(Krokus / Colchique / Crocus / Lahlah / Mahmurcicegi / Colchicum) Toprak altinda, uzeri ince veya zarimsi birkac pul ile ortulu, bir yumru tasiyan cok senelik bir bitki. Yapraklari cimen yapragina benzer. Cicekler genellikle 1-3 tÂne veya turune gore daha fazla olup, mor, beyaz-pembe sarimtrak renklerdedir. Cicek tac yapraklari tupsu olup, uc kisminda huni seklinde genislemis ve 6 parcalidir. Meyveleri cok tohumludur. Avrupa ve Akdeniz bolgesine yayilmis, 40 civÂrinda turu vardir. Bunun da 20 kadari Turkiye’de bulunur. Genel olarak zehirli alkaloitler tasiyan bitkilerdir. Cigdem turlerinin bir kismi ilkbaharda, diger bir kismi ise sonbaharda cicek acmaktadir. Cok guzel olan ciceklerinden dolayi da bir sus bitkisidirler. Daha cok kullanilani ve tibbî olarak bilineni sonbahar veya guz cigdemi (Colchicum autumnale)dir. Bu da agustos-ekim aylari arasinda cicek acan yumrulu bir bitkidir. Yapraklari ilkbaharda meydana gelir. Cicekleri ise sonbaharda olup, pembemsi-mor veya beyazdir.
Turkiye’de yetistigi yerler: Farkli turlerde Turkiye’nin hemen hemen her tarafinda.
Kullanildigi yerler: Bitkinin kullanilan kismi tohumlari ve yumrusudur. Tohumlarinda sÂbit yag, sakkaroz ve kolsisin isimli bir alkaloit bulunur. Yumrularinda da kolsisin, inulin, yag, nisasta, sakkaroz bulunmaktadir. Idrar sokturur, Kabizligi giderir. Kesinlikle tavsiye edilen miktardan fazla kullanilmamalidir. Cigdem tohumu ve yumrusundan hazirlanan preparatlar uzun zamandan beri damla hastaligina karsi kullanilmaktadir. Kolsisin bir ara kansere karsi kullanilmissa da, hayvansal hucreler icin cok zehirli oldugundan hÂlen terk edilmistir. Kolsisinin hucre bolunmesini durdurmasi etkisinden faydalanilarak, poliploit mutasyonlar elde etmek icin zirÂatte kullanilmaktadir. Poliploit organizmalar genellikle normalden daha fazla olan buyuklukleri ile goze carparlar. Bu metod sÂyesinde ekonomik deger tasiyan bu bitkilerin yaprak veya meyve urunlerini arttirmak mumkun olmaktadir.
ciğdem
Sağlık0 Mesaj
●16 Görüntüleme