Bebeğinizin İlk Yılındaki Donum Noktaları

Bebekler, hayatın bize sunduğu en guzel armağandırlar.
Yenidoğan bebek, ev halkı ve ozellikle anne icin yeni bir yaşam demektir. Genel olarak uyumak, meme emmek, kaka ve ciş yapmak dışında fazla bir eylemleri yoktur. Buna rağmen hayatlarına girmiş bu kucuk bebek, anne babaları fazlasıyla etkiler.
Doğduğu andan itibaren bebeğinizin sizin ilginize, bilginize ve sevginize ihtiyacı olduğunu unutmayın.
Her mutlu ve heyecanlı anne gibi siz de bebeğinizi en sağlıklı ve doğru şekilde buyutmek icin elinizden geleni yapacaksınız.
Gelişimin ve buyumenin en hızlı olduğu ilk yılda bebeğinizdeki gelişmeleri ilk siz fark edersiniz. Bebeklerin ilk bir yıldaki gelişim sureclerini, yeni doğum yapmış siz değerli ve şanslı anneler icin hazırladık.
Bebeklerin fizyolojik ve psikolojik gelişimleri
Bebekler kar tanesi gibidirler, hicbiri diğerinin aynısı değildir. Bu yuzden her bebeğin gelişimsel ozellikleri birbirinden farklıdır. Bebek bazı gelişme basamaklarına erken veya gec ulaşabilir. Kendi bebeğinizi en iyi siz bilir, gelişim basamaklarını en yakından siz takip edebilirsiniz. Ama unutmamanız gereken en onemli bilgi, her bebeğin birbirinin aynı olmadığı ve farklı gelişim ozellikleri sergilediğidir. Tıpkı bazı bebeklerin erken gulmeye, yurumeye, konuşmaya başlaması bazılarının da beklenen zamandan daha gec emeklemesi gibi. Aşağıda belirtilen gelişim surecleri de bebekten bebeğe farklılık gosterebilir.
İşte ay ay bebeklerin gelişim surecleri, bu sureclerde yaşananlar ve bu gelişim donemlerinde bebeğinize destek olmak icin yapabilecekleriniz.
Doğduğunda
Bebeğin dış dunyaya alışmak icin birkac haftaya ihtiyacı vardır. Birkac hafta boyunca rutin bir duzeni olmaz. Beslenme, uyku saatleri duzensizdir. Doğumdan hemen sonra daha hareketli olup birkac gun sonra daha sessizleşebilir, sonrasında yine aktif olur.
Başını kontrol edemezler. Emme durtusu ile beslenirler. Vucudunu, kol ve bacaklarını eşit olarak hareket ettirebilir. 20-30 cm ilerisini gorebilir. Hareket eden cisimleri gozleri ile kısa mesafeden takip edebilir. Eli tutulursa, sıkıca kavrar. Sesin geldiği yone doğru donebilir. Onunla konuşulduğunda sakinleşir. Bebeğin 5 duyusu gunden gune gelişir. Gulen yuzler, hoş, sakin sesler bebeğin ilgisini ceker. Annesinin kokusunu, sesini tanır.
Gelişimini desteklemek icin yapabilecekleriniz
Tum bebekler buyurken sıcaklığa ve sevgiye ihtiyac duyarlar. Bebeğinizi sevgiyle, şefkatle sıkca kucağınıza alın:
● Bebeğinizi tutarken avuc icinizle de başını destekleyin.
● Onu; sizin yuzunuzu gorebileceği kadar yakın tutun.
● Onunla konuşun ve şarkı soyleyin.
● Parlak, değişik renkli objeler gostererek ilgisini cekin.
2. 3. aylar
Onunla konuştuğunuzda ‘agulama‘ başlar. Bebeğiniz size daha cok karşılık vermeye, ilginizi fark etmeye başlar. Size guler, sizi izler, yanından ayrıldığınızda tepki gosterir. Kucağa alınınca, ilgi gosterilince sakinleşir. Kadın- erkek seslerini ayırt eder. Sert konuşmalarla, sakin konuşmaları ayırır.
Objelere daha iyi odaklanır. Parlak cisimlere bakmayı tercih eder. İlk aylarda bebeklerin gozlerinde kayma olabilir, bu normaldir. Kaymanın bu aylarda duzelmesi gerekir. Duzelme gorulmemesi durumunda doktora başvurulmuştur. Başını da kontrol etmeyi oğrenmiştir ve başını dik tutabilir. Yuzustu yatırınca, goğus kafesine kadar govdesini kaldırır. El ve parmaklarını keşfeder, ellerine dikkatle bakar. Elini tuttuğunuzda, sizin elinizi daha sıkı tutar.
Gelişimini desteklemek icin yapabilecekleriniz
● Uyanık olduğunda yuzustu yatırın, boyun ve sırt kasları guclensin.
● Ses cıkaran, hareketli, renkli oyuncaklar alın.
● Avuclayabileceği yumuşak oyuncaklar ve cıngıraklar alın.
● Yatağının yanına kırılmayan ayna, yumuşak oyuncaklar, renkli kitaplar asın.
● Yuz yuze konuşun, şarkılar soyleyin, ismini kullanın.
● Gulumsemelerini, seslerini, mimiklerini taklit edin.
● Bebeğinizi sakinleştiren sesleri ve oyuncakları oğrenin.
4. ay
Bebekler bu ayda kendi etraflarında donmeye başlarlar. Mutlu olduklarında daha cok ses cıkarırlarken, mutsuz olduklarında ağlar, kendilerini bu yolla ifade etmeye calışırlar. Diş cıkarma sıkıntıları başlayabilir. Elini sık sık ağzına goturecektir.
Gelişimini desteklemek icin yapabilecekleriniz
● Bebeğinize ilginizi gosterin. Onunla konuşun, şarkı soyleyin.
● Bazen sadece yuzune bakıp gulumseyin. İkili ilişkinizin gelişmesine dikkat edin.
● Değişik sesler cıkaran oyuncaklar, ilgisini cekecek renkli objeler alın.
● Size ozel “oyun zamanları” yaratın.
● Eline farklı dokularda oyuncaklar verin.
● Bebeğinizi sırt ustu yatırın, birlikte egzersiz yapın.
● Kollarını goğus kafesi uzerinde caprazlayın, tekrar acın.
● Bacaklarını ayak bileklerinden tutup yukarı- aşağı yavaş yavaş hareket ettirin.
6. 7. aylar
Bebeğiniz bu aylarda once destekli, sonra desteksiz oturmaya başlar. Bu aylardan itibaren bebeğinizi mama sandalyesinde oturtmaya başlayabilirsiniz. Bebek bu aylarda kendi etrafında kolayca doner. El bilekleri uzerinde yuzustu durur. Oyuncaklara ilgisi artar. Oyuncağa uzanır, eli ve tum parmakları ile istediği şeye uzanıp alır. Elindeki cisimleri, oyuncaklarını birbirine vurabilir. Bir elindeki cismi, diğer eline gecirebilir.
Onunla oynadığınızı anlar, karşılıklı ilişkiye daha cabuk girer. “ Ce- e “ yaptığınızda guler. Tek heceleri soylemeye başlar. Kendi ismini tanıyabilir. Bebeğin bu aylarda annesine bağlılığı artar, aile uyelerini tanır. Cocukları buyuklerden ayırır.
Gelişimini desteklemek icin yapabilecekleriniz
● Ona şarkılar soyleyin.
● Kitap okuyun.
● Hayvanların cıkardıkları sesleri oğretmeye calışın.
● Bebeğinizi kucağınıza alın ve aynanın karşısına gecin; bebek aynada gorduğu goruntusune guler.
● Muzik calın, beraberce dans edin.
8. 9. ay
Artık yabancıları tanıyıp, yadırgayabilir. Şimdiye kadar topluluk icine rahatca cıkardığınız bebeğiniz, başkalarını gorunce ağlayabilir. Mama, baba gibi heceleri soyler. Aynı sesleri surekli tekrarlar ve daha fazla ses taklit edebilir.
Bu ayda bir yerlere tutunup, ayağa kalkabilir. Yavaş yavaş sıralamaya da başlayabilir. Yatar pozisyondan, oturur pozisyona kendisi gecebilir. Emekleyebilir ve merdivenleri emekleyerek cıkabilir. Kollarının altından dik tutulunca adım atmak ister. Cevresindeki eşyalardan, objelerden zarar gormemesi icin, evinizi guvenlikli hale getirmelisiniz.
12. ay
Artık bebeğiniz 1 yaşına geldi. Bazı bebekler 1 yaşında yuruyebilir. Coğu “anne”, “baba”nın anlamını bilir. Aileden diğer insanlara bağlılık gosterebilir.
İnsanlarla oynamayı, oyuncaklarla oynamaya tercih eder.
Gelişimini desteklemek icin yapabilecekleriniz
● Onunla oyun oynayarak daha cok zaman gecirin. Hikayeler anlatın, şarkı soyleyin. Ona renkli cocuk kitapları okuyun.
● Diğer cocuklarla oynamasını sağlayın.
● Boya kalemleri alın, kalem tutmaya alıştırın.
● Renkli ucgen, kare, dikdortgen şeklinde oyuncaklar alın.
● Yumuşak bir topla oyun oynayın.
● Bu donemde, eşyaları gostererek, isimlerini soyleyin. Tekrar ettikce daha iyi oğrenecektir.
● Yeni şeyler oğrendikce, onu yureklendirin. Ona gulun, “Aferin“ deyin.
● Yaptığı şeylere cok fazla “hayır“ demeyin. “Hayır“ dediğinizde durması gerektiğini bilmeli. Bu yuzden hayır kelimesini gercekten gerektiği zaman kullanın. Onun her şeyi anladığını duşunup, yapmaması gereken şeyleri neden yapmayacağını anlatın.