Anneler cocuklarını buyuturken, ozellikle beslenmeleri konusunda soru işaretleriyle karşılaşıyor.Ne yedirsem ne yapsak die duşunup dururlar.Buyrunuz meleklerim duşunmeyin artık..

Anneler en cok şu 4 soruyu soruyor:
- Balık yağı şişmanlatır mı?
- Vitamin vermek şişmanlığa neden olur mu?
- İştah acan şuruplar şişmanlık yapar mı?
- Abur-cubura izin vermeli mi?
Bu soruları Acıbadem Kadıkoy Hastanesi Buyume ve İştah Bozuklukları Merkezi'nden Cocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Benal Buyukgebiz yanıtladı: Bir Olcek Balık Yağı, İki Kaşık Balın Kalorisine Eşit
- Balık yağının onemi icerdiği omega-3 yağ asitleridir. Bunlar “docosahexaenoic asit” (DHA) ve “eicosapentaeonic asit”tir (EPA). Balık yağı iki şekilde elde edilir: Balık ve balık karaciğeri
- Ozellikle karaciğerden elde edilen balık yağı bir miktar E, A ve D vitamini icerebilir. Her ikisinin de kokusu nedeniyle alımı zordur. Bu nedenle sentetik DHA ve deniz bitkilerinden elde edilen DHA kullanımı soz konusu olmaktadır.
- Balık yağı bir miktar enerji icerir. Ancak bu cocuğa kilo aldıracak duzeyde değildir. Orneğin bir olceği iki tatlı kaşığı bal kadar enerji icerir.
- Bazı calışmalarda balık yağının cocuklardaki anksiyete ve depresyonu da hafiflettiği iddia edilmektedir. Bu durum cocuğun iştahsızlık olarak algılanan ve yaşanan “yemek yeme konusundaki tepkisi”ni de olumlu etkileyebilir. Bir sure cocuk daha iyi yiyebilir. Ancak bu değişim, balık yağının iştahı actığını ispatlamaz. Ayrıca bu etki her cocukta da fark edilir duzeyde gelişmez. İspatlanmış ve her cocuk icin soz konusu olabilecek bir guvenilirliği yoktur. Butun bu nedenlerle “balık yağı cocukları şişmanlatır” diye genelleme yapılması imkansızdır.
- Cocuk sağlığı ve beslenmesiyle ilgili uluslararası komisyonlar ve kurumların onerdikleri rutin ve kanıta dayalı olarak ispatlanmış onerileri arasında “rutin balık yağı” takviyesi yer almamaktadır.
- Onerilen ve daha sağlıklı olan besin oğesi ihtiyaclarının doğal beslenme ile karşılanmasıdır. Bu nedenle Omega-3 yağ asitleri, ihtiyaclarının da başta balık olmak uzere doğal besinlerle karşılanması yeterlidir.
- Yeşil yapraklı bitkiler, deniz yosunları, deniz borulcesi, ceviz, keten tohumu, kabak cekirdeği, soya fasulyesi, kuru fasulyede de Omega-3 yağ asitleri bulunur.
İştah Acıcı Şurubu Doktor Vermeli
İştahsızlık cok goreceli bir değerlendirmedir. Coğunlukla anneler istedikleri kadar veya uygun gordukleri besinlerden yemeyen cocuklarını iştahsız olarak değerlendirirler. Bebeğin boy ve kilosu normal sınırlarda surekli ve duzenli olarak artıyorsa, bu ilacların kullanılmasına gerek yoktur. Ancak bebek veye cocukta iştahsızlık olarak belirlenen sorun, “yemek yemeği reddetmek” ise ve cocuk yemek yemeğe tepki geliştirmiş ise, kısa bir sure soz konusu direnci kırmada yardımcı olması amacıyla kullanılması soz konusu olabilir. Buna hekim karar vermelidir. Zaten tum tıp literaturunde iştahı artırdığı bilinen ilaclar cok az sayıdadır.
Genellikle alerji ilacları iştahı da artırırlar. Ancak rutin ve yaygın bir uygulama olarak her cocukta kullanılmaları soz konusu değildir. Ayrıca beslenme sorununun duzelmesinde tek başına yeterli de olmazlar. Bu sure icinde “anne-cocuk-beslenme-yemek yeme ilişkisi” de duzenlenmelidir. Anne-babanın da ilacın etkisini, uygun davranış modelleri ile desteklemesi gerekir.
Vitaminler İştah Acmıyor, Kilo Da Aldırmıyor
Yaygın olarak sanıldığının aksine vitaminler iştah acmaz. Bu nedenle de kilo aldırmaz. Amerikan Pediatri Akademisi başta olmak uzere pek cok uluslararası beslenme komisyonu bir yaşından sonra rutin vitamin takviyesini onermemektedir. Cocuğun beslenme hikayesi detaylı olarak değerlendirilmeli ve ihtiyac duyulursa vitamin desteği yapılmalıdır. Suda eriyen vitaminler idrarla atılır. Yağda eriyen vitaminler ise diyetteki yağ ve vucudun depolarının ihtiyacları doğrultusunda emilir. Ağızdan kullanılan vitaminlerde bu nedenle toksisite gorulmez. İşte bu nedenlerle yaygın olarak kullanılmaktadır. Ancak genel olarak vitaminler cok yaygın kullanılır.
Neden vitaminler sık kullanılıyor?
- Aileler kendileri alırlar.
- Ailenin beklentisini gidermek icin hekim yazar.
- İlac endustrisi vitamin tuketimini ozendirmektedir.
- Ozellikle sık gorulen semptomların tedavisinde kullanılabilirlikleri abartılarak ve gercek onemliliklerinden uzaklaşılarak desteklenmektedir. Orneğin, boy kısalığı, zayıflık, okul başarısı v.b. gibi durumlarda cinko, balık yağı, demir gibi vitamin-besin oğesi ve minerallerden cok soz edilmektedir.
Abur Cubur Yiyeceklere Ne Kadar İzin Var?
Abur-cubur diye tanımlanan besinler genellikle cocukların sevdiği tek yonlu kalori kaynaklarıdır. Tuzlu/şekerli ve yağlı olmaları en onemli ozellikleridir. Sağlıklı ve dengeli ve yeterli beslenmede yerleri yoktur. Ancak her cocuk bir şekilde bu besinlerle tanışır ve tuketme eğilimi gosterir. Cocukların bu besinlerle tanışmaları mumkun olabildiğince geciktirilmelidir. Yemeğini yemediği zaman oğun yerine yiyebileceği bir besin grubu değildir. Cocuğun boyle bir ilişki kurmasına izin verilmemelidir. Bu besinler, cocuk icin oğun vaktinde normal beslenmesini temin etmek uzere odul olarak da kullanılmamalıdır. Ozellikle iştahlı, gurbuz veya şişman cocukların denetimsiz olarak cok miktarda tuketmesi sağlıklı değildir. ​