nsan yaşamının vazgecilmezi olan bitkilerin bircok hastalığa karşı etkili olduğu biliniyor. Toplumun geniş kesimi tarafından bilinen ve sıkca kullanılan ıhlamur, nane, kekik, zencefil, tarcın ve ada cayı gibi bitkilerin yanında, abdestbozan otu, dulavrat otu, fare kulağı gibi ilginc isimlere sahip bitkilerde pek cok hastalığın şifa kaynağı durumunda. İşte bu bitkilerden bazıları şunlar: Abdestbozanotu: Gulgillerden olan abdestbozan otu, siyah ve yeşil boya cıkartılan bir bitkidir. Rutubetli yerlerde yetişir. Boyu 70 santimetre kadardır. Koku akıcıdır ve mideyi kuvvetlendirir. Goğus ağrılarını dindirir. Ateşi duşurur. Boğmaca, oksuruk ve baş ağrılarını keser. Vucuda dinclik verir. Balgam ve ter soker. Burun kanamalarını keser. Bademcik şişlerini indirir. Mide yanması ve bağırsak gazlarını giderir. Cıbanın olgunlaşmasına da yardım eder.
Acı Ağac: Sedefotugiller olan acı ağac, 2-3 metre boyunda kucuk bir bitkidir. İnce kabuklarının uzerinde sarı benekler vardır. Cicekleri kırmızıdır. Sıcak ulkelerde yetişir. Bu ulkelerde acı ağac kabuklarından yapılan kaplardan su icenlerin kuvvetleneceğine inanılır. Hekimlikte; koku, kabuğu ve odunu kullanılır. Etkili maddesi “Quassine”dir. Cok acıdır. İştah acar, hazmı kolaylaştırır. Ateşi duşurur. Tukuruk ifrazatını arttırır. Mide, bağırsak, karaciğer ve bobreklerin calışmasını duzenler. Bobrek sancılarını keser, taşların duşurulmesine yardımcı olur. Bağırsak kurtlarını doker. Kanamaları durdurur. Haşarat kacırıcı olarak da kullanılır. Fazla kullanılacak olursa, baş donmesi, mide bulantısı ve kusma yapar.
Adam otu: Mavimsi-mor renkli cicekler acan, rozet yapraklı ve kazık koklu cok yıllık otsu bir bitkidir. Kokleri insana benzediği icin, bu isim verilmiştir. Turkiye de yetiştiği yerler: Batı ve Guney Anadolu Bolgeleridir. Kokleri yuzde 0,3 oranında Hiyosiyaminlerle Skopolamin alkaloitlerini taşır. Bundan dolayı zehirli bir bitkidir. Ağrı kesici, yatıştırıcı, cinsel gucu arttırıcı etkileri vardır. Halen tedavide cesitli preparatların terkibinde kullanılmaktadır. Rastgele kullanıldığında zararlı olur.
Ayı uzumu: Fundagillerden; kucuk taneler halinde kırmızı renkli yemişleri olan, tuylu bir bitkidir. 1-3 metre yuksekliğindedir. Her mevsimde yaprakları vardır. Makilerde bulunur. Dalları kırmızımtırak kahverengidir. Yaprakları şimşir yapraklarına benzer. İcinde Hydrochinone vardır. Sonbahar aylarında toplanıp kurutulur. Cicekleri pembe salkımlar halindedir. Ev ilaclarında yaprakları kullanılır. Kuvvet verir. İshali keser. İdrar yollarını temizler. İdrar sokturur. Ateşi duşurur. İdrar yollarındaki taşların duşmesine yardım eder. Prostat buyumesinden kaynaklanan şikayetleri giderir.
Baldırı kara: Eğreltiotugillerden; nemli yerlerde yetişen otsu bir bitkidir. Yaprakları at yelesini andırır. Yurdumuzun hemen hemen her yerinde yetişir. Grip ve soğukalgınlığında hastayı rahatlatır. Balgam sokturur. Mide ağrılarını keser. Bobrek kumlarının dokulmesini sağlar. Derideki şişlikleri indirir. Sac dokulmesini onler. Aybaşı kanamalarının duzenli olmasını sağlar. Diğer ilaclara da tat verici olarak kullanılır.
Binbirdelik Otu: Calılık ve fundalıklar arasında yetişen uzun omurlu bir otsu bitkidir. 30-80 santimetre boyundadır. Govdesi dort koşelidir. Yaprakları sapsızdır. Cicekleri parlak sarı renktedir. Mayıs ve eylul aylarında cicek acar. İdrar ve balgam sokturur. İştah acar. Sinirleri yatıştırır.
Dulavrat Otu: Bileşikgillerden; yol kenarlarında ve seyrek koruluklarda yetişen bir bitkidir. 1-1,5 metre boyundadır. Koku ve yaprakları kullanılır. Yapraklarından yapılan ilaclar, romatizma ve nikris ağrılarını giderir. Mide iltihaplarını iyileştirir. Kokunden yapılan ilaclar ise, deri iltihapları ve egzamanın tedavisinde ve karaciğer hastalıklarında kullanılır.
Ebegumeci: Ebegumecigillerden; cicekleri ilac, yaprakalrı da sebze olarak kullanılan ve genellikle tarla kenarlarında kendi kendine yetişen bir ottur. 20-70 cm. boyundadır. Mayıs - Ağustos ayları arasında cicek acar. Yaprak ve ciceklerinde fazla miktarda musilaj vardır. Yaprak ve cicekleri kurutulmadan kullanılır. Goğsu yumuşatır, oksuruğu keser. Mide ve bağırsakların muntazam calışmasını sağlar. Kabızlığı giderir. Mide bulantısı ve kusmaları onler. Ateşi duşurup, vucuda rahatlık verir. Boğaz ve bademcik iltihaplarını giderir. Nezle, bronşit, nefes darlığı tedavisinde kullanılır. Lapası cıbanların olgunlaşmasını sağlar. Burun kanamasını durdurur. Dişeti hastalıklarını tedavi eder. Mide ağrısını keser. Burun tıkanıklığını giderir.
Ebu Cehil karpuzu: Kabakgillerden elma iriliğinde meyvesi cok acı ve ishal yapıcı bir bitkidir. İceriğinde “colocynthine” vardır. Zehirlidir ve 2 gramdan fazlası oldurebilir. Haricen kullanılır. Romatizma, mafsal ve nikris ağrılarını dindirir. Kaşıntıları gecirir.
Farekulağı: Cuhaciceğigillerden; tohumları kuşyemi olarak kullanılan bitkilerin cins ismidir. Kokusu guzeldir. Cicekleri, beyazımtırak erguvan rengindedir. Dallarının ucunda, kucuk demetler halinde bulunur. Yapraklarının altı tuyludur. Yaz aylarında toplanıp, kurutulur. İceriğinde; terpinol, terpinin vethymol gibi kokulu maddeler vardır. İştahı acar, vucuda dinclik verir. Nezleyi keser. Goğsu yumuşatır, oksuruğu giderir, balgam sokturur. Diş ağrılarını keser. Sinir bozukluklarını giderir. Gorme zafiyetinde de faydalıdır. Midevi, yatıştırıcı ve spazm gidericidir. Yaralar icin hazırlanan ilacların bileşiminde vardır.
Guzelavrat otu: Patlıcangillerden; kirecli topraklarda yetişen 180 santimetre kadar boyunda, birkac sene yaşayan nahoş kokulu bir bitkidir. Meyveleri kiraz gibi yuvarlak ve siyah renktedir. İceriğinde Atropin vardır. Zehirlidir. Ev ilaclarında kullanılmaması gerekir. Hekimlikte ağrıları dindirmek icin kullanılır. Mide ve bağırsak hastalıkları, astım, beyin hastalıkları, kalp hastalıkları ve sinir hastalıklarında kullanılır.
Okuzgozu :Bileşikgiller familyasından; cayır ve ormanlarda yetişen, papatyayı andıran, cok yıllık bir bitkidir. Komecleri turuncu-sarıdır. Cicekleri kullanılır. Kusturucudur. Sinir sistemini cok şiddetli bir şekilde uyarır. Haricen kullanıldığı takdirde romatizma ağrılarını dindirir, yaraları iyileştirir. Fazla miktarda kullanılmamalıdır”.
alıntıdır