Bebeğiniz doğduktan hemen sonra başlayan aşılar onun sağlıklı gelişimi icin buyuk onem taşır.
Bebeğinizin doğumundan itibaren, yapılması gereken aşılarıyla ilgili ceşitli sorular aklınıza takılmaya başlar. Aşılamanın onemi konusunda yeterli bilince sahip olmanız gerektiğiniz soyleyen uzmanlar, aşılar hakkında en cok merak edilen 10 soruyu belirleyerek, sizler icin yanıtlarını acıkladı.
Anne ve baba olarak, aşılar hakkında en cok merak ettiğiniz soruları ve yanıtlarını sizler icin sıralıyoruz.
1- İcinde virus ya da bakteri bulunan aşılar bebeğime zarar verir mi?
Aşılar canlı , olu bakteri veya virus ya da bunların antijenik bir kompanenti şeklinde olabilir. Canlı aşılarda zayıflatılmış olarak bakteri veya virus mevcuttur ve bebeğinizin bağışıklık sistemi, bu yarı canlı virus ya da bakteriyi yener. Boylece o hastalığa karşı korunma sağlanmış olur. Bu tur aşılar bebeğinizin vucuduna zarar vermez.
2- Aynı gunde iki canlı aşı yaptırılabilir mi?
İki canlı aşı aynı gunde yapılabildiği gibi, farklı turde aşılar da aynı gunde yapılabilir. Bebeğinizin aynı bolgesine yapmamak kaydıyla bir mahsuru yoktur. Hatta karma aşı denilen bazı aşılar, tek enjeksiyonda uygulanmaktadır. Bu şekilde yan etkide artma olmadığı gibi, bebeğinizin bağışıklığında da azalma olmaz. Sadece aynı aşı tekrar dozları arasına belirli bir sure koymak gerekir. Bu sure genelde 1-2 ay kadardır.
3- Karma aşı bebeğimi hangi hastalıklardan koruyor?
Karma aşı; difteri, tetanoz, boğmaca, cocuk felci ve menenjit aşılarını kapsar. Uzun yıllardır başarı ile uygulanan bu aşı sayesinde, difteri boğmaca ve cocuk felci gunumuzde neredeyse hic gorulmemektedir. Son yıllarda artık sağlık ocaklarında da menenjit aşısı karma aşı icinde, tek enjeksiyon yontemi ile uygulanmaktadır.
4- Zaturre aşısı mutlaka yapılmalı mı?
Yaklaşık 8-10 yıl once ulkemizde uygulanmaya başlanan zaturre aşısı, 2 yaş ustu ve bazı ozel hastalar icin kullanılmaktaydı, ancak son 2-3 yıldır artık bebeklere 2 aylıktan itibaren yapılabilen, yeni bir zaturre aşısı mevcuttur. Bu aşı karma aşıyla birlikte yapılabildiği gibi farklı zamanlarda da yapılabilmektedir. Bu sayede bebeğiniz yalnızca zaturre hastalığından değil, aynı zamanda bu bakteri ile oluşan orta kulak iltihabı ve sunizitlerden de korunmuş olur. Bu nedenle bebeğinize yaptırmanızda mutlak fayda vardır, ancak henuz zorunlu rutin aşılar arasında değildir.
5- Su ciceği aşısı zorunlu mu?
Su ciceği aşısı da zorunlu aşılardan değildir. Bebeğinize 12 aylık olduktan sonra yaptırabilirsiniz. Su ciceği hastalığı, bazen iyileşme doneminde ciltte skar dediğimiz kalıcı izler bırakabildiği gibi nadiren de , ensefalit dediğimiz ciddi bir norolojik hastalığa yol acabildiğinden, bebeğinize aşı yaptırmanızda ozellikle fayda vardır. Aynı şekilde hepatit A aşısı da bebeğiniz icin zorunlu yapılması gereken aşılardan değildir, fakat 2 yaşından itibaren yaptırmanızı oneriyoruz. Tabii bazı ozel durumlarda aşı 1 yaşından itibaren de yapılabilir. Hepatit A genelde iyi seyirli bir hastalıktır ama nadirde olsa bebeğinizde kalıcı karaciğer hasarlarına yol acabileceğinden, aşısını yaptırmanızda mutlak fayda vardır, ancak her iki aşıda henuz zorunlu aşılar grubunda değil.
6- İshal aşını yaptırmak yararlı mı, ne zaman yapılmalı?
İsteğe bağlı yapılan ishal aşısı da yeni cıkan aşılardandır. Yaz aylarında yaşanan ishal sorunu cocuklar acısından onemlidir. Aşı, sadece rota viruse karşı koruma sağlar ama ishal vakalarının coğu zaten rota viruslerle oluştuğundan, ishal aşısı bebeğiniz icin iyi bir koruyuculuğa sahiptir. Bebeğinize altıncı ayından once, damla şeklinde iki doz halinde (farklı bir ticari marka 3 doz halinde) uygulanır. Ekonomik acıdan henuz cok kolay ulaşılabilir bir aşı olmamakla birlikte, faydalı olduğu tartışılmaz bir gercektir.
7- Aşılar bebeğimde kısırlığa neden olabilir mi?
Ozellikle bu konuyu aileler cok merak eder. Şuna emin olmalısınız ki aşıların hicbiri kısırlık yapmaz. Yani endişelenmenize gerek yoktur.
8- Yaptırdığımız aşıyı, aşı kampanyalarına katılıp tekrarlamak yararlı mı?
Aşının ne kadar cok tekrar dozu yapılırsa, koruyuculuk da o kadar uzun surer. Bebeğinizin tum aşılarını yaptırıp, Sağlık Bakanlığı kampanyalarına da katılsanız, fazla doz aşının bir zararı olmaz.
9- Komşunun cocuğunda kızamık hastalığı var. Cocuğumuz da hastalansa daha iyi değil mi?
Bazı aileler, aşılama yerine, hazır salgın cıkmışken cocuklarına da hastalığın bulaşmasını ve boylece hastalığı cocuklukta gecirip atlatmasının daha iyi olacağını duşunuyor. Bu yanlış bir duşuncedir, cunku her cocuk kızamığı cok hafif gecirmez. Bu nedenle, en doğrusu aşılanıp hasta olmamasıdır. Kızamık aşısını, kızamıkcık ve kabakulakla birlikte uclu aşı olarak yaptırmanızda fayda vardır. Bebeğinize bu aşıyı 12′inci aydan sonra, tek doz olarak kızamıkcık ve kabakulakla kombine yapabilirsiniz.
10- Aşı olduktan sonra cocuğumuz hic hastalanmayacak mı?
Bu soz konusu değildir, cunku hicbir aşı yuzde 100 korumayı sağlayamaz. Duşuk bir olasılıkla da olsa, hastalığa yakalanma ihtimali vardır ama genelde aşı nedeniyle bebeğiniz hastalığı hafif belirtilerle gecirir. Aileler buna rağmen, “Aşıyı yaptırıyoruz, cocuğum hastalığı gecirmiyor, gecirse daha iyi değil mi? Aşıyı yaptırmayalım?” diyorlar. Biz hekimler de ailelere, bunun doğru olmadığını, en iyi tedavinin hastalığa hic yakalanmamak olduğunu anlatmaya calışıyoruz.