Kudret Narı Yetiştirilmesi
Kudret Narı Yetiştirmek
Alternatif tıp tedavilerinde kullanılan şifalı bitkilerden her derde deva meyve olarak bilinen kudret narı yetiştiriciliği ile ilgili bilgilerimiz şoyle melekler
Tropik iklim bolgelerinde, Amazon· havzasında, Doğu Afrika'da, Asya, Karayip Adaları'nda doğal olarak bulunan, Guney Amerika ve Uzakdoğuda ise ozellikle, gıda ve ilac sanayii icin yetiştirilen kudret narı (momordica chantia), Turk girişimciler tarafından da keşfedilmeyi bekliyor. Tek yıllık, tırmanıcı, sarmaşık formunda bir bitki olan kudret narı, yaz aylarında cicek acıyor ve bir yıl icerisinde bir kac kez urun veriyor.
Tropik iklim bolgelerinde, Amazon havzasında, Doğu Afrika'da, Asya, Karayip Adaları'nda doğal olarak bulunan, Guney Amerika ve Uzakdoğuda ise ozellikle, gıda ve ilac sanayii icin yetiştirilen kudret narı (momordica chantia), Turk girişimciler tarafından da keşfedilmeyi bekliyor. Tek yıllık, tırmanıcı, sarmaşık formunda bir bitki olan kudret narı, yaz aylarında cicek acıyor ve bir yıl icerisinde bir kac kez urun veriyor. Meyve ve yaprakları mineral ve vitamin deposu olan bitki ozellikle demir, kalsiyum, fosfor ve B vitamini bakımından oldukca zengin. Bragfor Fidancılık Teknik Elemanı Orman Yuksek Muhendisi Şahin İncedemiroğlu'nun verdiği bilgilere gore, ozellikle Filipinler'de şifalı olduğuna inanılarak, cok yetiştirilen bir bitki ve acımsı tadına karşın, bircok Filipin yemeğinde kullanılıyor. Batı ulkelerinde acı kavun, acı kabak, Afrika hıyarı, balsam elması veya balsam armudu gibi isimlerle adlandırılan kudret narının bircok hastalığın tedavisinde iyi geldiği biliniyor.
Nemli iklimde verim artıyor
Kumlu, tınlı, hafif killi topraklarda duzenli yaz sulamalarıyla yetiştirilen kudret narı, nemli iklim bolgelerine daha iyi adaptasyon sağlıyor. Hava sıcaklığı yukseldikce ciceklenme miktarı azalacağından sıcaklığın 20-25 derece olduğu yorelerde daha iyi verim alınıyor. Tek yıllık bir bitki olduğu icin iyi bir bakımla Turkiye'nin her yerinde yetiştirilebileceğini soyleyen Şahin İncedemiroğlu, Ege ve Akdeniz bolgelerinde ortu altı yetiştiriciliğin daha uygun olacağını belirtiyor.
Dikim oncesi arazi hazırlığı ve destek sistemi icin tel· ve direklere ihtiyac olduğunu kaydeden İncedemiroğlu, "Duzenli yaz sulamaları ve gubre takviyesi istediğinden, sulama tesisi ve NPK icerikli gubrelere ihtiyac var" diyor.
· 1 donume 2 bin adet fide dikiliyor
Kudret narı, ilkbahar aylarında nisan-mayıs gibi toprak· sıcaklığının 8-10 dereceye cıkmasıyla cimlendirme kaplarına ya da direkt araziye ekiliyor. Şahin İncedemiroğlu, tohumlar yuzde 100 cimlenme ozelliğine sahip olmadığından cimlendirme kaplarından fide olarak yetiştirdikten sonra araziye dikilmesinin daha uygun olduğuna işaret ediyor. Buyume ve gelişimine dair yaptıkları gozlemler neticesinde fideler arasının 50 cm olacak şekilde 2 metre yuksekliğinde bir destek sistemi oluşturularak tesis yapılabileceğini ileten İncedemiroğlu, bu durumda da 1 donum alana 2 bin adet fide dikimi yapılabildiğini belirtiyor. Fide adedinin 2 YTL'den satıldığı duşunulurse; 1 donum arazi icin 4 bin YTL fide masrafı gerekiyor. Arazi hazırlığı, sulama ve destek sistemleri de goz onunde bulundurulursa ilk yatırım maliyeti 4 bin 500 YTL'yi geciyor.
1 donumden 10 bin adet meyve
İlk etapta yatırım maliyeti yuksek· gozuken kudret narı, kısa zamanda yatırımcısını kara gecirebiliyor. Cunku, uzerinde surekli ciceklenme ve meyveye yatma olduğundan gelişim donemi boyunca aralıksız urun alınabiliyor. Şahin İncedemiroğlu'nun hesaplamalarına gore; orta buyuklukteki bir kudret narının 5-8 adet meyve verdiği dikkate alınırsa 1 dekar alanda en az 10 bin adet meyve elde ediliyor. Yine orta buyuklukteki bir meyvenin 130-180 gr geldiği duşunulunce bir seferde, 1 dekar alandan 1-1.5 ton urun alınabiliyor. Dikimden 2-3 hafta sonra uygun şartlarda ciceklenmenin başladığını acıklayan İncedemiroğlu, 1-1.5 ay arasında meyvelerin olgunlaştığını ve ekim ayının ortalarına kadar urun alınabildiğini kaydediyor. Turkiye'de henuz ciddi anlamda bir pazarı bulunmasa da kudret narı meyvesinin kilosu 2 ile 5 YTL fiyatlarla satılıyor. Dolayısıyla 1.5 tonluk urun alınan bir araziden ilk seferde elde edilen gelir de 7 bin 500 YTL'yi buluyor.
Her derde deva meyve (*)
Yaprak ve koklerinden hazırlanan cozeltiler, hemoroit şişliklerini indirir. .
Yapraktan elde edilen cozelti oksuruk kesici ve ateş duşurucudur,
Bu cozelti aynı zamanda purgatif (barsak boşaltıcı) ve antihelmintik (barsak kurtlarına karşı) etkilidir.
Kadınlarda kısırlık tedavisinde ve karaciğer bozukluklarında iyileştirici olarak kullanılır.
Kudret narı antimikrobial etki gosterdiğinden, iltihaplı yaraların tedavisinde de yeri olduğuna inanılmaktadır.
Son yayınlarda, substans Q icerdiğinden AIDS tedavisinde değerli olabileceği bildirilmiştir.
(*) Bu etkiler, henuz bilimsel calışmalarla tam olarak ispatlanamamıştır, ancak bunların aksi de gosterilememiştir.
Dikkat cekirdekleri zehirli olabilir!
Meyve ve yaprakları mineral ve vitaminler bakımından zengin olan kudret narı, ozellikle demir, kalsiyum, fosfor ve B vitamini iceriyor. Tazesinin saklama suresi cok uzun olmayan meyvenin 1-2 hafta icinde tuketilmesi gerekiyor. Cekirdekleri zehirli olabileceğinden kabukları soyularak meyvenin etli kısmı bal ile karıştırılarak yenir. Ya da zeytinyağı ile karıştırılarak guneş ışığı altında bir hafta şişelerde bekletildikten sonra uzun sure serin ortamda saklanabilir. Yaprakları sıcak su icerisinde birkac dakika bekletildikten sonra elde edilen cayların şeker hastalığı tedavisinde kullanıldığı biliniyor. Meyveden elde edilen ekstreler, genellikle ulser ve yaraların tedavisinde kullanılıyor.
10 soruda kudret narı yetiştiriciliği
1) Kudret narı, nasıl bir bitkidir? Nerelerde yetişir?
- Tek yıllık, tırmanıcı, sarmaşık· formunda bir bitki olan kudret narı (momordica chantia), Amazon havzasında, Doğu Afrika'da, Asya, Karayip Adaları'nda doğal olarak yetişir, Guney Amerika ve Uzakdoğu'da ise gıda ve ilac icin yetiştiriliyor.
2) Bitkinin toprak isteği nedir?· Turkiye'de yetiştirilebilir mi?
Kumlu tınlı, hafif killi topraklarda duzenli yaz sulamalarıyla yetişir. Tek yıllık olduğu icin iyi bir bakımla Turkiye'nin her yerinde yetiştirilebilir. Ege ve Akdeniz bolgelerinde ortu altı yetiştiriciliği daha uygun.
3) Bitkinin ısı ve nem isteği nedir? –
Kudret narı nemli iklim bolgelerine daha iyi adaptasyon sağladığından hava sıcaklığı yukseldikce ciceklenme miktarı azalır. Hava sıcaklığının 20-25 derece olduğu yorelerde daha iyi verim alınabilir.
4) Kudret narı yetiştiriciliği nasıl yapılır? Dikim icin uygun zaman nedir?
Kudret narı, tohumla ya da tohumdan elde edilen· fidelerle yetiştirilir. Nisan-mayıs aylarında toprak sıcaklığının 8-10 dereceye cıkmasıyla cimlendirme kaplarına ya da direkt araziye ekim yapılır. Tohumlar yuzde 100 cimlenme ozelliğine sahip olmadığı icin fide olarak dikilmesi tavsiye ediliyor. Fideler, haziran ayı başında da dikilebilir.
5) 1 donum araziye kac fide dikilebilir? Dikim aralığı ne olmalıdır?
- Bragfor tesislerinde yapılan denemeler sonucunda; fideler arası 50 cm olacak şekilde 2 m yuksekliğinde bir destek sistemi oluşturularak 1 m sıralar arasında bırakılarak tesis yapılabilir. Bu durumda 1 donum araziye ortalama 2 bin adet fide dikilebilir.
6) Tohum ya da fidan fiyatları nedir? 1 donum arazi icin fide maliyeti ne tutar?
- Kudret· narı fidesinin adet fiyatı ortalama 2 YTL, tohumun adet fiyatı ise 50 Ykr ile 1 YTL arasında. 1 donum arazi icin 2 bin fide x 2 YTL = 4 bin YTL fide masrafı tutuyor.
7) Dikimden sonra ilk verim ne kadar surede alınır ve urun verme ne kadar surer?
- Dikimden 2-3 hafta sonra uygun şartlarda ciceklenme başlar. 1-1.5 ay arasında meyveler olgunlaşır. Uzerinde surekli ciceklenme ve meyveye yatma olduğundan gelişim donemi boyunca aralıksız meyve alınabilir. Yani haziran ayı başında yapılan dikimlerden, duzenli sulama yapıldığı takdirde ağustos ayından başlayarak ekim ayı ortalarına kadar meyve alınabilir.
8) 1 donum araziden ne kadar meyve elde edilir?
Turkiye'de ticari anlamda yetiştiricilik yapılmadığından bu konuda net bilgilere ulaşılamıyor. Ancak Bragfor tesislerindeki deneme uretimlerine gore; 1 adet kudret narı orta buyuklukte 5-8 adet meyve veriyor, dolayısıyla 1 donum araziden en az 10 bin adet meyve elde ediliyor. Orta buyuklukteki bir meyvenin 130-180 gr geldiği hesaplanınca 1 donum araziden elde edilen urun miktarı 1-1.5 tonu buluyor.
9) Kudret narının yetiştiricilere sağladığı gelir nedir?
- Kudret narı meyvelerinin kg fiyatı 2 ile 5 YTL arasında fiyatlarla alıcı bulabiliyor. 1 donum araziden ilk seferde 1.5 ton meyve alındığı hesaplanırsa; 1.5 ton x 5 YTL = 7.500 YTL gelir elde edilebilir. Yetişme donemi boyunca surekli urun alınabildiği duşunulurse elde edilen gelir 15 bin YTL'yi geciyor.