Bitkisel caylar ve bitkisel besin takviyeleri her sağlık koşulu ve herkes icin uygun olmayabilir, cunku bazı durumlarda aynı ilaclar gibi ve ilaclar kadar kuvvetli yan etkiler gorulebilir. Hatta gunumuzde sıkca kullanılan ilacların onemli bir kısmı bitkilerden elde ediliyor veya belirli oranda bitki ozu iceriyor. Bu nedenle bitki cayı tuketirken ictiğiniz bitkinin ozelliklerini, duzenli ilac kullanıyorsanız cayını iceceğiniz bitkinin bu ilaclarla etkileşime gecip gecmediğini, kısacası “ne ictiğinizi” bilmelisiniz.
Yazının başlığı “yeşil cayın zararları” ama yeşil cay sağlığa zararlı demiyorum, sadece gunde 5-6 bardak yeşil cay icerseniz bazı yan etkiler yaşayabilirsiniz demek istiyorum. Aşağıda bu yan etkiler ile ilgili bazı bilgiler bulabilirsiniz.
Yeşil Cayın Zararları
Her şeyde olduğu gibi bitkisel caylar icinde “azı karar, coğu zarar” kuralı gecerli. Yani cok yeşil cay icmek sağlığınızı cok daha iyi yapmaz. Kararında icerek (gunde 2-3 bardak) faydalarından maksimum şekilde yararlanabilirsiniz ancak aşırıya kacarsanız faydaları yerini yan etkilere bırakabilir. Bu sadece yeşil cay icin değil tum diğer bitki cayları icin gecerli.
Sindirim: Aşırı yeşil cay icmek ilk olumsuz etkilerini sindirim sisteminde gosterebilir. Karın ağrısı, mide yanması, reflu ağrılarının artması ve kabızlık gibi sorunlar yaşayabilirsiniz. Bazı kişilerde fazla yeşil cayın şiddetli ishal yaptığı bilinmektedir. Ayrıca demir mineralinin vucut tarafından emilimini engelleyebilir. Bu nedenle demir eksikliği anemisi tedavisi gorenlere yeşil cay icmeleri onerilmez.
Psikolojik Etkisi: Duzenli olarak gunde 5 bardak veya daha fazla yeşil cay icerseniz bir sure sonra psikolojiniz olumsuz yonde etkilenecektir. Fazla kafein nedeniyle kaygı ve stres artar, olaylara verdiğiniz tepkiler gereğinden fazla sert olabilir. Bu rahatsızlık, stres ve sinirlilik hali yeşil cayı kestiğinizde ortadan kalkar.
Aşırı Dozda Kafein: Eğer uzun suredir gunde 5-6 bardaktan fazla yeşil cay iciyorsanız aşırı kafein tuketimi nedeniyle duzenli baş ağrısı, carpıntı, baş donmesi, kulak cınlaması, titreme, zihin karışıklığı gibi sorunlar yaşamanız oldukca normal. Hatta 1 gun icerisinde, kg başına 10-14 g kafein almak olumcul sonuclara yol acabilir.
Fazla Yeşil Cayın Diğer Zararları
Kanama: Yeşil cay kanama riskini arttırabilir ve eğer bir kanama bozukluğunuz varsa yeşil cay icmemelisiniz. Ayrıca adet doneminde kanamayı arttırabileceği icin yeşil cay icilmesi onerilmez.
Diyabet: Yeşil caydaki kafein kan şekeri değerlerinde dalgalanmalara yol acabilir. Diyabet hastasıysanız ve yeşil cay iciyorsanız kan şekeri seviyesini daha dikkatli takip etmelisiniz.
Yuksek Kan Basıncı: Yine kafein nedeniyle kan basıncı (tansiyon) yukselebilir, carpıntıya veya kalp atışlarında duzensizliğe yol acabilir.
Kemikler: Fazla yeşil cay icmek veya yeşil cay hapı kullanmak idrarla birlikte vucuttan atılan kalsiyum miktarını arttırabilir. Bu, ozellikle osteoporoz gibi kemik yapısını zayıflatan hastalıklarda olumsuzluklara neden olabilir. Kemik yoğunluğunun azalmasına yol acan veya aldığınız kalsiyum miktarını yakından takip etmenize neden olan bir hastalığınız varsa yeşil cay icmeye başlamadan once doktorunuza danışmalısınız.
Glokom: Yeşil cay icmek goz icindeki basıncı arttırıp glokom belirtilerinin şiddetlenmesine neden olabilir.
Gebelik ve Emzirme: Kafein nedeniyle gebelik ve emzirme doneminde yeşil cay tuketimi onerilmemektedir.
İlac Kullanımı: Yeşil cay bazı ilaclarla etkileşime gecebilir ve bu ilacların etkisini istenmeyen boyutlarda arttırabilir veya azaltabilir. Aşağıda, yeşil cayla etkileşime gecen bazı ilacları bulabilirsiniz ancak bu listede yer almayan bir ilac kullanıyorsanız olası yan etkilerden korunmak icin yeşil cayı doktorunuza danışmadan icmemenizi oneririm.
Adenozin
Antibiyotikler
Doğum kontrol hapları
Simetidin
Klozapin
Dipiridamol
Disulfiram
Ostrojen takviyeleri
Antidepresanlar
Lityum
Kan ilacları (inceltici ve pıhtılaşma)
Tansiyon ilacları
Şeker hastalığı ilacları
Nikotin bandı
Pentobarbital
Riluzole (Rilutek)
Warfarin (Coumadin)
Verapamil
Sonuc olarak yeşil cay; icerdiği antioksidanlar, vitamin ve mineraller nedeniyle pek cok rahatsızlığın tedavisinde yardımcı olarak icilebilir ve bu hastalıkların belirtilerini hafifletebilir. Ancak bazı durumlarda yeşil cayın zararları da olabileceğini unutmamak gerekiyor.