Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair 15 Maddelik Kanun, TBMM Genel Kurulu’nda kabul edilerek yasalaştı.

Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla, MİT'in gorevleri yeniden belirleniyor.

MİT'in gorevleri arasında; "Dış guvenlik, terorle mucadele ve milli guvenliğe ilişkin konularda Bakanlar Kurulu'nca verilen gorevleri yerine getirmek", "Dış istihbarat, milli savunma, terorle mucadele ve uluslararası suclar ile siber guvenlik konularında her turlu teknik istihbarat ve insan istihbaratı usul, arac ve sistemlerini kullanmak suretiyle bilgi, belge, haber ve veri toplamak, kaydetmek, analiz etmek ve uretilen istihbaratı gerekli kuruluşlara ulaştırmak" ve "İstihbarat kapasitesini, niteliğini ve etkinliğini artırmak amacıyla, cağdaş istihbarat teşkilat usul ve yontemlerini araştırmak, teknolojik gelişmeleri takip etmek ve uygun gorulenleri temin etmek" de yer alacak.

MİT'e kanunla sayılan gorevler dışında gorev verilemeyecek.

MİT, yerli, yabancı her turlu kurum, kuruluş, tum orgut veya oluşumlar ile kişilerle doğrudan ilişki kurabilecek, uygun koordinasyon yontemlerini uygulayabilecek.

Talebin yerine getirilmesinden kacınamayacak
MİT, kamu kurum ve kuruluşları, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları, Bankacılık Kanunu kapsamındaki kurum ve kuruluşlar ile diğer tuzel kişiler ve tuzel kişiliği bulunmayan kuruluşlardan bilgi, belge, veri ve kayıtları alabilecek, bunlara ait arşivlerden, elektronik bilgi işlem merkezlerinden ve iletişim alt yapısından yararlanabilecek, bunlarla irtibat kurabilecek. Bu kapsamda talepte bulunulanlar, kendi mevzuatlarındaki hukumleri gerekce gostermek suretiyle talebin yerine getirilmesinden kacınamayacak.

TCK'nın "Devletin Guvenliğine Karşı Suclar", "Anayasal Duzene ve Bu Duzenin İşleyişine Karşı Suclar", "Milli Savunmaya Karşı Suclar", "Devlet Sırlarına Karşı Suclar ve Casusluk" başlıklı maddelerinde yer alan suclara ( (Halkı Askerlikten Soğutma, Askeri İtaatsizliğe Teşvik, Seferberlikle İlgili Gorevin İhmali, Duşmandan Unvan ve Benzeri Payeler Kabulu, Askeri Yasak Bolgelere Girme başlıklı 318, 319, 324, 325 ve 332. maddeleri haric olmak uzere) ilişkin soruşturma ve kovuşturmalarda ifade tutanaklarına, her turlu bilgi ve belgeye erişebilecek, bunlardan ornek alabilecek.

MİT, gorevlerini yerine getirirken gizli calışma usul, prensip ve tekniklerini kullanabilecek.

Kimliklerini değiştirebilecek
MİT, istihbari faaliyetler icin gorevlendirilenlerin kimliklerini değiştirebilecek, kimliğin gizlenmesi icin her turlu onlemi alabilecek, tuzel kişilikler kurabilecek. Kimliğin oluşturulması veya tuzel kişiliğin kurulması ve devam ettirilmesi icin zorunlu olması durumunda gerekli belge, kayıt ve dokumanlar ile arac ve gerecler hazırlayabilecek, değiştirilebilecek, kullanılabilecek.

Yabancıların ulkeye giriş, cıkışları, vize, ikamet, calışma izni ve sınır dışı edilmesi gibi konularda, ilgili kurum ve kuruluşlardan talepte bulunabilecek.

Telekomunikasyon kanallarından gecen dış istihbarat, milli savunma, terorizm ve uluslararası suclar ile siber guvenlikle ilgili verileri toplayabilecek.

Yabancı unsurların ulkenin ve vatandaşların iletişim guvenliğini tehdit eden faaliyetlerinin engellenmesine yonelik calışmalar yapabilecek, ilgili kurum ve kuruluşlardan talepte bulunabilecek.

Yalan Makinesi
MİT'te gorev alan veya alacak kişilerin guvenilirliklerini ve uygunluklarını belirlemek icin yalan makinesi uygulaması dahil, test teknik ve yontemlerini kullanabilecek.

MİT mensupları gorevlerini yerine getirirken ceza ve infaz kurumlarındaki tutuklu ve hukumlulerle onceden bilgi vermek suretiyle goruşebilecek, goruşmeler yaptırabilecek, gorevinin gereği teror orgutleri dahil olmak uzere milli guvenliği tehdit eden butun yapılarla irtibat kurabilecek.

Ankesorlu telefonlar dinlenebilecek
Onleyici istihbarat elde etmek ve analiz yapabilmek amacıyla, MİT Musteşarı veya yardımcısının onayıyla yurt dışında veya yabancılar tarafından gercekleştirilen iletişim ile ankesorlu telefonlarla gercekleştirilen iletişim ve MİT mensuplarının, MİT'te gorev almış olanların veya gorev almak uzere başvuranların iletişimi tespit edilebilecek, dinlenebilecek, sinyal bilgileri değerlendirilebilecek ve kayda alınabilecek.

Madalya verilebilecek
Yurt icinde veya yurt dışında olağanustu gayret ve fedakarlıkla yaptığı calışmalar sonucunda; ulkenin ve milletin bolunmez butunluğunun korunmasında, devletin yucelmesinde, milli menfaatlere katkıda bulunan ve hizmette ustun başarı ve yararlılık gosteren MİT personeline madalya verilebilecek.

MİT mensupları ve emeklileri, demirbaş ve zati silahlarını MİT Musteşarlığı kayıtlarına gecirilmek, musteşarlıkca verilen belgelere işlenmek kaydıyla, meskun mahaller dahil her yerde taşıyabilecek.

MİT Musteşarının yargılanması
Cumhuriyet savcıları, MİT gorev ve faaliyetleri ile mensuplarına ilişkin herhangi bir ihbar veya şikayet aldıklarında veya boyle bir durumu oğrendiklerinde MİT Musteşarlığı'na bildirecek. MİT Musteşarlığı'nın, konunun gorev ve faaliyetlerine ilişkin olduğunu belirlemesi veya belgelendirmesi halinde adli yonden başka bir işlem yapılmayacak ve herhangi bir koruma tedbiri uygulanmayacak. Ancak ilgili fıkra hukumlerine gore işlem yapılabilecek.

MİT Musteşarı hakkında soruşturmalarda, Askeri Mahkemeler Kuruluşu ve Yargılama Usulu Kanunun "Yuce Divan'da yargılanacak asker kişilerle ilgili soruşturma usulu" maddesinin bazı hukumleri uygulanacak.

Buna gore, anılan kararlara karşı ilgililer, 10 gun icinde Cumhurbaşkanlığına itiraz edebilecek. İtiraz uzerine Cumhurbaşkanı tarafından verilen karar kesin olacak.

Araştırma veya on inceleme, izin vermeye yetkili merci tarafından bizzat yapılabileceği gibi gorevlendireceği denetim elemanlarıyla da yaptırılabilinecek. Bu şekilde gorevlendirilen kişiler, Memurlar ve Diğer Kamu Gorevlilerinin Yargılanması Hakkında Kanunda on inceleme ile gorevlendirilen kişilere tanınan yetkilere sahip olacak.

Soruşturma izni verilmemesi kararı hakkında ilgililer tarafından yapılan itirazın Cumhurbaşkanı tarafından kabul edilmesi veya soruşturma izni verilmesi kararına karşı suresi icinde itiraz edilmemesi ya da bu itirazın Cumhurbaşkanı tarafından reddedilmesi uzerine, izin vermeye yetkili merci tarafından soruşturmayı yapmak uzere denetim elemanlarından uc kişilik bir soruşturma kurulu oluşturulacak. Kurul, soruşturma sırasında Ceza Muhakemesi Kanunu'nun Cumhuriyet savcısına tanıdığı butun yetkilere sahip olacak ve soruşturma sırasında hakim kararı alınması gereken hususlarda yetkili mahkemelere başvuracak.

Kurul, yaptığı soruşturma sonucunu bir rapor ile tespit ederek izin vermeye yetkili merciye sunacak. İzin vermeye yetkili merci kamu davasının acılmasına gerek gormezse kovuşturma yapılmasına yer olmadığına karar verecek. Bu karar kesin olacak.

MİT Musteşarı, Yargıtay ilgili dairesince yargılanacak. Aynı konuya ilişkin yeni ve somut delil ortaya cıkmadan, yeniden soruşturma yapılamayacak.

İsimsiz, imzasız, adressiz, takma adla yapıldığı anlaşılan ya da belli bir olayı ve nedeni icermeyen, delilleri ve dayanakları gosterilmeyen ihbar ve şikayetler, Cumhuriyet savcılarınca işleme konulmayacak.

MİT mensupları ile istihbarat hizmetlerine yardımları teşvik edilenler ve bunların eş, cocuk, ana, baba ve kardeşleri MİT Musteşarının onayıyla Terorle Mucadele Kanunu'nda yer alan koruma tedbirlerinden yararlandırılacak.

MİT mensuplarının gorevlerini yerine getirirken, gorevin niteliği gereği veya gorevin ifası nedeniyle diğer kişilere verdiği zararlar, idare tarafından tazmin edilecek. Tazmin, zararın goreve ilişkin bir husustan doğması ve ilgili personelin kasıt veya ağır kusurunun bulunmaması halinde, rucu işlemine konu edilmeyecek.

Turk vatandaşları haric olmak uzere, tutuklu veya hukumlu bulunanlar, milli guvenliğin veya ulke menfaatlerinin gerektirdiği hallerde Dışişleri Bakanının talebi uzerine, Adalet Bakanının teklifi ve Başbakanın onayı ile başka bir ulkeye iade edilebilecek veya başka bir ulkede tutuklu ve hukumlu bulunanlar ile takas edilebilecek.

MİT belgesi calana 10 yıla kadar hapis
MİT'in gorev ve faaliyetlerine ilişkin bilgi ve belgeleri, yetkisiz olarak alan, temin eden, calan, sahte olarak ureten, bunlar uzerinde sahtecilik yapan, bunları yok eden kişiye 4 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası verilecek.

MİT mensupları ve ailelerinin kimliklerini herhangi bir yolla ifşa edenler ile MİT mensuplarının kimliklerini sahte olarak duzenleyen veya değiştiren ya da bu sahte belgeleri kullananlar, 3 yıldan 7 yıla kadar hapis cezasına carptırılacak.

Bu bilgi ve belgelerin radyo, televizyon, internet, sosyal medya, gazete, dergi, kitap ve diğer tum medya aracları ile her turlu yazılı, gorsel, işitsel ve elektronik kitle iletişim aracları vasıtasıyla yayımlanması, yayılması veya acıklanması halinde, Basın Kanunu ile İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Duzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla Mucadele Edilmesi Hakkında Kanunu kapsamında, sorumlulukları belirlenenler ile bunları yayınlayanlara 3 yıldan 9 yıla kadar hapis cezası uygulanacak.

Kanun kapsamındaki, gorev ve yetkilerin kullanılmasını engelleyenlere 3 yıldan 5 yıla kadar, ihmal ve suistimal suretiyle onleyenlerle, yukumlulukleri yerine getirmeyenlere 2 yıldan 4 yıla kadar hapis cezası verilecek.

Bu fiilleri MİT mensupları işlerse, ceza ucte biri oranına kadar artırılacak.

Devlet İstihbarat Hizmetleri ve Milli İstihbarat Teşkilatı Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunla, MİT'in taleplerinin oncelikli olarak karşılanması ve bu talepleri yerine getirenlerin hukuki ve cezai sorumluluğunun doğmamasına ilişkin duzenleme yapılıyor. Buna gore, MİT'e verilen gorev ve yetkiler cercevesinde yapılan her turlu talep oncelikli olarak yerine getirilecek, bu talepleri yerine getirenlerin hukuki ve cezai sorumluluğu doğmayacak. Bu kanun ile diğer kanunlarda aynı konuyu duzenleyen farklı hukumler bulunması halinde, bu kanun hukumleri uygulanacak.

MİT mensupları ile MİT'te gorev yapmış olanlar, MİT'in gorev ve faaliyetlerine ilişkin hususlarda tanıklık yapamayacak. Ancak, devletin cıkarlarının zorunlu kıldığı hallerde MİT mensuplarının tanıklığı MİT Musteşarının, MİT Musteşarının tanıklığı ise Başbakanın iznine bağlı olacak.

Kamu kurum ve kuruluşları ile diğer kurum ve kuruluşlar, MİT Kanunu'nda yazılı gorevlerin yerine getirilmesi sırasında ihtiyac duyulan hallerde, kullanımlarında bulunan her turlu malzeme, ekipman, techizat ve cihazı, diğer kanunların bu konudaki duzenlemelerine bakılmaksızın MİT'e gecici tahsis edilebilecek veya bedelsiz devredebilecek.

Teşkilat uhdesindeki istihbari nitelikteki bilgi, belge, veri ve kayıtlar ile yapılan analizler, "Devlet sırlarına karşı suclar ve casusluk" sucları haric adli soruşturma ve kovuşturmalarda istenemeyecek.

Kimlikleri değiştirilenler, MİT'in gorev ve faaliyetlerine yardımcı olanlar veya istihbarat hizmetlerinde istifade edilenler, kamu gorevlisi olup olmadıklarına bakılmaksızın, gorev, faaliyet ve yardımları sebebiyle sorumlu tutulamayacak.

Teşkilat uhdesindeki bilgi ve belgelerin gizlilik derecelerinin ve surelerinin tespit edilmesine, birim ve kısımlara ayrılmasına, kullanıma veya paylaşıma acılmasına ve bunların akademik calışmalar ile her turlu yayın ve edebi eserde kullanılmasına musteşar tarafından oluşturulacak bir komisyonca karar verilecek.

Guvenlik ve İstihbarat Komisyonu kurulacak
Belirtilen gorevleri yerine getirmek uzere, TBMM bunyesinde Guvenlik ve İstihbarat Komisyonu kurulacak.

MİT Musteşarlığı tarafından yurutulen devlet istihbarat hizmetleri ile Emniyet Genel Mudurluğu, Jandarma Genel Komutanlığı ve Mali Sucları Araştırma Kurulu Başkanlığı tarafından gorevleri gereği yurutulen guvenlik faaliyetlerine ve istihbari nitelikteki faaliyetlere ilişkin olarak İcişleri Bakanlığı, Maliye Bakanlığı ve MİT Musteşarlığı'nca hazırlanacak yıllık raporlar Başbakanlık'a gonderilecek.

Başbakanlık'ca bu raporlar uzerinde hazırlanacak yıllık rapor, mart ayı icinde Guvenlik ve İstihbarat Komisyonu'na sunulacak. Komisyon, incelemelerini ve goruşmelerini raporun kendisine intikalinden itibaren 90 gun icinde tamamlayacak ve hazırlayacağı raporu bu sure icinde TBMM Başkanlığı'na sunacak.

Komisyonun uye sayısı 17 olacak; uye dağılımı, siyasi parti gruplarının, parti grupları toplam sayısı icindeki yuzde oranına gore yapılacak. Komisyonun gorevleri şoyle:

"Milli guvenliğe ilişkin konularda goruş ve oneriler sunmak, guvenlik ve istihbarat konularında uluslararası alanda kabul goren gelişmeleri izlemek. Kendi faaliyetlerine ilişkin rapor hazırlamak. Guvenlik ve istihbarat hizmetleri sırasında elde edilen kişisel verilerin guvenliğini, bireyin hak ve ozgurluklerini koruyucu oneriler geliştirmek."

Komisyon goruşmeleri kapalı oturumda yapılacak
Komisyon goruşmeleri kapalı oturumda yapılacak. Kapalı oturumda komisyon uyeleri, ilgili bakanlar, gorevli hukumet temsilcileri ve komisyonda gorev yapan yasama uzmanları ile stenograflardan başkası bulunamayacak.

Komisyon calışmalarına ilişkin bilgi ve belgelerin saklanmasında ve korunmasında gizlilik esas olacak. Komisyon goruşmelerine katılan ve bu goruşmelere herhangi bir şekilde vakıf olanlar, komisyon calışmaları ve goruşulen konular hakkında hic bir acıklama yapamayacak, bunları sır olacak saklayacak.

Komisyon tarafından hazırlanan raporları ve bunların eklerini taşıyan, coğaltan ve teslim alanlar da dahil olmak uzere tum gorevliler, bu raporların ve eklerinin korunması icin gereken dikkat ve ozeni gosterecek. İlgili kurumlar ve Başbakanlık'ca hazırlanacak raporlarda, komisyon raporlarında ve bunların ekleri ile komisyon tutanaklarında, devlet sırrı niteliğindeki bilgi ve belgelere yer verilmeyecek.

Komisyonun calışma usul ve esaslarına ilişkin olarak, bu maddede hukum bulunmayan hallerde TBMM İctuzuğu hukumleri uygulanacak. İlgili kurumlar ve Başbakanlık'ca hazırlanacak raporların hazırlanmasına ve kapsamına ilişkin usul ve esaslar, Bakanlar Kurulu kararı ile yururluğe konulacak yonetmelikle belirlenecek.

Doğrudan MİT tarafından tedarik edilmesi uygun gorulen istihbarat ve guvenlik amaclı ihtiyaclar icin gereken kaynak; MİT Musteşarının teklifi, Milli Savunma Bakanının uygun goruşu ve Başbakanın onayıyla, Savunma Sanayi Destekleme Fonundan MİT adına acılmış olan hesaplara aktarılacak. Aktarılan bu tutarlar, MİT'in tabi olduğu mevzuat hukumlerine gore harcanacak.

http://www.hurriyet.com.tr/gundem/26244381.asp