TheraSuit (Yumuşak dinamik proprioseptif ortoz)

Yontemi geliştiren fizyoterapist Izabela ve Richard Koscielny' nin bircok arkadaşı kızları Kaya'nın dunyanın en şanslı serebral palsili cocuğu olduğunu soyluyorlar. Her ikisi de fizyoterapist olan anne babadan 28 haftalık olarak dunyaya geldi. Hayal edebileceğiniz en erken zamanda araştırmalara başladılar. Tıbbi olarak stabil hale geldikten sonra en kısa surede terapi ve rehabilitasyon tekniklerine başladılar.

İlerleyen yıllarda tedavisine geniş kapsamlı olarak devam edildi. Voyta metodu, Bobath, Doman-Delacato, PNF, konduktif eğitim, ayrıca aquatik tedavi, hippoterapi ve gunluk masajla devam ettiler. 6 yaşındayken Kaya tekerlekli sandalyedeydi ve kısa mesafeler icin K-walker kullanıyordu. Hicbir metot ve terapi yontemi Kaya'ya bağımsızlık kazandırmadığı gibi, temel ihtiyaclarını kendi başına yapmasına olanak sağlamadı.

Sonrasında birgun, 'space suit' in eski bir versiyonu gibi gozuken bir yontemi denemek icin Avrupa'ya gittiler. İlk seansın sonrasında Kaya ilk adımlarını attı. Hayatlarında bir donum noktası olmuştu artık. O zamanlar 'space unit' i yaygınlaştırmak mumkun olmayınca, bunun uzerine eskisini modifiye ederek kendi geliştirdikleri yontem uzerinde calışmaya karar verdiler.

2001 yılında TheraSuit' i dizayn ettiler ve patenti alındı. Bu norolojik ve duyusal bozuklukları rehabilite eden Amerika'daki ilk suitti. Therasuit, yumuşak, dinamik, proprioseptif bir ortez. Şuan Amerika'da 75 den fazla klinik ve hastanede kullanılıyor. TheraSuit serebral palsi, hemipleji, inme, gelişimsel bozukluk, ataksi, atetoz, travmatik beyin yaralanması ve diğer bazı noromuskuler hastalığın fizik tedavi ve rehabilitasyonunda kullanılıyor. Ayrıca duyusal problemi olan hastalarda ve otistiklerde de fayda sağlıyor.Elastik bant sistemi sayesinde hastanın vucudu mumkun olduğu kadar normale en yakın şekilde duzeltilebiliyor. Duruşun (postur) duzeltilmesi ve postural kasların duzgun fonksiyonu, hastanın hareketin duzgun kalıbını oğrenmesine olanak sağlıyor.Hastanın vucudu, eklemler, ligamentler ve kaslarda derin propriosepsiyonu restore eden spesifik basıncla yukleniyor.


TheraSuit, govdeye eksternal stabilizasyon sağlıyor ve bu sayede kol ve bacaklarda daha duzgun ve koordine harekete izin veriyor. Hastaların %94 unde kaba ve ince motor becerilerde gelişme elde ediliyor. Konuşmanın kazandırılması ve akıcılıkta bu gelişme %64 saptanmış, ancak en buyuk gelişme vestibuler sistemde elde ediliyor.
Vucudumuzun tum bolgeleri pozisyon ve duruşumuzu koordine eden, yaptığımız hareket, eylem ve yonelmelerle ilgili bulundukları yerden beyine bilgi taşıyan reseptor organlarla doludur. Vestibular sistemin hareket yeteneğimiz uzerinde onemi cok buyuktur. Vestibuler sistem, uzayı kaydeder ve hareketin duzgunluğu icin gerekli kas tonusunu analiz eder. Noromuskuler hastalığı olan bireylerde on ve arka govde kasları arasında dengesizlik başladığı zaman, kompansatuar surecler yer almaya başlar. Fakat bu diğer kasların duzgun hareket ve pozisyonda normal kullanılabileceği ama aktif olamayacağı anlamına gelir. Serebral palsili cocukların yere uzandıkları zaman gevşedikleri cok sık gozlenir. Fakat dik duruşa geldiklerinde ayak parmaklarından başlarına kadar her şey bu dik pozisyonu korumak icin gerilir. Sonuc olarak, zayıf govde bir ekstansiyon paterni icine girer. Bu bir zincir reaksiyonudur ki, alt ekstremite genellikle bir plantar fleksiyonda fikse pozisyonla kompanse eder.
Parmak ucunda ayakta durma, topuklar uzerinde duzgun ağırlık aktarımına izin vermez. Bu da baldır kaslarında tonus artışına neden olur. Ayrıca, ust ekstremiteler abduksiyon ve fleksiyondayken parmak ucunda ayakta durulduğu zaman, tum vucut one eğik olur ki bu da ağırlık merkezinin one doğru yer değiştirmesine neden olur. Bu durum denge sağlama ve ağırlık aktarımının neden bu kadar zor olduğunu acıklıyor.
Eğer bu tipik pozisyon engellenmek isteniyorsa, aşağıdaki kas gruplarına dikkat edin:
Govde kasları (genellikle uzamış, aşırı gerilmiş abdominal kaslar, aşırı zayıf govde ekstansorleri)
Gluteal kaslar (buyuk coğunluğu tamamıyla inaktif, aşırı gerilmiş ve zayıf)
Quadriseps kası (kucuk cocuklarda cok duz dizler, ince quadriseps; daha buyuk cocuklarda aşırı gerilmiş zayıflamış quadriseps ve ayrıca diz fleksiyonu)
Baldır kasları (cok ince, topuk yerden yukarda)
Bu patolojik pozisyonda ayakta durabilmek cok zor ayrıca aşırı enerji tuketimi gerektiriyor. Calışmalar SP li kişilerin aynı pozisyonu korumak icin sağlıklı kişilere oranla 3 kat fazla enerji tukettiklerini gostermiş. Bu yuzden yorgunluk ve dayanıksız olma cok yaygındır. TheraSuit uygulandığı zaman elastik bantların cok spesifik ve farklı yerleştirme tarzları, tum vucudu geriye topuklar uzerine ve daha dikey pozisyona getirir. Ağırlık merkezi geriye ayaklar arasına gelir. Kas tonusunda cok bariz değişikler gorulur. Kol ve bacakların pozisyonunda duzelme ile birlikte daha gevşemiş ve dik duruş pozisyonu hemen fark edilir.Kol ve bacakların pozisyonunda duzelme ile birlikte daha gevşemiş ve dik duruş pozisyonu hemen fark edilir.


Ataksi ve atetozlu hastalar TheraSuit yonteminin govdeyi sabitleyici etkisi sayesinde yarar gorurler. Cok uzun saatlerce kullanmaları gerekir fakat coğunlukla yarar gorurler.
TheraSuit vucuda cok spesifik basınc uygular. Desmond Morris buna kitabında değinmiş.( Desmond Morris - Information Page ) Sinir sistemine, gelişimin 2. haftasından itibaren basınc uygulanmaya başlar. Bu ilk basınc, sinir sisteminin duzgun gelişmesini sağlar. Premature ve norolojik hasarlı bebekler, bu uyarıcı girdiden yoksundur. Sağlıklı bir bebek doğduğu zaman ağlamaya başlar ve bebek battaniyeye sarılır. Medikal nedenlerden dolayı, basıncı restore edilemez ve gerekli olan miktarda sağlanamaz. Haftalar ve bazen aylar gecmeden premature veya beyin hasarı olan bebeklere dokunamayız. Son yapılan araştırmalara gore, dokunma ve basınc yaşam icin hayati onem taşıdığını gostermiş. TheraSuit, tum vucuda hem dokunsal uyarı hem de basınc uygulayarak sinir sistemi fonksiyonunu restore ediyor. Bu da duyusal problemlere neden yardımcı olduğunu acıklıyor.
TheraSuit kullanımı dinamik duzeltmeye olanak sağlıyor. Bu bir beceri yada hatalı hareket paterni olabilir, aynı zamanda doğru pozisyon ve hareketi yapmaya kolaylık sağlar. Hareketin yazılı tanımlamasına bakılarak hareket etmek oğrenilmez sadece kendi deneyimlerimize dayanarak oğrenebiliriz. Nasıl ayağa kaldıracağınızı oğrenmeden once, defalarca dondurucu bantları takacak ve duşeceksiniz. Bu aynı sıcak nesnelere dokunmayı tecrube etmeye benzer. Anne cocuğa dokunmamasını soyler fakat cocuk kendi tecrube etmeden ve oğrenemeden dokunmaması gereken nesnelerin ne olduğunu anlamaz. Herhangi bir norolojik bozukluk, hareket eksikliği ve algısal bozukluk kısıtlı kişisel deneyim ve daha az oğrenmeye sebep olur.

TheraSuit Uygulamaları

Serebral palsi
Gelişim geriliği
Travmatik beyin hasarı
Serebro-vaskuler olaylar (SVO)
Ataksi
Atetoz
Spastisite
Hipotoni
TheraSuit, uygulanan hastanın cocuğun yerine hareketi yapmaz. Sadece kılavuzluk eder. Bu sayede tum bu belirtilen yarar ve kazanımlar gercekleşir. Genellikle TheraSuit başlangıcta zayıf kaslar icin destekleyici bir sistem olarak kullanılır. Fakat, hasta ilerleme kaydettikce, bantlar sıkıştırılır ve direnc uygular bu da kasların kuvvetlenmesini sağlar.

Elastik bantların yukleme etkisinden dolayı, iskelet sistemi mekanik kuvvetlerle yuklenir. Kemiklerde kuvvetlenme, duzenli kemikleşme ve kalsifikasyon sadece kemiklere etki eden kuvvetler sayesinde cok iyi kanıtlanmış. Hareket kısıtlandığında, erken ağırlık aktarımı ve boylece kemiklerde kuvvetlenme elde edilmiş. Kemik demineralizasyonu (kalca, kalkaneus kemiği ve omurga) cok yaygın.

TheraSuit'in Yararları:

Merkezi sinir sistemini yeniden eğitir
Ontojenik gelişimi restore eder
Eksternal stabilizasyon sağlar
Kas tonusunu normalize eder
Vucudu mumkun olduğu kadar normale yakın duzgunleştirir
Dinamik duzeltme sağlar
Vestibular sisteme etki eder
Dengeyi geliştirir
Koordinasyonu geliştirir
Ataksi ile atetozda kontrolsuz hareketleri azaltır
Vucudun farkında olmayı geliştirir
Zayıf kasları destekler
Guclu kaslara direnc uygulayarak daha da guclendirir
Baş kontrolu ve govde desteğine etkisini ve konuşmanın kazandırılmasını geliştirir
İnce ve kaba motor becerilerin gelişimini destekler
Kemik dansitesini geliştirir
Kontrakturlerin azaltılmasına yardımcı olur
Kalca eklemine vertikal yukleme yaparak kalca duzgunluğune yardım eder .
Yapılan calışmalar TheraSuit kullanımının kalca eklemi subluksasyonunu engellemenin yanında kemik dansitesini geliştirdiği saptanmıştır.
TheraSuit, teferruatlı yeni bir fiziksel terapi yontemi olan TheraSuit metodunun bir parcasıdır.
Yapılan vaka-kontrol calışmasında iki grup karşılaştırılmış. Birinci grupta TheraSuit metoduyla birlikte TheraSuit kullanılmış, ikinci grupta ise TheraSuit kullanılmadan sadece TheraSuit metodu uygulanmış. Sonucta: TheraSuit kullanılan cocukların fonksiyonları daha hızlı ve daha fazla kazandıkları gorulmuş. TheraSuit kullanımı ile birlikte yoğun terapiye alınan cocuklarda kısa surede cok iyi sonuclar elde edilmiş.

TheraSuit'in etkisi, yuzlerce cocuk ve yetişkinde carpıcı bir ilerleme ile kazanılmış.Bu yontemi kullanan bir cok klinik TheraSuit'in yararlarını belgelemek icin araştırma merkezleri kuruyor. Cok yeni olmasına rağmen TheraSuit ve TheraSuit metodu norolojik ve duyusal bozukluklar icin standart bir tedavi metodu olma yolunda ilerliyor.

TheraSuit ve TheraSuit Metodunun eğitimi ve sertifikası fizyoterapistler, meslek hastalıkları uzmanları, dil ve konuşma terapistleri ve hemşireler icin Michigan Tedavi ve Eğitim Merkezinde mumkun.

Ayrıca Bio-Etik Rehabilitasyon Merkezi aile ve terapistlerin eğitim ve sertifikasyonunda yetkili tedavi merkezi olarak yerini aldı.