(Kopfkohl / Chou / Cabbage / Brassica oleracea / Chou commun) Sari veya beyaz cicekli, yillik, iki yillik ve cok yillik, cogu Akdeniz cevresi memleketlerinde yetisen ve yetistirilen bir kis sebzesi. Mutedil-serin, sisli, yagisli, rutubetli iklimleri sever. Fazla sicak ve kuraklik, lahananin gobek baglamasini guclestirir, yapraklari sertlestirir. Killi, derin, serin ve kuvvetli toprak ister. Azotlu gubrelere ihtiyÂci fazladir. Kolay gobek baglamasi kisa daha iyi dayanabilmesi, kendine has tadi olmasi icin, fazla miktarda potas’a ihtiyac duyar. Lahana, cogu Avrupa ulkelerinde yaygin olarak yetistirilir. Eskiden beri, kisin sebze olarak yenilir. Kis soguklarina oldukca iyi dayanabilen bir bitkidir.
Lahana cinslerini soyle siralayabiliriz:
1. Kelle (bas) lahana: 2-6 kg agirligi olan, en cok yetistirilen bir cesittir.
2. Kantar lahana: Orta, Guney ve Guneydogu Anadolu’nun bÂzi yerlerinde ekilir. TÂnesi 15-30 kg gelebilir.
3. Bruksel lahanasi: Uzun govdesine siralanmis olan yapraklarinin diplerinde bir findik veya ceviz buyuklugunde gobek baglamis yumrulardan istifade edilir.
4. Kara lahana: Karadeniz sahilinde pek fazla yetistirilir. Gobek baglamaz, korpe yapraklari cok lezzetli, baharli, istah acici, sifÂlidir.
5. Kirmizi lahana: Yapraklari kirmizi renktedir. Fazla iri olmaz. Siki gobek baglar.
6. Karnabahar: Lahananin bir cesidi sayilabilir. Lahananin yapraklarindan, karnabaharlarin ciceklerinden faydalanilir. Karnabahar daha lezzetli, besince daha kuvvetlidir.
Turkiye’de yetistigi yerler: YabÂnî olarak Akdeniz bolgesidir. Kulturu her yerde genis capta yapilmaktadir.
Kullanildigi yerler: Lahananin cesitli tipleri pisirilerek yenildigi gibi pisirilmeden salata yerine yahut tursusu yapilarak yenir. Kalori bakimindan pek zengin olmamakla beraber, vitamince zengindir. A,B,C vitaminleri bol bulunur. Lahana tohumlari kurt dusurucu ve idrar sokturucu olarak kullanilir. Tohumlarindan kolzayagi elde edilir. Ayrica, haslanarak yenilirse mide ve barsak yaralarini yumusatir. Vucudu hastaliklara ve ozellikle kansere karsi korur. Ses kisikligini giderir. Guatr olanlar yememelidir.
alıntıdır