Turk Dili Tetkik Cemiyeti adıyla 12 Temmuz 1932'de kurulan ve daha sonra Turk Dil Kurumu ismini alan cemiyet, 'Birinci Turk Dil Kurultayı'nı 26 Eylul-6 Ekim 1932 tarihleri arasında yaptı. Yaşamı boyunca Turk diline onem veren Ataturk, daha Turk Dili Tetkik Cemiyeti kurulmadan goruşlerini ceşitli zeminlerde dile getiriyordu. AA'da yer alan habere gore; Ataturk, 2 Eylul 1930'da Prof. Sadri Maksudi (Arsal) Bey'in 'Turk Dili İcin' adlı kitabının ic kapağına,
''Milli his ile dil arasındaki bağ cok kuvvetlidir. Dilin milli ve zengin olması, milli hissin gelişmesinde başlıca etkendir. Turk dili, dillerin en zenginlerindendir; yeter ki bu dil şuurla işlensin. Ulkesini, yuksek istiklalini korumasını bilen Turk milleti, dilini de yabancı diller boyunduruğundan kurtarmalıdır. "ifadelerini yazmıştı. 2 Temmuz 1932'de başlayan ve 11 Temmuz'da sona eren "Birinci Turk Tarih Kongresi'nin ertesi gunu, Cankaya'da dil bilimcilerin de katıldığı toplantı sonunda Ataturk,
''Turk Tarihi Tetkik Cemiyeti gibi bir de ona kardeş bir dil cemiyeti kuralım. Adı Turk Dili Tetkik Cemiyeti olsun." talimatı verdi.

Cemiyet, aynı gun 12 Temmuz 1932'de kuruldu. Cemiyetin kurucuları arasında hepsi milletvekili ve donemin tanınmış edebiyatcıları, Samih Rifat, Ruşen Eşref Unaydın, Celal Sahir ve Yakup Kadri (Karaosmanoğlu) beyler yer aldı. Amaclarını,
"Turk dilinin oz guzelliğini ve zenginliğini meydana cıkarmak, onu yeryuzu dilleri arasında değerine yaraşır yuksekliğe eriştirmek." olarak ilan eden Cemiyet, 26 Eylul - 5 Ekim 1932 tarihleri arasında Dolmabahce Sarayı'nda Birinci Turk Dili Kurultayı'nı topladı. Dil bilimcilerin yanı sıra yazarların, her meslekten aydınların, halk temsilcilerinin katıldığı kurultayda calışma kolları kuruldu. Turk Dil Kurumu 88 yıl once, cok sayıda bilim adamı, gazeteci, yazar, devlet adamı ve sanatcı gibi onemli meslek gruplarını topladığı Turk Dili Kurultayı ’nda Turkce ’nin onemini vurgulamak icin 26 Eylul gununu Dil Bayramı ilan etti. Cemiyet, 1934'te yapılan kurultayda Turk Dili Araştırma Kurumu adını aldı, 1936'daki kurultayda ise adı, bugunku Turk Dil Kurumu olarak değiştirildi.

Ataturk, vefatından kısa sure once yazdığı vasiyetname ile mal varlığını TDK ile Turk Tarih Kurumu'na bıraktı. TDK ve TTK, 1982 Anayasası ile oluşturulan 'Ataturk Kultur, Dil ve Tarih Yuksek Kurumu'na bağlandı. Turkceye verilmesi gereken onemi işaret eden Turk Dil Bayramını 88 yıldan beri calışmalarıyla guclendiren TDK, kurulduğu gunden bugune Turk dilinin gelişmesi, doğru kullanılması ve yaygınlaşması icin ulusal ve uluslararası alanda projelerini surduruyor.