Ek beslenmeye gecmede doğru bilinen yanlışlar bebekleri hasta ediyor. İşte alınması gerekenler onlemler...
Anne sutu bebekle anne arasında ozel bir sevgi bağının kurulmasını sağlıyor. Bebeğin anne sutu haricinde ek besinlere gececeği zaman ise sağlıklı beslenme alışkanlığını kazanması ve hastalıklardan koruması icin bazı onemli noktalara dikkat edilmesi gerekiyor. Memorial Hizmet Hastanesi Cocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bolumu'nden Uz. Dr. Eda Durmuş, bebeklerde ek besinlere geciş donemi ve alınması gereken onlemler hakkında bilgi verdi.
Bebek yiyecekleri ciğneyip yutabildiğinde ek gıdaya gecilebilir
Yalnızca anne sutu ile beslenen bebeklerde ek besinlere en erken 6. ayda başlanır. Bununla birlikte ek besine gecilirken bebekte bazı gelişmelerin de takip edilmesi gerekir. Bebeğin başını dik tutması, oturabilmesi, el ve goz uyumunun gelişmiş olması gerekmektedir. Bebekler ilk aylarda besinleri dilleri ile itebilir, bu normal ve zaman icinde kaybolacak bir harekettir. Bununla birlikte ağız acma, yutma ve ciğneme uyumu gelişmektedir. Bebeklerin beslenme durumu en iyi tartı alımları ile değerlendirilir. Bu nedenle bebek duzenli sağlık kontrolune goturulmelidir. Bu donemde cocuğa verilen ek besinlerin anne sutunun tamamlayıcısı olduğu unutulmamalıdır.
Yeni besinleri bebek acken deneyin
Ek besinlere başlanırken dikkat edilmesi gereken onemli detaylar bulunmaktadır. İlk kez denenecek yiyeceklerin bebek acken ve oğle oğununde verilmesine dikkat edilmelidir. Ek besinlere teker teker ve az miktarda başlanmalı, bebeğin alımına gore arttırılmalıdır. Her yeni başlanan gıda sonrası bebekte ishal, dokuntu, kusma olup olmadığının kontrol edilmesi unutulmamalıdır. Bebek istemediği bir besine zorlanmamalı, belli bir ara sonrasında gıda yeniden denenmelidir. Ek gıdalara yoğurt, meyve puresi gibi tekli besinlerle başlanmalı daha sonra karışımlara gecilmelidir. Tum besinlerin kaşık ile verilmesine ozen gosterilmelidir. Bu surecte kesinlikle biberon kullanılmamalıdır. Her zaman doğal ve taze besinler tercih edilmelidir. Beslenme aceleye getirilmemelidir. Hızlı ya da fazla beslenen bebeklerin kusacağı goz onune alınmalıdır.
Başlangıc olarak meyve ve sebzeleri tercih edin
Ek besinlere gecilirken; elma, şeftali, armut gibi meyveler ile patates, havuc ve kabak gibi sebzelerin puresi ve suyu tercih edilmesi sağlıklıdır. Bunların yanı sıra evde mayalanmış yoğurt, pirinc unu ile sade ya da formul sut ile hazırlanan muhallebi ve yumurta sarısı da bebeklere verilebilir. 7 aydan sonra etli dolmalar, etli sebze yemekleri, kofte, pilav, makarna ve ekmek de beslenme zincirine eklenebilir.
İnek sutunu 1 yaşından once vermeyin
İnek sutu bağırsakta gizli kanamaya sebep olabilmektedir. Bunun yanın da demir iceriğinin yeterli olmaması ve icerdiği yabancı proteinlerle alerjiye sebep olabilmesi nedeni ile 1 yaşından once verilmemelidir. Bununla birlikte yiyeceklerin icindeki miktar ihtiyacı karşılayacağından1 yaşından once tuz verilmesi de sakıncalıdır. Hazır besinlerin bebek beslenmesinde yerinin olmadığını bilinmelidir. Besinler doğrudan şeker yerine pekmez ya da meyve ile tatlandırılması tercih edilmelidir. Bal 2 yaşından once verilmemelidir. Fındık, fıstık gibi sert besinler en az 3 yaşına kadar cocuklardan uzak tutulmalıdır. Soya, aluminyum ve ostrojen icerdiği icin verilmemelidir. Cayın besleyici değeri olmadığı gibi başta demirin olmak uzere gıdaların bağırsaktan emilimini bozduğu icin bebek beslenmesinde yeri yoktur.
Ek beslenmede doğru bilinen yanlışlar
- Farklı tatlara alışması icin 6.aydan once ek besin vermek… YANLIŞ! Ceşitli beslenen annenin sut tadı da değişir, boylece bebeği de değişik tatları oğrenir.
- Gece sık uyanan bebeklere ek besin verilmelidir… YANLIŞ! Bebekler 6.ay civarında sık uyanır. Bebeğin kilo alımı ve uykuya gecişteki uygulamalar değerlendirilmelidir.
- Ayda 1-1.5kg alırken 500-600 gr alan bebekte ek besine gecilmelidir… YANLIŞ! Tartı alımı surekli aynı hızla devam etmez, anne sutu alan bebeklerde 4-6.ayda kilo alımı yavaşlayabilir.
- Emzirme sonrası hemen uyumayan bebeklere ek besin başlanmalıdır… YANLIŞ! 4.aydan sonra bebeklerin etrafa ilgisi arttığı icin hemen uyumayabilir.
- Annesi yetersiz beslenen bebeklere 6.aydan once ek besin verilmelidir… YANLIŞ! Anne dengeli beslenmiyorsa anneye vitamin ve mineral desteği yapılmalıdır.
- 6-12 ay arası bebeklerin gunde ½ litre anne sutu alması gerekir… YANLIŞ! Hicbir bilimsel dayanağı olmayan bu bilgi tamamıyla yanlıştır. Bebeklerin alması gereken anne sutu miktarı tartı kontrolune gore her bebeğe ozel belirlenir.
- Sağlıklı beslenmeleri icin bebeklere kırmızı et az verilmeli, besinlere yağ katılmamalı… YANLIŞ! Erişkinler az cocuklar fazla hayvansal gıda tuketmeli, bebeklere en faydalı yağ zeytinyağıdır.