom ve iskelet anomalileri gibi nadir durumlar ise, bıngıldaktaki farklılık dışında pek cok başka bulgu verdiğinden zaten tanı konmaktadır.

Bazen, on bıngıldağın 3 ay kadar erken kapanması bile normal olabilmektedir. Ancak bu durumda; bebeğin baş cevresinin takibi, beynin normal gelişiminin surduğunun gosterilmesi cok onemlidir. Bazen kafatasını oluşturan kemikler birbirine normalden erken kaynamakta ( kraniyosinostoz ), bıngıldak kapanmakta, beyin gelişimi etkilenerek gorme ve işitme sorunlarına, kafa ici basınc artışına, gelilşim geriliklerine yol acmaktadır. Bu durumun, bıngıldağın erken kapandığı normal bir bebekteki durumdan ayırt edilmesi gerekmektedir.

Sonuc olarak; anneler bıngıldaktan dolayı korkmamalı, bu bolgenin yumuşak olsa da alttaki dokulara yeterli koruma sağladığını bilmeli, dikkatini ceken noktaları bebeği takip eden cocuk doktoruyla paylaşmalılar.