mukayyet değer nedir emsal bedeli nedir emsal bedel değerleme olculeri vergi değeri
1-VUK gore değerleme olculerini nelerdir acıklayınız?

Değerleme Olculeri
Madde 261 - Değerleme, iktisadi kıymetin nevi ve mahiyetine gore, aşağıdaki olculerden biri ile yapılır:
1. Maliyet bedeli;
2. Borsa rayici;
3. Tasarruf değeri:
4. Mukayyet değer;
5. İtibari değer;
6. Vergi değeri;
7. Rayic bedel;
8. Emsal bedeli ve ucreti.
9. Alış Bedeli
1- Maliyet Bedeli
Madde 262 - Maliyet bedeli, iktisadi bir kıymetin iktisap edilmesi veyahut değerinin artırılması munasebetiyle yapılan odemelerle bunlara muteferri bilumum (bağlı olarak yapılan her turlu) giderlerin toplamını ifade eder.
2- Borsa Rayici
Madde 263 - Borsa rayici, gerek menkul kıymetler ve kambiyo borsasına, gerekse ticaret borsalarına kayıtlı olan iktisadi kıymetlerin değerlemeden evvelki son muamele gununde borsadaki muamelelerin ortalama değerlerini ifade eder.
3- Tasarruf Değeri
Madde 264 - Tasarruf değeri, bir iktisadi kıymetin değerleme gununde sahibi icin arz ettiği gercek değerdir.
4- Mukayyet Değer
Madde 265 - Mukayyet değer, bir iktisadi kıymetin muhasebe kayıtlarında gosterilen hesap değeridir.
5- İtibari Değer
Madde 266 - İtibari değer, her nevi (turlu) senetlerle esham (hisse senetleri) ve tahvillerin uzerinde yazılı olan değerlerdir.
6- Rayic Bedel
Mukerrer Madde 266 - Rayic bedel, bir iktisadi kıymetin değerleme gunundeki normal alım satım değeridir.
7-Emsal Bedeli ve Emsal Ucreti
Madde 267 - Emsal bedeli, gercek bedeli olmayan veya bilinmeyen veyahut doğru olarak tespit edilemeyen bir malın, değerleme gununde satılması halinde emsaline nazaran haiz olacağı değerdir.
Emsal bedeli sıra ile, aşağıdaki esaslara gore tayin olunur.
Birinci sıra: (Ortalama fiyat esası) Aynı cins ve nevideki mallardan sıra ile değerlemenin yapılacağı ayda veya bir evvelki veya bir daha evvelki aylarda satış yapılmışsa, emsal bedeli bu satışların miktar ve tutarına gore mukellef tarafından cıkarılacak olan "Ortalama satış fiyatı" ile hesaplanır. Bu esasın uygulanması icin, aylık satış miktarının, emsal bedeli tayin olunacak her bir malın miktarına nazaran % 25'ten az olmaması şarttır.
İkinci sıra: (Maliyet bedeli esası) Emsal bedeli belli edilecek malın, maliyet bedeli bilinir veya cıkarılması mumkun olursa, bu takdirde mukellef bu maliyet bedeline, toptan satışlar icin % 5, perakende satışlar icin % 10 ilave etmek suretiyle emsal bedelini bizzat belli eder.
Ucuncu sıra: (Takdir esası) Yukarıda yazılı esaslara gore belli edilemeyen emsal bedelleri ilgililerin muracaatı uzerine takdir komisyonunca takdir yolu ile belli edilir. Takdirler, maliyet bedeli ve piyasa kıymetleri araştırılmak ve kullanılmış eşya icin ayrıca yıpranma dereceleri nazara alınmak suretiyle yapılır. Takdir edilen bedellere mukelleflerin vergi mahkemesinde dava acma hakkı mahfuzdur. Ancak, dava acılması verginin tahakkuk ve tahsilini durdurmaz.
Emsal bedelinin mukellef tarafından bizzat hesaplandığı hallerde, bu hesaplara ait kayıt ve cetveller ispat edici kağıtlar olarak muhafaza edilir.
Yukarıdaki esaslarla mukayyet olmaksızın kaza mercilerinin re'sen bictikleri değerler ile zirai kazanc olculerini tesbit eden kararnamelerde yer alan unsurlar emsal bedeli yerine gecer.
Ucretle yapılan imalatta ucretin gercek miktarının bilinmemesi veya doğru olarak tayin edilememesi hallerinde tesbit edilecek emsal ucret de aynı esaslara gore tayin olunur.
8-Vergi Değeri
Madde 268 - Vergi değeri, bina ve arazinin EmlÂk Vergisi Kanununun 29 uncu maddesine gore tespit edilen değeridir.