Ek gıdayla ilgili yararlı bilgiler

Bir bebeğin sağlıklı beslenebilmesi icin şu oneriler akılda tutulmalıdır.

- Anne sutune doğumdan sonraki ilk bir saat icinde başlanmalıdır.

- Anne sutu tek başına altı ay devam etmelidir.

- Tamamlayıcı besinlere anne sutuyle birlikte altıncı aydan itibaren başlanılmalı ve anne sutu ile beslenmeye iki yıl devam edilmelidir.

- Tamamlayıcı beslenme zamanında, yeterli, guvenilir ve uygun olmalıdır.

Anne sutu ile beslenen bebeklere 6. ayda ek besinler verilmeye başlanır. Doğal beslenen bebekte ek besinlere 6. aydan daha erken başlanmamasının nedenleri şoyledir.

- Bebeğin daha az anne sutu almasına neden olabilir.

- Daha erken başlamanın buyume acısından bir ustunluğu yoktur.

- İlk aylarda bebeğin kaşıkla beslenmesi zordur.

- Ciğneme becerisi 4. aydan once gelişmez.

- Baş kontrolu tam gelişmemiştir.

- Bebekler ek besin almaya isteksizdirler.

- Doğal beslenme alerjik hastalıklardan ve enfeksiyonlardan korur.

- Kucuk bebeklere verilen katı gıdalar solunum yollarına kacabilir ve boğulmalara neden olabilir.

Ek besinler verilirken once pure kıvamında, daha sonra ezilmiş, ardından ufak parcalara bolunmuş bicimde verilerek bebeğin farklı yapıdaki besinleri alması sağlanmalıdır. Uzun sure pure kıvamında besin alan bebeklerde, katı besinlere gecişte zorluk yaşanır.

Ek besinler verilirken şu ilkelere dikkat edilmelidir.

- Besinler, kaşıkla ya da fincanla, başlangıcta az miktarlarda verilir.

- Yeni besinler bebek ac iken ve oğle oğununde denenmelidir.

- Farklı besinler en az 3 gunluk aralarla denenir ama 7 gunluk aralar tercih edilir.

- İlk kez verilen yiyeceklerin alerjik belirtilere neden olup olmadığı kontrol edilir.

- Besinler taze pişmiş olmalıdır.

- Tuzlu, baharatlı, alerji yapma olasılığı yuksek olan besinler bebeklere verilmez.

- Katı besinler verilmeye başlandığında bebek dili ile itebilir. Bu durum besini reddetme olarak algılanmamalı, doğal bir tepki olarak karşılanmalıdır.

- Bebeğin hoşlanmadığı yiyecekler iki hafta ara ile tekrar denenir.

- Aşırı lifli besinler ilk 12 ayda onerilmez.

- Elma ve şeftali puresi, pirinc unu ile hazırlanmış muhallebi, yoğurt, sebze puresi ilk başlanacak ek besinlerdir.

- Alerji yapma riski olan turuncgiller, yumurta, ekmek, balık ve et ilk verilecek besinler arasında yer almaz.

Yapay ya da karışık beslenen bebeklerde ek besinlerin genellikle 4. ayda başlatılması onerilir. Katı besinlere alıştırma ve bu besinlere ilişkin ilkeler, doğal beslenen bebeklerde olduğu gibidir.

Sebze puresi gunluk pişirilir, sebzelere ilave olarak icine pirinc ve yağ da eklenerek, tat ve kalori yonunden zenginleştirilir. Bazen bir cay kaşığı irmik de konulabilir. Patates, maydanoz, ıspanak, havuc, kereviz, karnabahar sebze mamasına eklenebilir. Pırasa ve taze fasulye gibi uzun lifli sebzeler, pure şekline getirilmeleri zor olduğu icin erken donemde kullanılmaz. Ispanak gibi yeşil yapraklı sebzelerin nitrat icerikleri bekletilmekle artacağından pişirildikten hemen sonra yenilmelidir. Bakla ve patlıcanın da yaşından sonra verilmesi uygundur.

Besinlerin demirden zengin olmasına dikkat edilmelidir. Bu besinler arasında sırasıyla karaciğer, kırmızı et, tavuk etinin beyaz olmayan kısımları ve demirden zenginleştirilmiş tahıllı bebek mamaları sayılabilir.

Demirden zengin, ancak biyoyararlılığı duşuk olan besinler ise yumurta sarısı, baklagiller ve koyu yeşil renkli sebzelerdir. Bu grup yiyecekler C vitamininden zengin meyve ve sebzelerle tuketilirse demirin yararlılığı artacaktır. Baklagillerin protein iceriği yuksektir. Pişirilmeden once bir sure suda bekletilirlerse, zararlı olabilecek fitat icerikleri kaybolacaktır.

İlk 12 ayda bağırsak gecirgenliğinin fazla olması nedeni ile inek sutu alerjisi daha sık gorulur. Bu nedenle bir yaşına kadar inek sutu tuketilmemelidir.

Ek besinlere birer birer, birkac gun aralarla başlanır ve gunde 3 oğun verilir.

Ozellikle besin alerjisi oykusu olanlarda yumurta, fıstık, fındık, balık ilk bir yıl verilmez. Turuncgiller, cilek, kivi, ciğ domates, salca, tuz, şeker, bal, yumurta beyazı, soğan, sarımsak, lahana, pırasa da bir yaşına kadar verilmemelidir.



ALINTI....