İkinci el araba alma tecrubesi bircoğumuzun başından gecmiş veya muhtemelen gececektir. Sıfır otomobil alınıp kontağı cevrildiği anda %10 civarında değer kaybettiği duşunulurse, butceyi fazla zorlamadan arac sahibi olmak adına ikinci elin onemi buyuktur.

İkinci el arac alınırken dikkat edilmesi gerekenleri madde madde acıklamaya calışacağım:

1. Alınacak Otomobilin Secilmesi ve Araştırılması
Oncelikle almayı duşunduğunuz otomobili belirlemeniz gerekiyor. Bu noktada soyleyebileceğim şey, ekonomikliği bir kenara bırakıp sadece konfor ve performans icin Alman(Mercedes, Audi, Bmw vs.), iyi bir performans ve uzun yıllar minimum maliyetle başınız ağrımadan kullanmak icin Japon(Honda, Toyota, Nissan vs.), performans ve konfor dengeli seviyelerde olsun biraz masraf acsa da sorun değil derseniz Amerikan(Ford, Chevrolet vs.) bir marka tercih etmelisiniz. İtalyan(Fiat) ve Fransız(Renault, Citroen, Peugeot vs.) markalarını ise hicbir durumda onermiyorum.(Tabi bunu soylerken Maserati, Lamborghini, Ferrari, Bugatti gibi elit markaları dahil etmiyorum elbette).

a) Beklentiniz Nedir: Performans mı yoksa donanım mı?
Performans konusunda her markanın beklentilerinizi karşılayabilecek modelleri bulunuyor. Beygir gucu fazla olan dizel bir otomobil performans beklentilerinizi buyuk olcude karşılayabilecekken, yuksek devir ceviren guclu benzin motorlarının “bkz. Honda S2000” verdiği hazzın bir başka olduğunu da ifade etmekte fayda var. S2000 tarzı bir otomobil kullanmak cadde aracları acısından en ust sınırı ifade ederken, daha iyisini ise ancak pist araclarıyla hissedebileceğinizi rahatlıkla soyleyebilirim. Tabi bu noktada Ferrari, Lamborghini, Bugatti gibi otomobilleri alınabilirlikten cok uzak oldukları icin yorumlarıma dahil etmiyorum.

Alman otomobilleri işcilik ve donanım kalitesi bakımından her zaman onde olmuştur. Bu noktada uzakdoğulu bircok ureticinin liste ozelliklerine aldanmamak gerekir, şayet neredeyse yok yok diyebileceğiniz kadar fazla donanımı bunyesinde barındıran ekonomik bircok model bulabilirsiniz. Fakat bu aracların kalite yonunde sınıfta kaldıklarını soylemek hic te zor değil. Donanım olarak kullanılan aksesuarın kalitesi bir yana bu donanımların uzun yıllar aracla uyumlu ve sorunsuz calışabilmesi de onemli bir husustur. Aksi taktirde aracını seven ona gozu gibi bakan birisiyseniz, bu tarz uzakdoğu yapımı araclarla servislerin yolunu aşındırabileceğinizi unutmayın. Her hafta farklı bir yerden sorun cıkmasıyla beraber, en sonunda lanet edip aracı satmanızla sonuclanan tatsız bir surec olacaktır bu.

b) İnternetten Piyasa Araştırması Yapmak
Alacağınız otomobilin model ve km ’si başta olmak uzere, vuruk-cıkık veya boyalı parcası olup olmadığına ve kaza durumuna bakarak fiyatlarının hangi seviyelerde olduğuna bakmalısınız. Tabi bunu yaparken internete girilmiş ilan detaylarının doğru olduğunu varsayıyoruz. Genellikle de doğru olmakla beraber bazen ilanda cok abes ve hatalı girişler yapılmış da olabiliyor malesef.

Diğer bir nokta ise, satıcının ilanındaki yazım şeklidir. Cumleleri kurarken ozen gostermesi, imla ve dilbilgisi kurallarına uygun, normal bir boyutta ve renkteyazıtipi kullanarak ilanı hazırlamış olması satıcıya karşı edinilen ilk izlenim acısından onemlidir. Buna dikkat eder ve duzgun ilanları takip ederseniz, başınızı ağrıtacak durumlarla karşılaşma ihtimaliniz o kadar azalır.

İnternet oyle geniş bir mecra ki, bircok otomobil hakkında karşılaştırma yapabilir ve aracın km ’sine ve model yılına gore ne kadar değer kaybettiğini az cok anlayabilirsiniz. Netteki ilanlarda bir gelenek vardır o da kişinin satmayı duşunduğu miktardan en az 1500 TL ustunde fiyat yazmasıdır. Yani ilanda 28 bin TL yazılmış olan bir aracı coğunlukla 26.500 TL gibi bir fiyattan rahatlıkla satın alabilirsiniz, bu durumun istisnaları da vardır elbette tabi bunlar ilanda altını cizerek kesinlikle pazarlık yoktur vs. gibi gerekli eklemeleri yapmışlardır, onları dahil etmiyorum.

c) Araba Pazarlarının Havasını Solumak
İnternetiniz varsa genellikle bu yolu tercih etmezsiniz. Fakat yine de almak istediğiniz aracın bizzat canlı goruntusu onunde ona temas ederek ortamın sesine kulak vererek yapacağınız bir araştırma elbette cok faydalı olacaktır. Hangi araclar ne kadara satılıyor ve hangi araclar daha cok tercih ediliyori zayıf yonleri, kronik sorunları nelerdir, bunların hepsini araba pazarlarında gormek mumkundur. Hatta almayı duşunduğunuz otomobil marka modeli konusunda kararınız bile değişebilir. Cunku bazı otomobilleri canlı halleri, internetteki fotoğrafları kadar etkileyici olamayabiliyor. Bircok farklı marka modeli de bir arada gorduğunuzde satın alma kararınızın değişmesi-şekillenmesi olasıdır.

2. Satıcı ile Temasa Gecmek
Gereken araştırmayı yaptıktan sonra internette beğendiğiniz ve sahibiyle goruşmek istediğiniz ilanları toparlayıp cıktılarını almalısınız. Cunku kenara bilgileri not almak yerine ilanın tumuyle elinizde bulunması iyi olacaktır. Satıcı verdiği ilanda yazan verileri ve sunduğu imkanları sonradan inkar edebilir bu yuzden ilanın birebir cıktısını almanız yararınıza olacaktır. Tabiki durust bir satıcılardan cıkabilecek hatalı yazımlar da olabilir, kişinin yaklaşımına gore zaten nasıl birisi olduğu belli olur ve siz de ona gore tavrınızı alırsınız ama hemen bir dolandırıcılık varmış gibi de duşunmemek gerekir. Unutmayın ki bu işler biraz da karşılıklı guven şeklinde yuruyor.

Otomobil pazarlarında genellikle arac sahipleriyle temasa gecebilirsiniz. Eğer internetten araştırma yapıyorsanız, kişiyi arayıp randevulaşarak goruşme ayarlamanız en doğrusu olacaktır.

Bu noktada, otomobili satanın duzgun bir kişi olması kritik onem taşımaktadır. Tabiri yerindeyse “at hırsızı” tipinde olup, size laubalilik derecesinde sıcak davranan birisi ile karşılaştığınızda lafı kısa kesip diğer alternatiflere yonelmeniz yararınıza olacaktır. Yani satıcının soylediklerinin tutarlı olmasına ve guven duygunuza tezat bir kişilik olmamasına ozen gostermelisiniz.

a) Arabaya İlk Dokunuş ve Kontrol
Aracı ilk goruşunuzde bu araba benim olacak diye bir heyecan duygusuna kapılabilirsiniz. Bu sizi olaylara olması gerekenden fazla toleranslı davranmaya itebilir. Mesela aracta tampon dışında değişen parca kaporta parcası vardır veya sel gelmiştir beline kadar suyun icinde yatmıştır veya komple boyatılmıştır, onarım gormuştur vs. ama siz bunları dikkate almayabilirsiniz. Bu noktada kesin cozum mumkunse tanıdığınız guvenilir bir ustaya goturup araca baktırmanızdır ki, eğer bir kaza yapılmış ve gizleniyorsa bu hemen ortaya cıkacaktır.

Otomobile birkac bakışta siz de ne durumda olduğunu az cok anlayabilirsiniz. Mesela kaza yapmış bir aracın kaportasındaki ek cizgileri simetrik olmaz. Mesela parca bir tarafa daha yakın olur ve bu nedenle ek cizgileri baştan sonra aynı kalınlıkta değildir. Bir diğer kontrol edilebilecek nokta ise, on kaputu ve bagaj doşemesini kaldırarak motorun tamponla olan on boşluğunu ve bagajın stepne boşluğunda deformasyon olup olmadığına bakabilirsiniz.

Dış gorunum sorunsuz ise, ic mekanın yıpranmışlığına, sigara icilip icilmediğine, tavan ve zemin doşemelerinin durumuna ve aracın elektronik aksamının klima, teyp vs. calışıp calışmadığına bakmalı ve kesinlikle test suruşu yapmalısınız. Eğer imkanınız varsa motordan iyi anlayan bir kişiyle beraber aracın suruş dinamiklerini ve motorun durumunu kontrol edebilirsiniz. İyi bir usta otomobilin sesinden subapların sesli calışıp calışmadığını, vuruntu olup olmadığını, zengin veya fakir karışım olduğunu vs. gibi bircok durumu analiz edebilir.

Son olarak, aracın pert veya hasar kaydının olup olmadığına bakmak icin Tramer.org.trsitesinden veya Turkcell hattınız varsa, buradan hasar, kaza, trafik, kasko gibi bilgileri sorgulatabilirsiniz.

b) Karar Verme ve Pazarlık
Herşey olumlu olup arac icinize sindiyse pazarlık aşamasına gecebilirsiniz. Bu noktada dikkat edilecek konu aracın zafiyetlerini goz onunde bulundurarak fiyatı şekillendirmenizdir. Mesela aracın tum bakımları yetkili serviste yapılmış ve kayıtları tutulmuşsa bu artı bir ozellikken, kaportanın uc parcasında lokal boya olması dezavantajdır. Siz artıları ve eksileri dengeleyerek fiyatta bir orta yolu bulma niyetinde olmalısınız. Bir gun sizin de otomobil satmak isteyeceğinizi duşunerek fiyatı fazla oldurmemek gerekir, her zaman denge iyidir

3. Odemenin Yapılması ve Kasko
Odeme yapılmadan once beraber bir notere giderek satış işlemi yapılır ve aracı resmen uzerinize alırsınız. Daha sonra hemen bir bankaya giderek odemeyi yapmanız en sağlıklı ve doğru yol olacaktır. Bu gibi yuklu paraların başka yerlerde el değiştirmesi hem guvenlik hem de sağlıklı bir transfer olması acısından sıkıntılı bir durumdur. Odemeyi yaptıktan sonra aracın anahtarı, mutlaka yedek anahtarıyla beraber teslim alınarak satış işlemi hem teoride hem de pratikte tamamlanmış olur. Bir jest olarak satıcı evine kadar bırakılıp, tum işiniz sonlanmış olur.

Bu aşamadan sonra aracınızı keyifle ve aklınız rahat bicimde surebilmeniz icin kasko yaptırmanız gerekir. Ceşitli kasko firmalarından teklif alarak en fazla kapsamı en uygun fiyata sunanı tercih ederseniz en doğrusu olacaktır. Unutmayın ki ikinci el otomobillerin kaskosu her zaman sıfır muadillerine gore yuksek olmaktadır. Bu nedenle kaskoyu kullandığınız sure boyunca mumkun olduğu kadar kaskoyu bozmamaya dikkat etmelisiniz. Bu sayede her sene minimum %10 civarında hasarsızlık indirimi almış olursunuz. Ufak tefek lokal boya ve gocuk-cizik işlemleri icin yıllık verilen puanınızla ucretsiz tamir ettirebileceğiniz “mini onarım” paketli kasko paketlerini tercih etmeniz yararınıza olacaktır.

Alacağınız otomobil şimdiden hayırlı olsun ....

Kaynak:Bilgi ustam