Beyin Gucu NEDEN MagnezyumA İHTİYAC DUYAR
Beyin fonksiyonlarının duzenli olarak calışabilmesi beyne surekli olarak biyo-kimyasal enerji sağlanmasına bağlıdır. Uzun sure magnezyum eksikliği ile karşı karşıya kalan beyin hem guc kaybediyor, hem de beyin metabolizması zarar goruyor.
Bazı faktorler soframızdaki besinlerdeki magnezyum oranının azalmasında onemli rol oynuyor. Doğal olarak bu durum beynimizi de etkiliyor.
Turkiye’deki besinlerin (yağ, et ve sut) buyuk bir kısmının magnezyum oranı cok duşuk. Topraklarımızdaki magnezyum oranı da cok az. Ayrıca uzun sure dayanması icin bazı işlemlere tabi tutulmuş konservelerde ve cok pişirilmiş yiyeceklerde magnezyum oranı daha da duşuyor. Bu arada unutulmaması gereken diğer bir onemli husus da şu; besinlerle alınan magnezyumun tamamı sindirim sistemimiz tarafından emilemiyor.
Beyin Neden Magnezyuma İhtiyac Duyuyor?
1-) Magnezyumun beyin hucrelerinin canlı tutulmasında cok onemli bir rolu vardır. Ozellikle hucre zarının gecirgenliğini artırarak, neronların besinleri emmesini sağlar ve kan akışının azalmasından dolayı oluşan negatif etkileri yok eder.
2-) Magnezyum hucre zarında anahtar rol oynayan bir enzimi harekete gecirerek sodyum ve potasyum dengesini kontrol altında tutar. Sodyum – potasyum oranı denge değerlerden aşırı derecede sapan bir hucrede patlama veya catlamalar baş gosteririr. Bu denge hem hucrenin yaşamı, hem de beyin hucrelerinin elektriksel faaliyetleri icin zaruridir.
3-) Gıda rejimine ait yağ asitlerini beyin hucre zarlarında bol olarak bulunan DHA yağ asitlerine donuşturen D6D enziminin aktif hale gelmesi icin magnezyuma ihtiyac vardır. DHA eksikliği dikkat eksikliğinden Alzheimer hastalığına kadar bircok norolojik rahatsızlıklara sebep olmaktadır.
4-) Beyin hucrelerinin glikozdan ATP (adenosine triphosphate – yaşam icin gerekli temel yakıt) molekulleri şeklinde enerji uretebilmeleri icin bazı temel enzimlere ihtiyacı vardır. Bu amacla ihtiyac duyulan tum enzimler magnezyum tarafından aktif hale getirilmektedir. Magnezyum aynı zamanda, hemen parcalanarak enerjiye donuşmesini de engelleyerek, ATP molekullerinin dengeli bir şekilde depolanmasını da sağlamaktadır. ATP molekullerinin vucut tarafından kullanılabilmesi icin de magnezyuma ihtiyac vardır.
5-) Beyin hucrelerini birbirine bağlayan aksonları koruyan miyelin tabakasının oluşması icin magnezyuma ihtiyac vardır. Sağlam miyelin tabakaları da sağlam bir sinir sisteminin temelini oluşturmaktadır.
6-) Amonyak normal protein metabolizmasının aşırı derecede zehirli (toksik) bir yan urunudur. Beyindeki amonyak miktarındaki cok az bir artış dahi dikkat ve konsantrasyonu ciddi bir şekilde tehlikeye sokmaktadır. Bu zehirli yan urunun ureye donuşturerek dışarı atılması icin glutamine synthetase adı verilen bir enzime ihtiyac vardır. Magnezyum bu enzimi aktif hale getirmektedir.
7-) Beyin hucrelerinde oluşan kalsiyum beyin hucrelerini oldurmektedir. Magnezyum beyin hucrelerinde kalsiyum oluşumlarının engellenmesinde de cok onemli rol oynamaktadır. Kalsiyum alzheimer hastalarının beyin hucrelerinde cok karşılaşılan bir olgudur. Alzheimer hastaları uzerinde yapılan bir araştırmada, bu hastalardaki kalsiyumun magnezyuma oranının cok yuksek olduğu ortaya cıkmıştır.
Beyin metabolizması ve hafıza gucu fonksiyonları icin gerekli olan vucuttaki ucyuz civarındaki enzimin oluşması ve aktif hale gelmesi icin magnezyuma ihtiyacı vardır. Beynin ve omuriliğin icinde bulunan sıvıda bulunan magnezyum miktarı, kan plazmasındakine gore cok daha yuksek miktardadır.Magnezyum Kaybına Sebep Olan Faktorler
Ozellikle başta zihinsel olmak uzere, cok yoğun fiziksel egzersizlerin sebep olduğu stres gibi bircok faktor vucuttaki magnezyum kaybına sebep olmaktadır. Orneğin idrar ile gunluk olarak dışarı atılan magnezyum miktarı 100 ile 300 mg. arasında değişmektedir. Alkol ve diğer her turlu uyuşturucu madde vucudumuzdaki magnezyumu tuketmektedir.
Alkolun sebep olduğu cok uc bir magnezyum eksikliği olan “bilincin kaybolması” (delirium tremens - d.t.'s) olarak bilinen hezeyan hastanın yaşamını tehdit etmektedir. Bu rahatsızlık ozellikle alkoliklerle, afyon yutanlarda titreme, hallusinasonlar ve hafıza kaybı gibi belirtiler gostermektedir. Bu hastalara uygulanan acil tedavilerde magnezyum sulfat enjeksiyonu da uygulanmaktadır.
Duşuk Magnezyum ve Artan Stres
Seslerin aşırı derecede yuksek olduğunu mu hissediyorsunuz? Işıkların cok parlak olduğunu mu duşunuyorsunuz? Duygusal reaksiyonlarınız biraz aşırıya mı kacmaya başladı? Butun bunlar vucudunuzdaki magnezyum eksikliğinin bir işareti olabilir.
Magnezyum oranının duşuk olması, uyarı cok kucuk bile olsa sinir hucrelerinin kolayca ateşlenmesine sebep olabilir.
Elektriksel uyarılarla surekli ateşlenmesinden dolayı sinir hucrelerinde olan stresin tamiri B1 vitaminin ve magnezyumun desteği ile sağlanmaktadır.
Stres bobreklerin magnezyum sirkilasyonunu zorlaştırmaktadır. Bu durum da aşırı derecede duygusallğa sebep olmaktadır. Hatta beyin aşırı derecede uyumaya meyilli olmaya başlar.
"Saldır Ya Da Kac" Varsa, Magnezyum Yoktur
"Saldır, ya da kac" gibi tehlikeli kararların verildiği ortamlarda stres hormonlarının reaksiyonlarından bir tanesi de kaslardaki magnezyumu dışarı atarak, magnezyum yerine kaslara kalsiyum yerleştirmektir.
Kaslara yerleştirilen kalsiyum bir duşmana karşı savunma icin kasların ser ve sağlam olmasını sağlar. Ancak daha once atılmış olan magnezyum stres ortamı gectikten sonra tekrar geri gelmez. Bu magnezyumun dışarıdan alınması gerekir.
Bilimsel Araştırmalar Magnezyum Eksikliği ile Stres Arasındaki İlişkiyi Onaylamaktadır
1994 yılında gozden gecirilen 250 civarındaki bilimsel calışma sonuclarına gore magnezyum eksikliği ile stres arasında direkt bir ilişki vardır. Bu araştırma sonuclarına gore: “Magnezyum eksikliği olan bir kişide, stres surekli olarak kalp ve kan damarları hasarlarına, yuksek tansiyona ve koroner daralmaya sebep olmaktadır.
Dengesiz bir gıda rejiminde yuksek miktarda alınan yağ ve/veya kalsiyum (Ca), ozellikle stresli bir ortamda magnezyum eksikliğini daha da vahim hale getirmektedir. Sonuc olarak ister fiziksel (sıkıntı, sıcak, soğuk, yaralanma, yanık vb.) olsun, ister duygusal (acı, heyecan, depresyon vb.), ve isterse astım gibi nefes darlığı olsun, stres magnezyuma olan ihtiyacı artırmaktadır.
Aşırı Derecede Yuksek Magnezyum Solunumu Zorlaştırmaktadır
Diğer yandan yuksek dozda magnezyumun da negatif etkileri vardır. Aşırı derecede yuksek magnezyum solunumu durdurma olasılığından dolayı cok tehlikelidir.
Orneğin cok uzun suredir hayvanların acısız olmeleri icin kullanılan yuksek dozda magnezyum uygulaması cok yanlıştır. İnanılanın aksine, yuksek dozda magnezyum hayvanın nefes alamayarak zalimce oldurulmesine sebep olmaktadır.
Magnezyum İhtiva Eden Yiyecekler
Magnezyum cok sayıda yiyecekte mevcuttur, ama oranı azdır. Orneğin magnezyum iceren sadece bir yiyecek ginluk magnezyum ihtiyacınızı karşılayamaz. Ancak cok ceşitli sebze, meyve ve tahıl urunleri kombinasyonu gunluk magnezyum ihtiyacınızı karşılayabilir.
Suda dahi magnezyum vardır. Sert sulardaki magnezyum miktarı yumuşak sulardaki magnezyum oranına gore daha fazladır. Daha fazla bilgi icin A.B.D. Sağlık Bakanlığı (FDA) tarafından tavsiye edilen gunluk kullanım oranlarını inceleyebilirsiniz.
Tavsiye Edilen Gunluk Magnezyum Oranları
Hucre sağlığı icin gunluk ortalama 350 miligram magnezyuma ihtiyac duyulmaktadır. Kadın ve erkek grupların belli yaş aralıklarında almaları tavsiye edilen gunluk magnezyum oranları (Recommended Dietary Allowance - RDA) sağ tarafta verilmiştir. Yaş Erkek Kadın
14 - 18 410 mg 360 mg
19 - 30 400 mg 310 mg
31+ 420 mg 320 mG