Besinlerin yeterli miktarda alınarak vucutta kullanılması gerekmektedir. Gerekli besinlerin herhangi biri alınmadığında veya gereğinden az yada cok alındığında, buyume ve gelişme engelleniyor, sağlıkta bozulmalar başlıyor.

Vucudun buyume ve gelişmesi, verimli calışması, dış etkenlere ve hastalıklara karşı direncli olabilmesi icin dengeli ve yeterli beslenmeye dikkat edilmesi gerekiyor.

Vucudun buyumesi, dokuların yenilenmesi ve calışması icin gerekli olan besinlerin herbirinin yeterli duzeyde alınması ve vucutta uygun şekilde kullanılması, yeterli ve dengeli beslenme anlamına gelmektedir.

Besinler vucudun ihtiyac duyduğu oranda alınmazsa, gerekli enerji oluşmadığı ve vucut dokuları yapılandırılamadığından, yetersiz beslenme ortaya cıkıyor.

Sağlıklı beslenme icin dikkat edilmesi gereken 12 adım :

-Gunluk olarak tuketilen besinlerin cok ceşitli olması gereklidir. Besinlerin buyuk kısmının hayvansal gıdalar yerine bitkisel gıdalardan secilmesi gerekmektedir. Gunde; sabah-oğle ve akşam olmak uzere 3 oğun yenilmeli. Oğun atlamamaya ozen gosterilmeli. Daha cok doğal ve taze besinler tercih edilmeli.

-Gunluk beslenme programında bulgur, mısır, pirinc, makarna gibi ekmek ve tahıl grubu gıdaların bulunmasına dikkat edilmeli. Gunluk enerji ihtiyacının en az yuzde 55'i karbonhidratlardan sağlanması gerekir.

-Gunde 5-7 porsiyon taze sebze ve meyve yenilmesi gerekmekte. Sebze ve meyveler vucudumuzun vitamin, mineral ve posa gereksinimlerini karşılamakta. Posa ozellikle bağırsak hareketlerini duzenler, kan şekeri ve kolestrol seviyelerinin duşmesine yardımcı olur.

-Her gun orta seviyede fiziksel egzersiz yapılarak, vucut ağırlığı tavsiye edilen sınırda kalmasına dikkat edilmeli. Duzenli olarak yuruyuşler yapılmalı. Yeterli ve dengeli beslenme ile birlikte duzenli yapılan fiziksel aktivite, kalp ve solunum fonksiyonlarını duzenler, osteoporozu onler.

-Gunluk alınan yağ miktarından gelecek enerji miktarı toplam enerjinin yuzde 30'unu gecmemesine dikkat edilmeli. Yemeklerde hayvansal yağlar yerine, zeytinyağı, aycicek yağı, mısırozu gibi sıvı yağlar kullanılmalı. Yemekler hazırlanırken haşlama, ızgara ve fırında pişirme gibi yontemler uygulanmalı. Kızartmalardan ve kavurmalardan uzaklaşılmalı. Etli olarak pişirilen yemeklere ayrıca yağ konulmamalı.

-Sucuk, salam, sosis gibi yağlı et ve et urunlerinin yerine; balık, tavuk, hindi eti veya kuru fasulye, nohut, mercimek gibi kurubaklagiller tercih etmelisiniz.

-Yağsız veya az yağlı sut ve sut urunleri tercih edin.

-Az şekerli gıdaları tercih edin. Tatlıların ve şekerli iceceklerin tuketimini azaltın.

-Gunluk tuz tuketimi, ortalama 1 cay kaşığı olmalı. Salamura, konserve, zeytin ve turşu gibi tuzlu besinlerin tuketimini azaltın.

-Mumkun olduğunca alkol kullanılmayın.

-Besinler hazırlanırken veya pişirilirken hijyen kurallarına dikkat edin. Yiyecekler pişirilirken haşlama, fırında ve buharda pişirme yontemlerini tercih edin. Kızartmalardan kacının.

-Bebeklerinizi ilk 6 ay sadece anne sutu ile beslemeye onem verin ve 6 aydan sonra ise gerekli besinleri kullanılarak yeterli ve dengeli beslenmelerini sağlayın.
Prof. Dr. Ahmet Maranki