Fazla caba sarf etmeden eğlendirip, bilgilendiren televizyon, bilgisayar gibi teknoloji harikası iletişim aracları ile gorsel cazibesi yuksek, oyalayan ve eğiten bir cok oyun ve oyuncak arasından cocuklara kitabı sevdirmek gunumuzde artık daha zorlaşmaktadır. Bu kadar uyarana sahip olmadığımız 20-30 yıl oncesinde tercih ettiğimiz, doğum gunlerinde hediye olarak sectiğimiz kitaplardı. Şimdi ise cocuklar klasik roman kahramanlarını değil, cizgi film kahramanlarını daha iyi tanıyorlar.

Bebeklikten başlayarak cocukları renk, cizgi ve sozcuklerle tanıştıran, anadilini oğrenmesine yardımcı olan kitaplar, hem gorsel, hem de dilsel ozellikler ile cocuğun oynama, eğlenme, gorme, duyma, dokunma yoluyla tanıma ve keşfetme gereksinimlerini karşılayan, duygu ve duşunce dunyasını besleyen, yaratıcılık ve hayal dunyasını geliştiren araclardır.

Cocuk okuma alışkanlığını oncelikle ailede, sonra da okulda kazanır.Ebeveynler kitaba değer veriyorsa, duzenli olarak okuyorsa cocuklarının okumaları icin de model oluyorlardır.Cocukların kitabı sevmeleri, bebeklikten itibaren anlama, algılama, fiziksel, zihinsel ve psikolojik durumuna ait gelişim ozelliklerindeki ilgi ve beklentilerine gore sağlanabilir.

Cocuk kitap ilişkisi cocuğun okuma yazmaya başlamasından cok onceki bebeklik doneminden itibaren başlar. Bu nedenle kitapla ilk tanışma bu donemlerde başlamalıdır.

Yaş donemlerine gore kitap ozellikleri şu şekildedir ;

0-3 yaş

Muzikli, sesli
Dokunsal alanını uyaran
Tanıdık nesnelerin olduğu
Parlak renkli
Az kelimeli ve bu kelimelere ait bol resimleri olan(hayvan, eşya gibi)
Kolay yıpranmayacak kalitede
Ellerinin boyutuna uygun olmalıdır.

Bu resimli kitaplara dokunma elde tutma ile surec başlar. Cevreyi tanımasına, cevreyle ilişki kurmasına, dilinin gelişmesine, algılama kapasitesinin artmasına yardımcı olur.


3-5 yaş

Kahraman figurleri olan masallar
Tanıdık durumların anlatıldığı, yaşama ait
Nesneleri sınıflandırabileceği
İyi resmedilmiş
Hayal gucunu harekete geciren metinlerin onem kazandığı
Konuları sade, resimleri oykuyu anlatacak gucte olmalıdır.

Cocuğa okunan kitap, kavramsal gelişimine ve anlama becerisine katkı sağlar. Bilişsel gelişimine ve kişiliğin temellerine katkı yanında oğrenme isteğini ve merakını tatmin etmeye, soru sormaya teşvik etmeye yardımcı olur.

5-8 yaş

Guclu hikayeleri olan
Kavram ve dil yonunden gelişmiş
Karakterleri guclu
Sadece iyi ve doğruyu değil, kotu-yanlış karakterleri de iceren
İcinde bilinen kelimeleri iceren
Gercek hikayelerden alıntıları olan
Yeni bilgiler oğreten, eğitici
Okumayı yeni oğrenenler icin kısa ve buyuk yazılarla yazılmış
İlgi alanına giren kitaplar olmalıdır.

Hayal gucunu kullanarak yorumlar yapmaya, yeni şeyler denemeye, duygu ve duşuncelerini tanımaya, dilini uygun kullanmaya ve okuyan kişiyle fiziksel ve duyuşsal yakınlaşmayı sağlar.

8-12 yaş

Cocuğun karakter ve zevkine uygun
Sadece mesaj kaygısı taşımayan, beyin fırtınası yapabileceği
Turk dilinin uygun kullanıldığı
Yaratıcılığını kışkırtan, sonunu kendi tamamlayabileceği
Ozdeşim kuracağı
İlişkiler konusunda destekleyici, iyinin yanın da kotuye de yer veren
Farklı kulturleri tanıyabileceği, evrensel, iyi cevirisi olan
Duygusal, Macera turu, oğretici ya da mesaj verici ozelliği abartılmamış kitapları secebilirsiniz.

İlgi alanına yonelik her yeni bilgi ve kahraman onu heyecanlandıracak okuma isteğini arttırmaya başlayacaktır. Heyecanlı, maceralı olaylar ya da duygularını bulabileceği kitaplar ilgisini cekecektir.

Cocukların Kitap Okumayı Sevmesi İcin Neler Yapılabilir?

Anne Baba olarak siz bir kitap okuyucusu modeli olabilirsiniz.

Kitap okumak icin ozel zamanlar ayırabilirsiniz.

Kitap okurken mimik ve ses tonunuzu kullanarak, kitaptaki hayal dunyasının icine cekebilirsiniz.

Kitap okumayı sevmek kitabı tanımakla başlar. Kitapcıya giderek kitapları tanıması konunda rehberlik edebilir, onun nitelikli secim yapmasını sağlayabilirsiniz.

Ona okunan ya da kendi okuduğu kitabı babasına, arkadaşına anlattırabilir, boylece okumanın değerini, aktarma becerisini, başkasıyla paylaşmakla ilişkiyi geliştirmeyi destekleyebilirsiniz.

Ozel gunlerinde ona ya da arkadaşlarına kitap hediye edebilirsiniz.

Birlikte kitap evleri ve fuarlarına ziyaret yapabilirsiniz.

Gunluk gazete, dergi ve surekli yayınları takip etmesini ozendirebilirsiniz.

Odasında kitaplarını koyabileceği bir kitaplık oluşturabilirsiniz.

Kitaplarını arkadaşlarına odunc vererek ya da alarak, okulun kutuphanesinden yararlanmasını sağlayabilirsiniz.

frmtr