(Knoblauch / Ail / Garlic / Tum / Allium sativum) Temmuz-Agustos aylari arasinda beyaz veya pembemsi renkli cicekler acan, 20-100 cm boylarinda cok yillik otsu bir bitki. Sarımsak diye de tÂbir edilir. Vatani Orta Asya’dir. Toprak altinda buyukce bir sogani bulunur. Yapraklari uzun, yassi, bugday yapragi gibidir. Cicekler, kure seklinde olup, bir semsiyeyi andiran dallar ucunda toplanir. Meyveleri siyah renkli tohumlar tasiyan bir kapsuldur. Sarmisak nÂdiren tohum verir. Bunun icin daha cok soganciklarla (dislerle) uretilir. Sarmisagin sogan kismi beyazimsi renkli olup, sogancik veya dislerden meydana gelir. Soganciklarin hepsi bir arada ve bir kabuk tarafindan sarilmistir.
Memleketimizde beyaz ve siyah sarmisak yetistirilmektedir. Tipta beyaz sarmisak kullanilir.
Kullanildigi yerler: Sarmisagin bilesiminde sekerler, vitaminler (A,B,C), kukurtlu bir ucucu yag ve icerisinde bol olarak allil sulfur bulunur. Sarmisagin ozel kokusu ve tadi bundan ileri gelir. Cok eski caglardan beri bilinmekte ve tedÂvide kullanilmaktadir. Eskiden salgin hastaliklarla mucÂdelede cok kullanilmaktaydi. Antiseptik, istah acici, tansiyon dusurucu, solucan dusurucu, idrar arttirici, kan temizleyici etkileri vardir. Antiseptik etkisi, icindeki allisinden ileri gelir. Bakteriler uzerinde uremeyi azaltici ve oldurucu etkisi vardir. Eskiden harplerde antibiyotik ve antiseptik olarak cok kullanilmistir. Ayrica, kansere karsi ustun bir koruyucu, hemeroide faydali, bronsit, astim, varis, siyatik ve romotizma ilÂci olan sarmisagin faydalari ve kullanildigi yerler coktur.
alıntıdır