Gokbilimciler,uzayır en buyuk sırrı olan karanlık maddenin fiziksel yapısı hakkında ilk kez somut bilgilere ulaştı. İşte cok ilginc olan uzay karanlığı ve olcumlerinin sonucları
Evrene hakim olan, fakat gunumuz teleskop teknolojisiyle gorulemeyen bu garip cisim, modern bilimin en buyuk sırlarından biri olarak kabul ediliyor. Karanlık madde hakkında bilinen cok az şeyden biri, varlığının kesinliği.

Fakat Cambridge Universitesi Astronomi Enstitusu'nden bir ekip sonunda, uzayı dolduran bu maddenin kapladığı yer olarak limitlerini ve 'sıcaklığını' olcmeyi başardı.

"Karanlık maddenin ne olduğu konusunda elimizdeki ilk ipucu bu" diyor araştırma ekibinin başkanı profesor Gerry Gilmore: "Aslına bakarsanız ilk kez karanlık maddenin fiziğiyle ilgilenebiliyoruz."

Işık ve radyasyon yaymıyor

Bilim, yıldızları, gezegenleri ve insanları oluşturan sıradan madde olarak tanımlanan baryonik madde hakkında detaylı bilgiye sahip, fakat kozmosu oluşturan ana maddenin anlaşılmasında şu ana dek buyuk guclukler yaşadı.

Gokbilimciler, karanlık maddeyi keşfedemiyor, cunku karanlık madde ışık ya da radyasyon yaymıyor. Buna rağmen varlığı, galaksilerin donmesiyle acıklanabilir. Cunku yıldızlar, gorunmeyen bir cismin cekim kuvveti olmasa donuş hızları nedeniyle savrulabilir.

Araştırmalar, karanlık maddenin, tum kozmik cisimlerin yuzde 95'ini oluşturduğunu gosteriyor. Şimdi Cambridge ekibi, Samanyolu'nun eteklerindeki 12 cuce galaksi uzerine yaptıkları calışmalarla detaylı bilgiye sahip.

Sıradan maddeden 400 kat fazla

Dunyanın en buyuk teleksoplarını kullanan ekip, galaksiler uzerinde karanlık maddenin etkilerinin izini bularak ve ağırlığını kesin olarak hesaplayarak galaksilerin uc boyutlu haritalarını cıkardı.

7 bin farklı olcum yapan araştırmacılar, galaksilerin, sahip oldukları sıradan maddeden 400 kat daha fazla karanlık madde icerdiklerini buldu. Gilmore, "bulduğumuz karanlık madde dağılımı şimdiye kadar bildiklerimizle tamamen farklılık gosteriyor" diyor.

'Sihirli hacim'

"Karanlık madde, Guneş'in kutlesinin 30 milyon katına denk gelen bir 'sihirli hacim'e sahip. 300 parsec'lik (bir parsec, 3.261 ışık yılı uzunluğa eşit) bir hacimden daha kucuğe sıkıştırılamaz gibi gorunuyor...

"Bu, karanlık madde partikullerinin hareket hızını gosteriyor (saatte 9 kilometre), cunku daha kucuk bir daha kucuk bir dereceye kucultulmek icin fazla hızlılar. Bunlar, varlığının kabulunden sonra karanlık madde hakkında bulabildiğimiz tek bilgiler."

Bu hız buyuk bir surpriz. Var olan teori, karanlık madde partikullerinin soğuk ve saniyede birkac milimetre hareket edebildiğini savunuyor. Fakat gozlemler partikullerin kozmik terminolojiye gore oldukca sıcak olduğunu ispatlıyor (yaklaşık 10 bin derece).

Yanlış yerde aradılar

Portsmouth Universitesi'nin Kozmoloji ve Cekim Enstitusu'nden profesor Bob Nichol, Cambrigde Universitesi'ndeki meslekdaşlarının araştırmasını 'gorkemli' olarak tanımlıyor:

"Bu sıcaklık gercekse, bu esrarengiz partikuller uzerine araştırmalara ve galaksiler ve yıldız kumelerinin gecirdikleri evrim hakkındaki duşuncelerimize buyuk etkileri olacak demektir. Herhalde bilim, şimdiye dek karanlık maddeyi yanlış yerde arıyordu...

"Karanlık maddenin sandığımızdan daha sıcak olması, daha kucuk galaksilerin oluşmasını zorlaştırır ama daha buyuk yapıların oluşmasını da kolaylaştırır. Bu sonuc, cok daha fazla araştırma yapmamızı gerektirecek."