Ozellikleri ve Tarihcesi:
Kamkat, Turuncgiller icinde kucuk mucevher olarak adlandırılır. Kamkat (Kumkuat) Cincede altın portakal manasına gelir "gold orange".
Dunyada kabuğu ile beraber yenilen tek narenciye ceşididir.
Evlerde, balkonlarda yetiştirilen belki de tek meyve ağacı Kamkatdır. Anavatanının Cin olduğuna inanılır. Batı dunyası ile tanışması 19.yuzyıl ortalarında olmuştur. Turkiye'nin ceşitli bolgelerinde yetiştirilmeye calışıldıysa en iyi meyve oluşumu Rize ilinde sağlanmıştır.
Kamkat, uc yaprak anac uzerine goz aşısı yapılarak uretilir.
Erkek ve dişi organları aynı cicek uzerinde olduğundan tek bir Kamkat bitkisi her yerde ciceğe ve meyveye yatabilmektedir.
Rize de Temmuz ayı sonlarına doğru cicek acmakta, meyve oluşması Ağustos sonu ile Eylul ayı icersinde olmaktadır.
Meyveleri iri zeytin buyukluğunde olup Nisan-Mayıs aylarında yeme olgunluğuna erişmektedir.
Meyve koparılmazsa bir yıl bitki uzerinde kalabilmekte, aynı lezzetle yenebilmektedir
Kultur altına alınan, yiyecekleri icin yetiştirilen Kamkat 'ın tanınmış ceşitleri şunlardır:
Hong Kong : Chin chu, shan chin kan, ve chin tou olarak adlandırılırlar. Hong Kong ve Cin'in bazı dağlık bolgelerinde yetiştir. Cevre genişliği 1.6-2 cm civarındadır. Olgunlaştığında zayıf ve fazla etli olmayan kabuğu soyulur. 3-4 kucuk cekirdeği bulunur.
Marumi : Japonya orjinli olup Meyve hafif basık kure şeklinde yuvarlaktır. Uzunluğu 3.2 cm kadardır. Altın sarısı renktedir. Meyve aromatik ve baharatımsıdır. 4-7 cekirdeği bulunur. Ağacı 2.75m'ye kadar ulaşır. Kucuk yapraklıdır. Aynı sezon icin de oluşabilecek soğuklara karşı daha dayanıklıdır.
Meiwa : Japonya orijinlidir. Kısa yuvarlak bir yapıda olup 4 cm' lik bir genişliğe sahiptir. Kabuk portakal sarısı renkte olup, cok kalındır. Meyvesi tatlı olup 7 cekirdeğe sahiptir. Sık sık cekirdeksiz veya daha az cekirdekli olanlarına da rastlamak mumkundur. Cin'de de yaygın olarak bu ceşit yetiştirilir. Taze olarak yenilmek icin en ideal Kamkat 'dır.
Nagami : Cin'den dunya'ya yayılmıştır. 4-5 dilimlik meyvesi olup. 2-5 cekirdeği vardır. Yuvarlak olup 4-5 cm buyukluğe erişir. Mevsimi Ekim'den Ocak ayına kadardır. Ağacı 4.5m'ye kadar ulaşır.
Yetiştirildiği Yerler:
Dunya da, Cin, Japonya, Amerika, Porto Rico, Guatemala, Kolombiya, Brezilya ve Guney Hindistan da yetişir. Turkiye de ise, Rize'ye 50-60 yıl once Batum' dan gelmiştir.
Faydaları:
C vitamini bakımından zengin olan Kamkat , kabuğu ile beraber yenildiğinde gribal enfeksiyonları onlemede onemli rol oynamaktadır.
A,B1,B2,B3 ve Kalsiyum da ihtiva eden Kamkat , Sinir sisteminin duzenli calışmasını sağlar.
Nasıl ve Nerede Kullanacağız?
Kamkat genelde taze meyve olarak kabuğu ile birlikte yenilir. Recel ve marmeladı yapılır. Cok değişik bir aroması vardır. Meyve suyu ve sos olarak kullanılır. Dunya restaurantlarında tatlı ve salatalarda en gozde yeri alır. Alkollu icki masalarının bulunmaz cok değerli mezesidir.