Hepimiz yapmışızdır. Yaptığı hatanın sonrasında cocuğumuzu karşımıza alıp ozur dilemesi icin ısrar etmişizdir. Peki bu davranışı yapmamız ne kadar doğru? Evet, cocuklarımıza ozur dilemeyi oğretmeliyiz ama bunu yaparken unutmamız gereken şeyler olduğunu da bilmeliyiz.


Uzmanlara gore 7 yaşından once cocuklar empati kurmakta, karşıdaki kişinin bakış acısını ve duygularını anlamakta zorlanırlar. Yapılan calışmalar cocukların 2-7 yaş periyodunda "benmerkezci" bir duşunce yapısına sahip olduklarını, bu nedenle olaylara hep kendi acılarından baktıklarını, karşıdaki kişiyi anlamakta zorlandıklarını ortaya koymuştur. Durum boyle olunca cocukların neden ozur dilemekte zorlandığını anlamak cok zor olmuyor, ne dersiniz?

Biz yetişkinler bile coğu zaman ozur dilemekte zorlanırken cocuğumuzdan ozur dilemeyi beklemek cok adil bir durum sayılmaz. Ozur dilemek ayrıca sorumluluk almayı da beraberinde getirir, cocuk ozur dilediği zaman hatasını kabul edip sorumluluğunu uzerine alır. Bunun da cok kolay olmadığını hepimiz biliyoruz. Cocukların, genel itibarıyla 2-7 yaş arası yaptıkları hatayı kabul etmemek ya da bir başkasının uzerine atmak gibi bir huyları vardır. Arkadaşına, aile fertlerinden birinin uzerine, oyuncaklarına ya da cansız veya olmayan nesnelerin uzerine bile atabilirler. Bu da hataları icin sorumluluk almak istemediklerinin en acık orneğidir.

Cocuklara ozur dilemeği oğretirken cok dikkatli olmalıyız. Dikkat edilmesi gereken en onemli nokta ise yanlışın bilincli mi yoksa bilincsizce mi yapılmış olduğudur. Bilincsizce yani kazara yapıldığını duşunduğunuz olaylarda cocuğu ozur dilemeye zorlamak cok da anlamlı olmayacaktır, ancak bilincli olarak yapılan hatalarda cocuğunuzdan ozur dilemesini istemelisiniz, tabii burada dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta da ozur dilemenin sadece kuru bir laf olmaktan cıkıp sorumluluk almakla ilişkilendirilmesidir. Yoksa cocuğunuz icine duştuğu durumdan kurtulmak icin sık sık "ozur dilemeyi" kullanabilir. Yani "ozur dilemek" cocuğun elinde silah gibi olur. Cocuğa ozur dilemeyi oğretirken, bunun yaptığı hatayı telafi etme davranışı olduğu bilincini de kazandırmak gerekiyor.

Neler Yapabilirsiniz?

1. Cocuğunuza ornek olun. Gerektiği durumlarda siz de ozur dileyin. Ozur dilemenin sadece cocukların işi olduğunu duşunuyorsanız eğer hemen bu konudaki duşuncelerinizi değiştirin ve cocuğunuza uygun bir rol model olun. Ayrıca sinirli bir anınızda gereksiz olarak bağırdığınız cocuğunuza gidip, "Ozur dilerim canım, biraz sinirliydim. Bir daha olmayacak." şeklinde acıklama yaparsanız cocuğunuzun da herhangi bir hatasında ozur dilediğini ve acıklama yaptığını gozlemleyebilirsiniz. Kısacası once işe kendinizden başlayın!!!

2.Cocuğunuzun pozitif davranışlarına değer verin. Cocuğunuzun surekli olarak negatif davranışlarına odaklanmanız ve onu ozur dilemeye zorlamanız, bir sure sonra cocuğunuzun demoralize olmasına ve olumlu davranışlarını sonlandırmasına neden olacaktır. Bunu onlemek icin olabildiğince cok pozitif davranışlara odaklanın ve cocuğunuzun ozur dilemesini gercekten cok gerekli olduğu durumlarda isteyin.

3. Affedin. Cocuğunuz sizden ozur dilediği zaman bu ozru kabul edin. Bu cocuğunuza ozur dilemenin gucunu gosterdiği kadar affetmenin de cok onemli bir şey olduğunu ona gosterecektir.

4. Cocuğunuzun kardeşleriyle ya da arkadaşlarıyla arasında bir sorunu olduğunda ona karşı tarafı anlaması ve kendi davranışları icin sorumluluk alması icin tavsiyelerde ve yonlendirmelerde bulunun. Cocuğunuzun ozur dilemesini sağlayın.

5. Cocuğunuzu asla ozur dilemesi icin zorlamayın. Ona karşı tarafın hissettiklerini anlatın ve sadece bunu anlaması sağlayın


alıntı