Kına Gecesi
Gerdek gecesinden ir gun once yapılan bir gecedir. Bu gece kız evinde ve erkek evinde ayrı ayrı yapılır. Kına gecesinin en onemli kişilerinden birisi olan sağdıc, damadın koruyucusu ve onun hizmetkarıdır. Kına gecesi dahil, duğun boyunca damadın tum ihtiyaclarından sorumludur. Kına gecesinden bir gun once, attarlar? dan kına alınarak, kız evine gonderilir. Oğlan evi, kendi kendi evinde eğlendikten sonra, gece, gec saatlerde kız evine giderek kınayı ister. Kınayı kız evinden almaya gidilirken, yolda, turkuler soylenir ve arada bir ? Yah yah ? cağrılır.

Oy mizmize mizmize

Kınayı verin bize

Kınayı vermezseniz

Bizde kuseriz size

Yukarıdaki maniye benzer birkac maniler okunur. Kız evinden, icine yoğrulup konmuş ve her biri kaz yumurtası buyukluğundeki topakların uzerine birer mum dikilmiş ve yakılmış olan kına tepsisi, coşkulu bir eğlenceyle alınarak, oğlan evine gidilir. Oğlan evine gidilirken, kına ilk once oksuz birinin eline yakılır. Daha sonra sağdıc, damada ve arkadaşlarının eline kına yakar.. Kına yakanın bekar olması şarttır. Bu da; ? Abbisi ( Darısı ) kendisine olsun ? diyebilmek icin yapılır. Kınayı yakma, kız evinden gelme dort koşesi sarı tel işleme bir cerceve ( tulbent mendil ) ile yapılır.

Tepsideki topak kınalar, ustu şeritli jelatin kağıtlarla suslenmiş bicimdedir. Kına damada yakılırken, iğne batırılır. Bu olaydaki maksat; bir gun sonraki gerdek gecesinde damadın uyanık olması icindir. Kınayı almaya gidilirken, damat o topluluğun icinde bulunmaz, kına getirildikten sona, kına yakılacağı zaman, damat kimseye sezdirmeden saklanır. Saklandığı yeri ancak, sağdıcı bilir. Bu arada, damadı, kınaya gelen kalabalık aramaya başlar, bulunan damadın eline coşkulu bir hava icersinde kına yakılır.

Gelinci ve Duğun Gunu
Gelinci, yoremize ait bir kadın duğunu olup; duğun salonuna kadınlardan başka kimse alınmaz. Bazı yakın akrabalardan gelen olursa, kapıda beklemek zorunda kalır. Kına gecesini takip eden gunde, oğlan evinde, oğlanın butun kadın akrabası, komşuları, mahalle kadınları toplanır. Calıp soyler, oynar ve eğlenirler.

Gelinciye, gelin ile damat beraber gelir. Gelin olan kız, son yemeğini abasıyla birlikte yer daha sonra akrabaları tarafından giydirilir. Gelinciler, eğlencenin ortalarına doğru ara verir. Gelinciler yanlarında yiyecek ve icecek getirirler. Getirilen yiyeceklerin başında ? Hedik ?, bunun yanı sıra kuruyemişler, meyveler ve yemekler yer alır. Yiyecek getirenler, getirmeyenlere dağıtırlar. Boylece iyi bir dostluk ve yakınlaşma ortamı da doğmuş olur.

Gelincinin yeniden ikinci bolumu başlar. Kaynana gelinin başına şeker atar, şekerlerin bir kısmı da misafirlerin uzerine atar. Bu olay cocukların dort gozle bekledikleri andır. Gelinci bittiği zaman, gelinin arkadaşları, gelini alarak gerdek odasına gotururler. Yatsı?ya doğru, damadın arkadaşları gelerek, gelinden damadın eşyalarını isterler. Gelin, damadın giyeceği eşyaları kendi eliyle arkadaşlarına teslim eder. Elbiseyi alan arkadaşları damadı giydirdikten sonra namaza gotururler.

Memleketimizde, ozellikle koy duğunlerinde bu gelenek devam etmektedir. Şehirde ise; bu adet kalkmıştır. Duğun gunu, oğlan tarafı, mahsere kazanları ve elbeştelerde pilav ve cacık ( Sulu) yemekler yapılır. Okuyucu vasıtasıyla, gelinciye olan kadınlar yer icer, calar oynarlar.

Maşta
Gelinci ve duğun gunleri, davetlileri idare etmek, onları hakkıyla ağırlamak, yemeği ikram eden, torenle ilgili diğer işleri uzerine alan ve muhim roller oynayan kadına maşta denir. Maştanın aldığı kararlara buyuk kucuk her ferdin, itaat etmesi mecburidir.

Nikah
Nikah icin kız, babasına veya amcasına vekalet verir. Yalnız vekalet verirken, vekaleti alan kimse; uc defa ? Bana vekalet veriyormusun.? ? diye sorar. Evet cevabını alınca, camiye gidilir, vekaleti alanlar hocaya nikahı kıydırırlar. Son zamanlarda dini nikahlar, camilerden ziyade evlerde kıydırılmaktadır. Bunun icin, vekalet verme işi ortadan kalkmış olur. Resmi nikah da, her yorede aynı olduğundan, ayrıca anlatılmasına luzum yoktur.

Guveyi Namazı ve Guveyi Gezdirmesi
Daha onceleri guveyi namaza giderken, iki tarafından, damadın arkadaşları ellerinde mumlar yanmış vaziyette birlikte hareket ederlerdi. Bu şamdanlar ağactan yapılmış ve ağac dalı gibidir. Ozel şekil taşır. Her bir şamdanın uzerinde 8 10 mum yanar. Bu şamdanlar renkli kağıtlarla guzelce suslenir. Bunları, guveyinin sağında ve solunda iki kişi tutarlar. Bu kişilere Sağdıc denir. Bu kişiler, hizmetlerinden dolayı mukafatlandırılmazlar. Onun icin Antep? te Emeğin Sağdıc, Emeğine Dondu ? diye bir de atasozu vardır. Guveyi namaza gidip gelirken, onu sıra gazeller, ilahiler okunur, koşmalar soylenir. İmam nikah tazeleme ve bir de dua yapar. Duadan sonra guveyi, evvela imamın ellerini oper, sonra sağdıclar mumları alarak, one duşerler. İlahiler biter, şarkı ve turkuler başlar. Bundan sonra, gazel ve koşmacılar devam eder. Alaylar, şarkılar icinde guveyiyi eve getirirler. Bu gidiş gelişte damada dostlarınca, defalarca iğne batırılır. Şarkılar biter. Guveyiye ivey ( izin ) verilir, herkes dağılır. Damat gelinin yanına girince, iki rekat namaz kılar.​


adetler.net